Có thể thấy, quảng cáo phản cảm là hành vi sai phạm đang được thực hiện bởi các tổ chức, cá nhân nhằm thu hút sự chú ý của khách hàng. Quảng cáo phản cảm có thể gây ra nhiều tác hại khôn lường cho cộng đồng và xã hội. Vậy làm sao để hiểu thế nào là quảng cáo gây phản cảm và những vấn đề liên quan xoay quanh về quảng cáo gây phản cảm như thế nào? Hãy cùng NPLaw tìm hiểu về những quy định pháp luật hiện hành liên quan đến vấn đề này bên dưới nhé.
Trên nền tảng mạng xã hội có không ít quảng cáo sáng tạo, văn hóa, tuy nhiên cũng không ít quảng cáo đi lệch quá đà dẫn tới quảng cáo láo, phản cảm, gây nhức nhối và bức xúc. Điều này gây ra nhiều hậu quả:
Quảng cáo phản cảm được hiểu là “quảng cáo thiếu thẩm mỹ, trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam” theo khoản 3 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012. Đây là hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động quảng cáo và là hành vi vi phạm pháp luật.
Tại Điều 9 Quy tắc ứng xử trong hoạt động quảng cáo ban hành kèm theo Quyết định 4149/QĐ-BVHTTDL năm 2017 quy định về việc tôn trọng lợi ích của công chúng và người tiêu dùng:
“Tôn trọng lợi ích của công chúng và người tiêu dùng
1. Quảng cáo không có các nội dung gây hiểu lầm cho người tiêu dùng về:
a) Các đặc điểm của sản phẩm có thể ảnh hưởng tới sự lựa chọn của người tiêu dùng, bao gồm: bản chất, thành phần, phương pháp sản xuất và ngày sản xuất, phạm vi sử dụng, sự hiệu quả và hiệu suất, số lượng, nguồn gốc thương mại hoặc địa lý, ảnh hưởng tới môi trường;
b) Giá trị của sản phẩm;
c) Tổng giá tiền mà người tiêu dùng phải trả khi mua sản phẩm;
d) Điều khoản giao hàng, đổi hàng, trả hàng, sửa chữa và bảo trì;
đ) Điều khoản bảo hành;
e) Bản quyền và quyền sở hữu công nghiệp như bằng sáng chế, thương hiệu, mẫu mã và tên thương mại;
g) Sự tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn;
h) Sự công nhận hoặc chấp thuận chính thức, các giải thưởng như huy chương, danh hiệu và bằng cấp;
i) Mức độ đóng góp cho các mục đích từ thiện.
2. Quảng cáo về doanh nghiệp không chứa nội dung mang tính phóng đại khiến công chúng hiểu sai về doanh nghiệp.
3. Quảng cáo không gây ra sự sợ hãi hoặc hoảng sợ quá mức cho công chúng và người tiêu dùng.
4. Quảng cáo không lợi dụng sự cả tin của công chúng và người tiêu dùng về tín ngưỡng, sự mê tín và các thông tin phản khoa học khác, như lực lượng siêu nhiên, báo trước tương lai, tử vi, nhân tướng học, bói tay, tướng số, ngoại cảm, thôi miên, chữa bệnh bằng đức tin, hoặc các chủ thể phi tự nhiên.
5. Khi quảng cáo bất kỳ sản phẩm, dịch vụ nào, không mô tả hành vi uống đồ uống có cồn, sử dụng các sản phẩm thuốc lá và các sản phẩm cấm quảng cáo.”
Theo đó, trong nội dung quảng cáo không có các nội dung gây hiểu nhầm như sau:
- Các đặc điểm của sản phẩm có thể ảnh hưởng tới sự lựa chọn của người tiêu dùng, bao gồm: bản chất, thành phần, phương pháp sản xuất và ngày sản xuất, phạm vi sử dụng, sự hiệu quả và hiệu suất, số lượng, nguồn gốc thương mại hoặc địa lý, ảnh hưởng tới môi trường;
- Giá trị của sản phẩm;
- Tổng giá tiền mà người tiêu dùng phải trả khi mua sản phẩm;
- Điều khoản giao hàng, đổi hàng, trả hàng, sửa chữa và bảo trì;
- Điều khoản bảo hành;
- Bản quyền và quyền sở hữu công nghiệp như bằng sáng chế, thương hiệu, mẫu mã và tên thương mại;
- Sự tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn;
- Sự công nhận hoặc chấp thuận chính thức, các giải thưởng như huy chương, danh hiệu và bằng cấp;
- Mức độ đóng góp cho các mục đích từ thiện.
Như vậy, quảng cáo có các nội dung gây hiểu lầm cho người tiêu dùng không được xem là quảng cáo gây phản cảm.
- Quảng cáo sử dụng hình ảnh hoặc ngôn ngữ gợi dục, khiêu dâm để thu hút sự chú ý của người xem.
- Quảng cáo sử dụng hình ảnh hoặc ngôn ngữ khiêu khích, phân biệt chủng tộc, giới tính, tôn giáo, hoặc khuyên bảo ám chỉ đến các nhóm cộng đồng đối tượng.
- Quảng cáo sử dụng hình ảnh hoặc ngôn ngữ kích động, bạo lực, đe dọa hoặc kích động bạo lực.
- Quảng cáo sử dụng hình ảnh hoặc ngôn ngữ gian lận, gây hiểu lầm hoặc làm mất niềm tin của người tiêu dùng.
- Quảng cáo sử dụng hình ảnh nhạy cảm, đáng tự trách, hoặc phản cảm trong ngữ cảnh nhất định.
Căn cứ khoản 1, khoản 2 Điều 11 Luật Quảng cáo 2012, tổ chức, cá nhân có hành vi quảng cáo phản cảm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Theo điểm d khoản 4 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP thì mức phạt tiền như sau: Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo thiếu thẩm mỹ, trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam.
Mức phạt nêu trên được áp dụng cho cá nhân vi phạm. Trường hợp tổ chức vi phạm, mức phạt sẽ gấp đôi mức phạt này (khoản 2 Điều 5 Nghị định 38/2021/NĐ-CP).
Theo Điểm a khoản 8 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP có quy định về biện pháp khắc phục hậu quả như sau: Hành vi quảng cáo phản cảm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in quảng cáo.
Theo Điểm a khoản 8 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP có quy định về biện pháp khắc phục hậu quả như sau: Hành vi quảng cáo phản cảm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in quảng cáo.
Người xem có thể phản ánh việc quảng cáo gây phản cảm đến các cơ quan và tổ chức như Cục Quản lý Thị trường, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ủy ban An toàn thực phẩm, Đảng Cộng sản Việt Nam, và các tổ chức xã hội quan trọng khác. Đối với các quảng cáo trên các phương tiện truyền thông chính thức, người xem cũng có thể gửi phản ánh đến các cơ quan quản lý nhà nước như Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục Quản lý Phát sóng Truyền hình và Đài phát thanh.
Nếu một doanh nghiệp vi phạm quảng cáo gây phản cảm, họ cần thực hiện các biện pháp khắc phục như sau:
Vi phạm quảng cáo gây phản cảm có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến thương hiệu và uy tín của doanh nghiệp, vì vậy việc xử lý vấn đề này một cách nhanh chóng và hiệu quả là rất quan trọng.
Căn cứ Điều 25 Nghị định 119/2020/NĐ-CP quy định về vi phạm quy định về trình bày, minh họa xuất bản phẩm và ghi thông tin phải ghi trên xuất bản phẩm như sau:
“Vi phạm quy định về trình bày, minh họa xuất bản phẩm và ghi thông tin phải ghi trên xuất bản phẩm
1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi ghi thông tin không đúng vị trí hoặc ghi không đầy đủ những thông tin phải ghi trên xuất bản phẩm đối với từng tên xuất bản phẩm, trừ trường hợp quy định tại các điểm b và c khoản 2 Điều này.
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Ghi sai những thông tin phải ghi trên xuất bản phẩm đối với từng tên xuất bản phẩm;
b) Không ghi “Sách chuyên quảng cáo” trên bìa bốn đối với sách chuyên về quảng cáo đối với từng tên xuất bản phẩm;
c) Sử dụng hình ảnh trẻ em để minh họa trên xuất bản phẩm nhưng không có sự đồng ý của cha, mẹ, người giám hộ theo quy định hiện hành đối với trẻ em dưới 07 tuổi hoặc không có sự đồng ý của trẻ em và của cha, mẹ, người giám hộ theo quy định hiện hành đối với trẻ em từ đủ 07 tuổi trở lên đối với từng tên xuất bản phẩm.
3. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Sử dụng ảnh, hình vẽ, ký hiệu, ký tự để trình bày, minh họa xuất bản phẩm gây phản cảm hoặc không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam đối với từng tên xuất bản phẩm;
b) Sử dụng hình ảnh bản đồ để trình bày, minh họa trên xuất bản phẩm nhưng thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia đối với từng tên xuất bản phẩm.
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc thu hồi xuất bản phẩm đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 2 Điều này;
b) Buộc thu hồi, tiêu hủy xuất bản phẩm đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 3 Điều này.”
Theo khoản 2 Điều 4 Nghị định 119/2020/NĐ-CP quy định về mức phạt tiền như sau:
“Mức phạt tiền và thẩm quyền xử phạt
...
2. Mức phạt tiền đối với các hành vi vi phạm hành chính quy định tại các Chương II và Chương III Nghị định này là mức phạt tiền áp dụng đối với tổ chức, trừ các hành vi vi phạm quy định tại Điều 6 Nghị định này là mức phạt tiền đối với cá nhân.
…”
Theo quy định trên, nhà xuất bản sử dụng ảnh minh họa cho xuất bản phẩm gây phản cảm thì có thể sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
Đồng thời nhà xuất bản còn bị buộc thu thu hồi, tiêu hủy xuất bản phẩm đối với hành vi vi phạm.
Trên đây là tất cả các thông tin chi tiết mà NPLaw của chúng tôi cung cấp để hỗ trợ quý khách hàng về vấn đề quảng cáo gây phản cảm. Trường hợp Quý Khách hàng còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề nêu trên hoặc các vấn đề pháp lý khác thì hãy liên hệ ngay cho NPLaw để được đội ngũ chúng tôi trực tiếp tư vấn và hướng dẫn giải quyết.
Công ty Luật TNHH Ngọc Phú – Hãng luật NPLaw
Hotline: 0913449968
Email: legal@nplaw.vn
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn