Chuyển nhượng cửa hàng là một quyết định quan trọng, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và nắm vững quy trình pháp lý cũng như các yếu tố kinh doanh cần thiết. Từ việc thẩm định giá trị cửa hàng, xác định các thủ tục pháp lý, đến việc thương lượng hợp đồng với người mua – mỗi bước đều đóng vai trò quyết định trong việc chuyển nhượng thành công. Trong bài viết này, NPLaw sẽ chia sẻ những điều cần lưu ý khi bạn có ý định chuyển nhượng cửa hàng, giúp bạn tự tin hơn và tránh được những rủi ro không mong muốn.
Hiện nay, nhu cầu chuyển nhượng cửa hàng đang tăng mạnh, phản ánh những biến động trong thị trường kinh doanh và xu hướng tiêu dùng. Các nguyên nhân chính dẫn đến nhu cầu chuyển nhượng bao gồm sự thay đổi mô hình kinh doanh, tình hình tài chính, và khả năng chuyển hướng đầu tư của các chủ cửa hàng. Một số người chuyển nhượng để tìm kiếm ngành nghề kinh doanh phù hợp hơn, trong khi số khác lại muốn tối ưu hoá lợi nhuận từ cửa hàng đã có sẵn lượng khách hàng ổn định.
Chuyển nhượng cửa hàng hiện nay
Nhu cầu chuyển nhượng cửa hàng cũng chịu ảnh hưởng lớn từ xu hướng tiêu dùng online và sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử. Những cửa hàng truyền thống có xu hướng giảm dần, trong khi các vị trí đắc địa vẫn có sức hút lớn đối với các nhà đầu tư mới. Thêm vào đó, với sự phục hồi của kinh tế và những hỗ trợ từ chính sách, thị trường chuyển nhượng cửa hàng hứa hẹn sẽ tiếp tục sôi động, tạo ra cơ hội cho cả người chuyển nhượng và người nhận chuyển nhượng.
1. Chuyển nhượng cửa hàng là gì?
Chuyển nhượng cửa hàng là quá trình mà chủ sở hữu hiện tại chuyển giao quyền sở hữu và quyền kinh doanh cửa hàng cho một cá nhân hoặc tổ chức khác. Trong quá trình này, người chuyển nhượng sẽ bàn giao lại toàn bộ hoặc một phần tài sản, hợp đồng thuê mặt bằng, quyền sử dụng thương hiệu, các tài liệu liên quan đến hoạt động kinh doanh và, trong một số trường hợp, cả đội ngũ nhân viên cho người nhận chuyển nhượng.
Các quy định về chuyển nhượng cửa hàng
Bên cạnh việc chuyển giao tài sản cố định và hàng tồn kho, người mua có thể tiếp nhận hợp đồng thuê mặt bằng hiện tại hoặc thỏa thuận lại với chủ mặt bằng. Nếu cửa hàng đã có thương hiệu uy tín hoặc lượng khách hàng ổn định, điều này sẽ tăng thêm giá trị cho thương vụ. Các giấy tờ pháp lý và giấy phép kinh doanh cũng sẽ được chuyển giao nhằm đảm bảo tính hợp pháp cho người sở hữu mới. Hình thức chuyển nhượng này phổ biến vì nó giúp người bán thu hồi vốn hoặc chuyển sang mô hình kinh doanh khác, trong khi người mua có thể tiết kiệm thời gian, chi phí xây dựng từ đầu và bắt đầu với một cửa hàng đã đi vào hoạt động ổn định.
Để thực hiện chuyển nhượng cửa hàng một cách hợp pháp và suôn sẻ, cả bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng cần đáp ứng một số điều kiện nhất định. Dưới đây là các điều kiện quan trọng để được chuyển nhượng cửa hàng:
Người chuyển nhượng phải là chủ sở hữu hợp pháp của cửa hàng hoặc có quyền chuyển nhượng hợp lệ (nếu là người được ủy quyền hoặc thừa kế). Trong trường hợp là thuê mặt bằng, cần phải có sự chấp thuận từ chủ mặt bằng hoặc tuân theo các điều khoản cho phép chuyển nhượng trong hợp đồng thuê. Căn cứ Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về quyền sở hữu và tổ chức kinh doanh của cá nhân hoặc tổ chức, bao gồm quyền chuyển nhượng tài sản hoặc quyền quản lý doanh nghiệp.
Cửa hàng cần có đầy đủ các giấy tờ pháp lý như giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (nếu kinh doanh thực phẩm), và các giấy phép hoạt động khác theo quy định. Tất cả các giấy tờ này phải còn hiệu lực và được chuyển giao cho người nhận chuyển nhượng. Căn cứ tại Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về các hình thức tổ chức doanh nghiệp và hộ kinh doanh cá thể, trong đó bao gồm cả việc đăng ký giấy phép kinh doanh. Cũng tại Điều 52 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về nghĩa vụ đăng ký kinh doanh khi thay đổi thông tin doanh nghiệp, bao gồm cả việc chuyển nhượng doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh.
Điều kiện để chuyển nhượng cửa hàng
Nếu cửa hàng đang thuê mặt bằng, cần đảm bảo rằng hợp đồng thuê có điều khoản cho phép chuyển nhượng hoặc được chủ mặt bằng chấp thuận. Việc này giúp người mua yên tâm về quyền sử dụng mặt bằng kinh doanh sau khi chuyển nhượng. Căn cứ tại Điều 472 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng thuê tài sản (như thuê nhà, thuê đất, thuê mặt bằng). Điều này liên quan đến nghĩa vụ của bên thuê tài sản trong việc bảo quản và sử dụng tài sản cho mục đích đã thỏa thuận.
Tất cả tài sản cố định, trang thiết bị và hàng hóa tồn kho cần được định giá rõ ràng và liệt kê chi tiết trong hợp đồng chuyển nhượng để tránh tranh chấp về sau. Căn cứ Điều 430, 431, 432, 433 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng mua bán tài sản. Khi chuyển nhượng tài sản, các bên phải thỏa thuận rõ ràng về giá trị tài sản (bao gồm tài sản cố định, trang thiết bị, hàng hóa tồn kho). Đặc biệt, việc định giá tài sản là căn cứ để xác định giá trị của tài sản được chuyển nhượng và giúp phân biệt giữa tài sản đã được chuyển nhượng và tài sản không được chuyển nhượng.
Cửa hàng không nên có các khoản nợ xấu hoặc vướng vào tranh chấp pháp lý chưa giải quyết. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi của người mua và tránh rủi ro phát sinh trong quá trình tiếp quản. Căn cứ Điều 74 Luật Doanh nghiệp 2020 nếu doanh nghiệp đang gặp tranh chấp hoặc có nợ xấu, các bên phải thỏa thuận rõ ràng về việc xử lý các khoản nợ và giải quyết tranh chấp trước khi hoàn tất chuyển nhượng.
Cả hai bên cần ký kết hợp đồng chuyển nhượng với các điều khoản rõ ràng về quyền và nghĩa vụ, giá trị chuyển nhượng, và các điều khoản ràng buộc khác để bảo vệ quyền lợi đôi bên. Căn cứ Điều 401 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định về hiệu lực hợp đồng. Phải được ký kết bằng văn bản và phải xác định rõ giá trị tài sản chuyển nhượng, quyền và nghĩa vụ của các bên. Điều này giúp đảm bảo rằng các bên có sự thống nhất về giá trị và các điều khoản liên quan đến giao dịch.
Việc đáp ứng những điều kiện này giúp quy trình chuyển nhượng cửa hàng diễn ra thuận lợi, đảm bảo tính hợp pháp và giảm thiểu rủi ro cho cả bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng.
Chuyển nhượng cửa hàng bao gồm việc chuyển nhượng các tài sản như tài sản cố định (máy móc, thiết bị, nội thất), hàng hóa tồn kho, giấy phép kinh doanh, quyền sử dụng mặt bằng (nếu thuê), tên thương hiệu (nếu có), hợp đồng kinh doanh (hợp đồng cung cấp, hợp đồng lao động), và các nghĩa vụ tài chính như nợ phải trả. Tất cả các tài sản này cần được liệt kê chi tiết trong hợp đồng chuyển nhượng để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.
Không bắt buộc phải chuyển nhượng thương hiệu khi chuyển nhượng cửa hàng, trừ khi thương hiệu là một phần quan trọng trong hoạt động kinh doanh của cửa hàng và được các bên thỏa thuận trong hợp đồng chuyển nhượng. Nếu cửa hàng có thương hiệu riêng và bên nhận chuyển nhượng muốn tiếp tục sử dụng, thì thương hiệu có thể được chuyển nhượng kèm theo cửa hàng. Tuy nhiên, nếu thương hiệu không phải là yếu tố quan trọng hoặc không được thỏa thuận, bên bán có thể giữ lại quyền sở hữu thương hiệu.
2. Chuyển nhượng cửa hàng đã đăng ký kinh doanh có phải làm thủ tục đổi tên chủ sở hữu không?
Khi chuyển nhượng cửa hàng đã đăng ký kinh doanh, thủ tục đổi tên chủ sở hữu là cần thiết nếu có sự thay đổi chủ sở hữu. Đối với doanh nghiệp, cần cập nhật thông tin chủ sở hữu trong Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh. Đối với hộ kinh doanh cá thể, cần đăng ký thay đổi chủ hộ kinh doanh tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp quận/huyện. Thủ tục này giúp đảm bảo tính hợp pháp và chính xác về thông tin chủ sở hữu.
3. Cách giải quyết các khoản nợ hình thành trước khi chuyển nhượng cửa hàng?
Khi chuyển nhượng cửa hàng, việc giải quyết các khoản nợ hình thành trước khi chuyển nhượng là rất quan trọng để tránh rủi ro và tranh chấp sau này. Các khoản nợ có thể bao gồm nợ nhà cung cấp, nợ thuế, nợ lương công nhân viên, hoặc các khoản vay ngân hàng, v.v. Trước khi thực hiện chuyển nhượng, các bên cần thỏa thuận rõ ràng về cách thức giải quyết các khoản nợ này trong hợp đồng chuyển nhượng. Bên bán có thể chọn thanh toán toàn bộ nợ trước khi chuyển nhượng hoặc cam kết thanh toán nợ trong một thời gian nhất định sau khi chuyển nhượng.
Trong trường hợp bên mua tiếp nhận các khoản nợ, hợp đồng cần xác định rõ số nợ, trách nhiệm của bên mua và phương thức thanh toán. Ngoài ra, hai bên có thể yêu cầu công chứng hợp đồng để bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu cần thiết, các bên có thể yêu cầu bảo lãnh thanh toán nợ để đảm bảo bên bán vẫn chịu trách nhiệm nếu các khoản nợ không được thanh toán đầy đủ. Việc giải quyết nợ phải được thực hiện minh bạch và rõ ràng để đảm bảo tính hợp pháp của giao dịch chuyển nhượng.
4. Bên chuyển nhượng cửa hàng tiếp tục dùng tên của cửa hàng để kinh doanh tại địa điểm khác thì có bị phạt không?
Nếu bên chuyển nhượng cửa hàng tiếp tục sử dụng tên cửa hàng để kinh doanh tại địa điểm khác mà không có thỏa thuận trong hợp đồng, có thể vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các điều khoản đã thỏa thuận. Nếu tên cửa hàng là thương hiệu đã đăng ký, bên chuyển nhượng có thể bị xử phạt vì xâm phạm quyền sở hữu nhãn hiệu. Ngoài ra, việc sử dụng tên cửa hàng mà không rõ ràng trong hợp đồng có thể gây nhầm lẫn cho khách hàng và dẫn đến tranh chấp pháp lý.
Trên đây là thông tin giải đáp vướng mắc về chuyển nhượng cửa hàng mà NPLaw gửi đến Quý độc giả. Nếu Quý độc giả có bất kỳ vướng mắc nào liên quan cần giải đáp thêm, xin vui lòng liên hệ với NPLaw theo thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
.jpg)
