Đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu là quyền dân sự được pháp luật ghi nhận. Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp thực hiện quyền yêu cầu Tòa án buộc người có hành vi chiếm hữu bất hợp pháp phải trả lại tài sản cho mình. Để hiểu rõ hơn về quy định pháp luật liên quan đến đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu hãy cùng NPLaw tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
I. Thực trạng đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữuQuyền đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu là quyền dân sự được ghi nhận cho chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền đòi lại tài sản từ người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật.
Hiện nay, quyền sở hữu được pháp luật bảo vệ thông qua các chế tài hành chính, trách nhiệm hình sự và biện pháp dân sự bằng việc khởi kiện vụ, việc dân sự ra Tòa án. Pháp luật còn ghi nhận chủ sở hữu được tự bảo vệ, có quyền ngăn cản bất kỳ người nào có hành vi xâm hại quyền sở hữu của mình, có quyền truy tìm đòi lại tài sản bị người khác chiếm hữu, sử dụng, định đoạt không có căn cứ pháp luật. Để bảo đảm cho chủ sở hữu thực hiện có hiệu quả quyền khởi kiện bảo vệ quyền sở hữu, pháp luật dân sự ghi nhận các phương thức kiện khác nhau phù hợp với thực tiễn xâm hại quyền sở hữu: Kiện đòi tài sản; kiện yêu cầu ngăn chặn hoặc chấm dứt hành vi cản trở trái pháp luật đối với việc thực hiện quyền sở hữu, quyền chiếm hữu hợp pháp; kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Theo Điều 166 Bộ luật dân sự 2015 quy định Quyền đòi lại tài sản như sau: Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền đòi lại tài sản từ người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật. Tuy nhiên, đối với những tài sản đang được chiếm hữu bởi chủ thể có quyền khác đối với tài sản thì chủ sở hữu không có quyền đòi lại tài sản đó.
Theo đó, đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu là việc chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp thực hiện quyền yêu cầu Tòa án buộc người có hành vi chiếm hữu bất hợp pháp phải trả lại tài sản cho mình.
Theo Điều 612 Bộ luật dân sự 2015 quy định “Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác”.
Theo Điểm b mục 2.4 Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP quy định như sau: “Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo Ủy quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản”.
Theo đó, để đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu thì người thừa kế có thể sử dụng các phương thức kiện khác nhau phù hợp: Kiện đòi tài sản; kiện yêu cầu ngăn chặn hoặc chấm dứt hành vi cản trở trái pháp luật đối với việc thực hiện quyền sở hữu, quyền chiếm hữu hợp pháp; kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Căn cứ khoản 2 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về tranh chấp về dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án:
Mà quyền sở hữu đối với tài sản là quyền của cá nhân, tổ chức đối với tài sản trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt.
Theo đó, yêu cầu giải quyết đòi lại di sản thừa kế do bị người khác chiếm hữu là tranh chấp dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
III. Các thắc mắc liên quan đến đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữuThời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.
Căn cứ vào Điều 151 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về cách tính thời hiệu:
Tuy nhiên, tại Điều 155 Bộ luật Dân sự 2015 quy định thời hiệu khởi kiện không áp dụng trong trường hợp sau đây:
Theo đó, thời hiệu để khởi kiện đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm và chấm dứt tại thời điểm kết thúc ngày cuối cùng của thời hiệu.
Do vậy, khởi kiện đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu là tranh chấp về quyền sở hữu, đòi lại tài sản nên tòa án không áp dụng thời hiệu khởi kiện.
Khởi kiện là thủ tục để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm. Do đó, để khởi kiện vụ án dân sự người khởi kiện phải có quyền khởi kiện và có đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự.
Về quyền khởi kiện: Theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì người khởi kiện trong tố tụng dân sự phải là người có quyền, lợi ích hợp pháp về dân sự tức quyền và lợi ích của chính người đi kiện bị xâm phạm.
Về năng lực hành vi tố tụng dân sự của cá nhân:
.jpg)
Theo đó, khi khởi kiện đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu thì người khởi kiện cần lưu ý một số điều trên.
Theo Điều 186 Bộ luật tố tụng Dân sự 2015 quy định về quyền khởi kiện vụ án thì Khởi kiện là việc cá nhân, tổ chức hoặc người đại diện hợp pháp của cá nhân, tổ chức đề nghị Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Thủ tục khởi kiện chính là quy trình thủ tục giải quyết yêu cầu khởi kiện của Tòa án theo trình tự tố tụng nhất định.
Theo đó, trường hợp vợ là người chiếm hữu tài sản thừa kế của chồng thì người chồng có thể làm đơn đề nghị Tòa án giải quyết theo trình tự tố tụng mà pháp luật quy định.
Hiện nay, không có một văn bản nào quy định về khái niệm sổ đỏ. Sổ đỏ là thuật ngữ được sử dụng để gọi "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” dựa vào màu sắc bên ngoài của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Theo khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai 2013 quy định: “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất”.
Như vậy, theo quy định nêu trên, Giấy chứng nhận không phải là tài sản hay nói cách khác sổ đỏ không phải là tài sản thừa kế. Do đó, không thể khởi kiện đòi lại tài sản thừa kế là sổ đỏ bị người khác nắm giữ.
Một trong những Công ty Luật cung cấp dịch vụ pháp luật tranh chấp về đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu uy tín là Công ty Luật TNHH Ngọc Phú. Khi sử dụng dịch vụ của chúng tôi, quý khách sẽ được hỗ trợ tận tình bởi các chuyên viên và Luật sư có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm dày dặn. Quý khách sẽ được nghe ý kiến tư vấn về đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu. Kế đó, quý khách có thể đưa ra quyết định lựa chọn Luật sư của NPLaw bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp hoặc là người đại diện theo ủy quyền khi tham gia tố tụng.
Trường hợp bạn có nhu cầu cần được hỗ trợ về vấn đề đòi lại tài sản thừa kế bị người khác chiếm hữu để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, có thể liên hệ ngay với NPLaw để được kịp thời hỗ trợ thông qua thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
