Đầu tư gián tiếp vào Việt Nam là một trong các hoạt động đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài. Khi thực hiện hoạt động đầu tư này các nhà đầu tư cần tuân theo quy định của pháp luật Việt Nam. Hãy cùng NPLAW tìm hiểu các quy định liên quan đến đầu tư gián tiếp vào Việt Nam nhé!
Hiện nay, đầu tư là một trong các hình thức kinh doanh được doanh nghiệp ưa chuộng. Đặc biệt, trong bối cảnh nguồn cung vốn hạn chế và ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, các quốc gia đều tranh thủ thu hút nguồn lực bên ngoài để duy trì và phục hồi nền kinh tế. Do đó, cạnh tranh thu hút vốn đầu tư giữa các quốc gia đang phát triển có sự tương đồng về thị trường, trình độ phát triển, công nghệ và lao động đang ngày càng gay gắt. Vì vậy, trong thời gian tới, Việt Nam cần tập trung tìm ra các biện pháp có thể phát triển các ngành dịch vụ theo chiều sâu; tạo thêm động lực tốt cho việc tăng năng suất khu vực dịch vụ lẫn khu vực sản xuất kinh doanh cùng nhiều lĩnh vực khác của nền kinh tế. Bên cạnh đó,Việt Nam cần chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện cần thiết để thu hút đầu tư như rà soát, bổ sung quỹ đất sạch; rà soát lại quy hoạch điện; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; bổ sung chính sách để phát triển công nghiệp hỗ trợ; xây dựng các quy định, tiêu chuẩn như một bộ lọc mới nhằm lựa chọn các nhà đầu tư có công nghệ tiên tiến, có khả năng chống chịu sức ép từ bên ngoài để phát triển bền vững và bảo đảm an ninh quốc gia.
Theo khoản 12 và 13 Điều 4 Pháp lệnh ngoại hối 2005 được sửa đổi bởi Khoản 1 Điều 1 Pháp lệnh sửa đổi Pháp lệnh ngoại hối năm 2013 quy định:
“12. Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam là việc nhà đầu tư nước ngoài bỏ vốn đầu tư và tham gia quản lý hoạt động đầu tư tại Việt Nam
13. Đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam là việc nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào Việt Nam thông qua việc mua, bán chứng khoán, các giấy tờ có giá khác, góp vốn, mua cổ phần và thông qua các quỹ đầu tư chứng khoán, các định chế tài chính trung gian khác theo quy định của pháp luật mà không trực tiếp tham gia quản lý hoạt động đầu tư.”
Như vậy:
Sự khác biệt giữa đầu tư trực tiếp và đầu tư gián tiếp vào Việt Nam chính là đầu tư trực tiếp là bỏ vốn đầu tư và tham gia quản lý hoạt động đầu tư tại Việt Nam. Còn gián tiếp thì nhà đầu tư sẽ đầu tư tiền thông qua các hình thức khác và không trực tiếp tham gia quản lý hoạt động đầu tư.
Các vấn đề pháp lý liên quan đến đầu tư gián tiếp vào Việt Nam như sau.
Theo khoản 13 Điều 4 Pháp lệnh ngoại hối 2005 được sửa đổi bởi Khoản 1 Điều 1 Pháp lệnh sửa đổi Pháp lệnh ngoại hối năm 2013 quy định:
“13. Đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam là việc nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào Việt Nam thông qua việc mua, bán chứng khoán, các giấy tờ có giá khác, góp vốn, mua cổ phần và thông qua các quỹ đầu tư chứng khoán, các định chế tài chính trung gian khác theo quy định của pháp luật mà không trực tiếp tham gia quản lý hoạt động đầu tư.”
Đồng thời, tại khoản 19 Điều 3 Luật Đầu tư 2020 quy định:
“19. Nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân có quốc tịch nước ngoài, tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.”
Theo đó, chủ thể được đầu tư gián tiếp vào Việt Nam là nhà đầu tư nước ngoài, tức là cá nhân có quốc tịch nước ngoài, tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.
Hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam của nhà đầu tư nước ngoài bao gồm các hình thức tại Điều 5 Thông tư 05/2014/TT-NHNN, khoản 2 Điều 14 Thông tư 06/2019/TT-NHNN như sau:
Khi đầu tư gián tiếp vào Việt Nam, nhà đầu tư cần đảm bảo các nguyên tắc tại Điều 4 Thông tư 05/2014/TT-NHNN, cụ thể:
Các thắc mắc phổ biến liên quan đến đầu tư gián tiếp vào Việt Nam như sau.
Khi đầu tư gián tiếp vào Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài phải mở một tài khoản vốn đầu tư gián tiếp tại ngân hàng được phép để thực hiện các giao dịch liên quan đến hoạt động đầu tư này theo khoản 1 Điều 4 Thông tư 05/2014/TT-NHNN.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 12 Pháp lệnh Ngoại hối 2005 được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 1 Pháp lệnh sửa đổi Pháp lệnh ngoại hối 2013 quy định như sau:
“Đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam
1. Nhà đầu tư nước ngoài là người không cư trú phải mở tài khoản đầu tư gián tiếp bằng đồng Việt Nam để thực hiện đầu tư gián tiếp tại Việt Nam. Vốn đầu tư gián tiếp bằng ngoại tệ phải được chuyển sang đồng Việt Nam để thực hiện đầu tư thông qua tài khoản này.”
Theo đó nhà đầu tư nước ngoài là người không cư trú phải mở tài khoản đầu tư gián tiếp bằng đồng Việt Nam để thực hiện đầu tư gián tiếp tại Việt Nam. Vốn đầu tư gián tiếp bằng ngoại tệ phải được chuyển sang đồng Việt Nam để thực hiện đầu tư thông qua tài khoản này. Như vậy sẽ không được mở tài khoản đầu tư gián tiếp bằng ngoại tệ.
Bên cạnh đó tại Điều 4 Thông tư 05/2014/TT-NHNN cũng có quy định một số nội dung liên quan như sau:
- Mọi hoạt động đầu tư gián tiếp của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam phải được thực hiện bằng đồng Việt Nam. Các giao dịch liên quan đến hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại Việt Nam của nhà đầu tư nước ngoài phải được thực hiện thông qua 01 (một) tài khoản vốn đầu tư gián tiếp mở tại 01 (một) ngân hàng được phép.
- Số dư trên tài khoản vốn đầu tư gián tiếp của nhà đầu tư nước ngoài không được chuyển sang tiền gửi có kỳ hạn và tiền gửi tiết kiệm tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Tại khoản 2 Điều 6 Thông tư 05/2014/TT-NHNN có quy định như sau:
“2. Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài đang mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư gián tiếp tại một ngân hàng được phép nhưng có nhu cầu mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp tại một ngân hàng được phép khác, nhà đầu tư nước ngoài phải đóng tài khoản vốn đầu tư gián tiếp đã mở, chuyển toàn bộ số dư trên tài khoản này sang tài khoản mới. Thủ tục mở, đóng tài khoản vốn đầu tư gián tiếp được thực hiện theo quy định của ngân hàng được phép.
Nhà đầu tư nước ngoài chỉ được thực hiện các giao dịch thu chi trên tài khoản vốn đầu tư gián tiếp mới mở theo quy định nêu trên sau khi đã đóng và tất toán tài khoản vốn đầu tư gián tiếp đã mở trước đây.”
Theo quy định trên thì nhà đầu tư nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam có thể đổi tài khoản vốn đầu tư sang ngân hàng được phép khác.
Tuy nhiên khi nhà đầu tư nước ngoài đang mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư gián tiếp tại một ngân hàng được phép nhưng có nhu cầu mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp tại một ngân hàng được phép khác, nhà đầu tư nước ngoài phải đóng tài khoản vốn đầu tư gián tiếp đã mở, chuyển toàn bộ số dư trên tài khoản này sang tài khoản mới.
Các vấn đề liên quan đến chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài mang tính phức tạp. Do đó mà luật quy định khá chặt chẽ cho vấn đề này. Vì vậy, cần tìm luật sư tư vấn có đủ kinh nghiệm, sự hiểu biết về các quy định liên quan đến chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài.
Công ty Luật TNHH Ngọc Phú (NPLAW) là một trong những công ty Luật uy tín, với kinh nghiệm phong phú trong lĩnh vực pháp lý, cam kết tư vấn, giải quyết nhanh chóng, kịp thời, chất lượng dịch vụ tốt với mức phí phù hợp. Đội ngũ luật sư chuyên nghiệp, làm việc tận tâm, nhiệt tình, giúp bạn đưa ra được cách giải quyết tốt nhất, đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của bạn.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn