NHỮNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT DÀNH CHO NGƯỜI BÁN HÀNG TRÊN TIKTOK

Với sự phát triển mạnh mẽ của TikTok Shop, việc kinh doanh trên nền tảng này đang trở thành xu hướng phổ biến. Bài viết dưới đây của NPLaw sẽ giúp bạn hiểu rõ những quy định quan trọng mà người bán hàng trên TikTok cần nắm vững để đảm bảo kinh doanh an toàn, hiệu quả.

I. Nhu cầu bán hàng trên Tiktok hiện nay

Sự phát triển bùng nổ của TikTok Shop đã giúp việc bán hàng trên TikTok trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Người bán có thể tận dụng livestream, video giới thiệu sản phẩm, và liên kết giỏ hàng trực tiếp để gia tăng doanh số. Tuy nhiên, để kinh doanh bền vững và tránh rủi ro pháp lý, người bán cần nắm vững các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động thương mại trên nền tảng này.

II. Quy định pháp luật về bán hàng trên Tiktok

2.1. Bán hàng trên Tiktok là gì?

Bán hàng trên TikTok là hình thức kinh doanh trực tuyến thông qua nền tảng TikTok, nơi người bán sử dụng video ngắn, livestream và các công cụ thương mại điện tử để giới thiệu và bán sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng.

2.2. Bán hàng trên Tiktok có cần phải đăng ký kinh doanh hay không?

2.2.1. Đối với doanh nghiệp

Doanh nghiệp khi tham gia bán hàng trên TikTok được coi là đang thực hiện hoạt động kinh doanh theo phạm vi đã đăng ký. Điều này có nghĩa là trước đó, doanh nghiệp đã phải được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo đúng quy định pháp luật.

2.2.2. Đối với cá nhân

Theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP, cá nhân hoạt động thương mại là những người tự mình thực hiện các hoạt động mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ nhằm mục đích sinh lợi. Tuy nhiên, nhóm cá nhân này không thuộc diện bắt buộc phải đăng ký kinh doanh theo Luật Đăng ký kinh doanh và không được coi là “thương nhân” theo Luật Thương mại 2005.

Như vậy, nếu cá nhân bán hàng trên TikTok với quy mô nhỏ lẻ, hoạt động độc lập và không có địa điểm kinh doanh cố định, thì không cần phải đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, nếu hoạt động thương mại có quy mô lớn, thường xuyên hoặc có cửa hàng cố định, cá nhân có thể cần đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật.

2.3. Điều kiện pháp lý khi bán hàng trên TikTok

Bán hàng trên TikTok là một hình thức kinh doanh thương mại điện tử, đòi hỏi người bán phải tuân thủ các quy định pháp luật để đảm bảo hoạt động hợp pháp. Dưới đây là những điều kiện quan trọng cần lưu ý:

2.3.1. Điều kiện về chủ thể kinh doanh

Đối với doanh nghiệp phải có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp 2020 và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế.

Đối với cá nhân: Nếu kinh doanh nhỏ lẻ, không có địa điểm cố định, không bắt buộc đăng ký kinh doanh (Nghị định 39/2007/NĐ-CP). Ngược lại, nếu hoạt động thường xuyên, có quy mô lớn, cần đăng ký hộ kinh doanh theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP.

2.3.2. Điều kiện về hàng hóa được phép kinh doanh

Không phải tất cả hàng hóa đều được phép kinh doanh trên TikTok. Người bán cần đảm bảo hàng hóa tuân thủ các quy định pháp luật, bao gồm:

• Không được kinh doanh hàng giả, hàng cấm theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP.
• Hàng hóa có điều kiện (thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm…) phải có giấy phép theo quy định pháp luật.
• Sản phẩm phải có nhãn mác đầy đủ, rõ ràng theo Nghị định 43/2017/NĐ-CP.

2.3.3. Điều kiện về nhãn mác, xuất xứ hàng hóa

Theo quy định tại Nghị định 43/2017/NĐ-CP, hàng hóa bán trên TikTok Shop phải có nhãn mác đầy đủ, bao gồm:

• Tên sản phẩm, thành phần, hướng dẫn sử dụng, ngày sản xuất, hạn sử dụng, thông tin nhà sản xuất.
• Đối với hàng nhập khẩu, phải có nhãn phụ bằng tiếng Việt và đầy đủ hóa đơn chứng từ hợp lệ.
• Không được bán hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc theo quy định tại Nghị định 98/2020/NĐ-CP.

2.3.4. Nghĩa vụ thuế khi bán hàng trên tiktok

Dù bán hàng online, cá nhân và doanh nghiệp vẫn có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế theo quy định của pháp luật. Các loại thuế có thể áp dụng bao gồm:

• Thuế giá trị gia tăng (VAT)
• Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
• Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

2.3.5. Điều kiện về quảng cáo và bảo vệ người tiêu dùng

Người bán cần tuân thủ các quy định về quảng cáo và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng:

• Không quảng cáo sai sự thật, gây nhầm lẫn về công dụng, chất lượng sản phẩm theo Luật Quảng cáo 2012.
• Đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, bao gồm minh bạch thông tin sản phẩm, chính sách đổi trả, bảo hành hợp lý.

Tóm lại, việc tuân thủ pháp luật không chỉ giúp hoạt động kinh doanh hợp pháp, tránh rủi ro xử phạt mà còn góp phần xây dựng uy tín, tạo niềm tin với khách hàng. Do đó, trước khi kinh doanh trên TikTok, người bán cần nghiên cứu kỹ các quy định liên quan để đảm bảo hoạt động bền vững và hiệu quả.

2.4. Trách nhiệm của người bán đối với khách hàng

Theo Điều 37 Nghị định 52/2013/NĐ-CP, người bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử, bao gồm bán hàng trên TikTok, cần tuân thủ các trách nhiệm pháp lý sau:

• Cung cấp thông tin chính xác
• Công khai thông tin sản phẩm, dịch vụ
• Đảm bảo tính trung thực
• Tuân thủ quy trình đặt hàng trực tuyến
• Cung cấp thông tin kinh doanh khi cần
• Tuân thủ quy định pháp luật
• Thực hiện nghĩa vụ thuế

Như vậy, bán hàng trên TikTok hay bất kỳ nền tảng thương mại điện tử nào đều đòi hỏi người bán tuân thủ các quy định pháp luật để đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp. Việc tuân thủ các quy định này không chỉ giúp người bán tránh rủi ro pháp lý mà còn tạo dựng uy tín, nâng cao trải nghiệm mua sắm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

III. Giải đáp một số câu hỏi về bán hàng trên Tiktok

3.1. Loại hình kinh doanh phù hợp để bán hàng trên Tiktok

Bán hàng trên TikTok phù hợp với các loại hình kinh doanh có tính trực quan, dễ thu hút sự chú ý và có thể trình bày qua video ngắn như: Quần áo, giày dép, trang sức, son môi, kem dưỡng, nước hoa…

3.2. Bán hàng trên Tiktok có cần xuất hóa đơn không?

Theo quy định pháp luật Việt Nam, việc bán hàng trên TikTok hay bất kỳ nền tảng thương mại điện tử nào đều phải thực hiện nghĩa vụ kê khai thuế và xuất hóa đơn nếu có phát sinh doanh thu.

3.2.1 Đối với cá nhân kinh doanh

Nếu doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên và khách hàng yêu cầu, phải xuất hóa đơn lẻ. Hộ kinh doanh không được tự phát hành hóa đơn mà phải đề nghị cơ quan thuế cấp (Theo Thông tư 78/2021/TT-BTC).

3.2.2 Đối với doanh nghiệp 

Bắt buộc xuất hóa đơn điện tử cho mọi giao dịch bán hàng, không phân biệt giá trị (Theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP). Hóa đơn phải được xuất ngay khi giao hàng hoặc khi nhận tiền, tùy theo thời điểm xảy ra trước.

Do đó, việc bán hàng trên TikTok vẫn phải tuân thủ quy định về hóa đơn và kê khai thuế theo pháp luật Việt Nam. Cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên cần xuất hóa đơn lẻ khi khách hàng yêu cầu, trong khi doanh nghiệp bắt buộc phải xuất hóa đơn điện tử cho mọi giao dịch. Tuân thủ đúng quy định về hóa đơn không chỉ giúp hoạt động kinh doanh hợp pháp mà còn đảm bảo tính minh bạch, tránh các rủi ro pháp lý và thuế vụ.

3.3. Bán hàng trên Tiktok có phải thông báo cho cơ quan có thẩm quyền không?

Theo quy định pháp luật Việt Nam, nếu bán hàng trên TikTok, có một số trường hợp bắt buộc phải thông báo hoặc đăng ký với cơ quan quản lý.

3.4. TikTok Shop có quy định gì về việc bán hàng không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng không?

TikTok Shop nghiêm cấm việc bán hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Theo chính sách của nền tảng, người bán phải cung cấp thông tin chính xác về xuất xứ sản phẩm và tuân thủ các quy định pháp luật về nguồn gốc hàng hóa.

3.5. Nếu bị TikTok khóa shop do vi phạm chính sách, tôi có thể khởi kiện hoặc yêu cầu hoàn tiền phí quảng cáo không?

3.5.1. Quyền khiếu nại hoặc khởi kiện

Bạn có thể khiếu nại nếu cho rằng TikTok khóa shop sai quy định bằng cách gửi yêu cầu qua TikTok Seller Center.

3.5.2. Yêu cầu hoàn tiền quảng cáo

Không thể yêu cầu hoàn tiền nếu shop bị khóa do vi phạm chính sách, trừ khi lỗi do TikTok.

Tóm lại, khi bị TikTok khóa shop do vi phạm chính sách, người bán có quyền khiếu nại nếu cho rằng quyết định này không hợp lý. Tuy nhiên, việc yêu cầu hoàn tiền phí quảng cáo chỉ khả thi nếu lỗi thuộc về TikTok. Do đó, để tránh rủi ro, người bán nên tuân thủ chặt chẽ chính sách của nền tảng, đồng thời theo dõi và quản lý tài khoản một cách cẩn thận để đảm bảo hoạt động kinh doanh không bị gián đoạn.

3.6. Nếu tôi bán hàng qua livestream nhưng khách hàng khiếu nại về chất lượng sản phẩm không đúng mô tả, tôi có thể bị xử lý thế nào?

Khi khách hàng khiếu nại rằng sản phẩm không đúng mô tả, TikTok Shop sẽ tạm giữ tiền thanh toán và yêu cầu bạn giải trình. Nếu khiếu nại hợp lý, bạn buộc phải hoàn tiền, đổi trả cho khách. Nếu vi phạm nhiều lần hoặc nghiêm trọng, TikTok có thể khóa tính năng livestream, đình chỉ hoặc xóa shop của bạn.

3.7. Khi khách hàng yêu cầu hoàn tiền nhưng tôi không đồng ý, họ có quyền kiện tôi không?

Theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, khách hàng có quyền khiếu nại, tố cáo hoặc khởi kiện nếu cho rằng quyền lợi của họ bị xâm phạm. Nếu từ chối hoàn tiền mà không có lý do chính đáng, bạn có thể đối mặt với tranh chấp pháp lý.

Trước khi kiện ra tòa, khách hàng thường sẽ:

• Yêu cầu hòa giải thông qua TikTok Shop (nếu giao dịch diễn ra trên nền tảng này).
• Khiếu nại lên Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số hoặc Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nếu không được giải quyết thỏa đáng.

Do đó, người bán cần tuân thủ chính sách hoàn tiền minh bạch, xử lý khiếu nại hợp lý và đảm bảo quyền lợi của khách hàng để tránh rủi ro pháp lý và bảo vệ uy tín kinh doanh.

3.8. Tôi chạy quảng cáo sản phẩm trên TikTok nhưng bị nền tảng từ chối do vi phạm chính sách. Tôi có quyền khiếu nại không?

Khi quảng cáo không được duyệt, TikTok sẽ thông báo lý do cụ thể trong Trình quản lý quảng cáo (TikTok Ads Manager). Nếu cho rằng quyết định này không chính xác, bạn có thể gửi yêu cầu khiếu nại trực tiếp trên nền tảng. 

IV. Dịch vụ tư vấn pháp lý về bán hàng trên Tiktok

Trên đây là những vấn đề pháp lý về bán hàng trên TikTok mà NPLaw gửi đến Quý độc giả. Nếu Quý độc giả có bất kỳ vướng mắc nào liên quan cần giải đáp thêm, xin vui lòng liên hệ với NPLaw theo thông tin liên hệ sau:

CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343

Hotline: 0913 41 99 96

Email: legal@nplaw.vn