Pháp luật tại Việt Nam quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan. Cơ sở thẩm mỹ phải tuân thủ các tiêu chuẩn y tế và an toàn bao gồm việc đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị và tay nghề của nhân viên.
Nếu xảy ra tai biến, cơ sở phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định, bao gồm chi phí điều trị và tổn thất tinh thần.
Vậy, thế nào là tai biến thẩm mỹ, quy định pháp luật về tai biến thẩm mỹ hiện nay thế nào? Có những vướng mắc gì liên quan đến tai biến thẩm mỹ?
Để giải đáp vướng mắc này, NPLaw xin gửi tới Quý độc giả thông tin dưới bài viết sau:
Hiện nay, thực trạng tai biến thẩm mỹ ở Việt Nam đang gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng. Số lượng ca tai biến gia tăng do nhu cầu làm đẹp cao và sự phát triển nhanh chóng của ngành thẩm mỹ. Nhiều cơ sở thẩm mỹ hoạt động không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn, với trang thiết bị không đạt yêu cầu và nhân viên thiếu đào tạo chuyên môn. Quy định pháp luật về thẩm mỹ còn lỏng lẻo và việc giám sát, kiểm tra không hiệu quả, dẫn đến tình trạng khó xử lý các vi phạm. Người tiêu dùng thường gặp khó khăn trong việc yêu cầu bồi thường và bảo vệ quyền lợi của mình. Cần có sự cải thiện trong công tác quản lý và tăng cường kiểm tra để đảm bảo an toàn cho khách hàng.
Tai biến y khoa là các sự cố xảy ra trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh gây tổn hại cho sức khỏe hoặc tính mạng của người bệnh. Theo khoản 23 Điều 2 Luật khám bệnh, chữa bệnh 2023 có hai nguyên nhân chính có thể gây ra tai biến:
- Rủi ro xảy ra ngoài ý muốn: Tình huống không thể dự đoán hoặc kiểm soát được, ngay cả khi người hành nghề y tế đã tuân thủ đầy đủ các quy định về chuyên môn kỹ thuật.
- Sai sót chuyên môn kỹ thuật: Các lỗi hoặc thiếu sót trong việc thực hiện các quy trình y tế. Sai sót này có thể là do lỗi kỹ thuật, không tuân thủ đúng quy trình chuyên môn hoặc đánh giá sai về tình trạng bệnh của bệnh nhân.
Tai biến y khoa có thể do hai nguyên nhân chính là những tình huống không thể lường trước và không thể kiểm soát được dù đã tuân thủ quy trình, hoặc do lỗi và thiếu sót trong quá trình thực hiện kỹ thuật y tế.
Xác định người hành nghề có sai sót chuyên môn theo Điều 100 Luật khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định:
- Sai sót chuyên môn kỹ thuật: Người hành nghề được xác định có sai sót khi:
+ Vi phạm trách nhiệm chăm sóc, điều trị: Không thực hiện đúng nghĩa vụ trong việc chăm sóc và điều trị bệnh nhân.
+ Vi phạm quy định chuyên môn kỹ thuật: Không tuân thủ các quy tắc và quy trình kỹ thuật trong y tế.
- Không có sai sót chuyên môn kỹ thuật: Người hành nghề không bị coi là có sai sót nếu:
+ Thực hiện đúng quy trình: Đã làm đúng các quy định về chuyên môn nhưng vẫn xảy ra tai biến y khoa do các yếu tố khác.
+ Thiếu điều kiện cấp cứu: Không thể khắc phục tai biến do thiếu phương tiện, thiết bị, hoặc thuốc, hoặc không có hướng dẫn chuyên môn.
+ Bất khả kháng: Tai biến xảy ra do các tình huống không thể kiểm soát được hoặc lý do khách quan.
+ Người bệnh tự gây tai biến: Tai biến do hành vi tự gây của bệnh nhân.
Điều này giúp phân biệt rõ ràng giữa các lỗi do thiếu sót của người hành nghề và các tình huống không thể kiểm soát được.
Theo Điều 102 và Điều 103 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định về trách nhiệm bồi thường và bảo hiểm trong trường hợp xảy ra tai biến y khoa:
- Điều 102: Bồi thường khi xảy ra tai biến y khoa
+ Trách nhiệm bồi thường : Khi xảy ra tai biến y khoa, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có nghĩa vụ bồi thường cho bệnh nhân theo quy định pháp luật, trừ những trường hợp không thuộc lỗi của cơ sở theo khoản 2 Điều 100 (bao gồm các tình huống như khi tai biến do bất khả kháng, thiếu điều kiện cấp cứu, hoặc do bệnh nhân tự gây ra).
- Điều 103: Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp trong khám bệnh, chữa bệnh
+ Loại hình bảo hiểm: Đây là bảo hiểm dành để chi trả chi phí bồi thường cho thiệt hại do tai biến y khoa trong thời gian bảo hiểm và các chi phí pháp lý liên quan. Tuy nhiên, bảo hiểm không chi trả khi tai biến là do hành vi tự gây ra của bệnh nhân theo điểm d khoản 2 Điều 100.
+ Trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm: Doanh nghiệp bảo hiểm phải chi trả chi phí bồi thường theo hợp đồng bảo hiểm đã ký kết với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Tóm lại, trách nhiệm của cơ sở thẩm mỹ khi xảy ra tai biến thẩm mỹ là: Cơ sở y tế phải bồi thường khi xảy ra tai biến y khoa, trừ trường hợp không thuộc lỗi của cơ sở theo quy định pháp luật. Bảo hiểm chi trả cho chi phí bồi thường và pháp lý liên quan đến tai biến y khoa, không áp dụng trong trường hợp tai biến do hành vi tự gây ra của bệnh nhân.
Dưới đây là trình tự giải quyết tranh chấp đối với tai biến y khoa theo thẩm quyền quản lý của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại Việt Nam được quy định tại Điều 50 Thông tư 32/2023/TT-BYT :
- Trình tự giải quyết tại bệnh viện thuộc Sở Y tế (bao gồm bệnh viện của các bộ, ngành, trừ Bộ Quốc phòng và Bộ Công an):
+ Hội đồng chuyên môn cấp cơ sở: Bệnh viện thành lập hội đồng chuyên môn để giải quyết khi có tranh chấp.
+ Hội đồng chuyên môn của Sở Y tế: Nếu không đồng ý với kết luận của hội đồng cấp cơ sở, đề nghị Sở Y tế thành lập hội đồng chuyên môn.
+ Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế: Nếu không đồng ý với kết luận của Sở Y tế, đề nghị Bộ Y tế thành lập hội đồng chuyên môn. Kết luận của Bộ Y tế là cuối cùng.
+ Khởi kiện tại tòa án: Nếu vẫn không đồng ý với kết luận của Bộ Y tế, các bên có thể khởi kiện tại tòa án.
- Trình tự giải quyết tại cơ sở khám chữa bệnh không phải bệnh viện thuộc Sở Y tế:
+ Hội đồng chuyên môn của Sở Y tế: Cơ sở đề nghị Sở Y tế thành lập hội đồng chuyên môn để giải quyết.
+ Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế: Nếu không đồng ý với kết luận của Sở Y tế, đề nghị Bộ Y tế thành lập hội đồng chuyên môn. Kết luận của Bộ Y tế là cuối cùng.
+ Khởi kiện tại tòa án: Nếu vẫn không đồng ý với kết luận của Bộ Y tế, các bên có thể khởi kiện tại tòa án.
- Trình tự giải quyết tại bệnh viện, bệnh xá thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an:
+ Hội đồng chuyên môn cấp cơ sở: Bệnh viện, bệnh xá tự thành lập hội đồng chuyên môn để giải quyết khi có tranh chấp.
+ Hội đồng chuyên môn của Cục Quân y/Cục Y tế: Nếu không đồng ý với kết luận của hội đồng cấp cơ sở, đề nghị Cục Quân y hoặc Cục Y tế thành lập hội đồng chuyên môn.
+ Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế: Nếu không đồng ý với kết luận của Cục Quân y hoặc Cục Y tế, đề nghị Bộ Y tế thành lập hội đồng chuyên môn. Kết luận của Bộ Y tế là cuối cùng.
+ Khởi kiện tại tòa án: Nếu vẫn không đồng ý với kết luận của Bộ Y tế, các bên có thể khởi kiện tại tòa án.
- Trình tự giải quyết tại cơ sở khám chữa bệnh không phải bệnh viện thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an:
+ Hội đồng chuyên môn của Cục Quân y/Cục Y tế: Cơ sở đề nghị Cục Quân y hoặc Cục Y tế thành lập hội đồng chuyên môn để giải quyết.
+ Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế: Nếu không đồng ý với kết luận của Cục Quân y hoặc Cục Y tế, đề nghị Bộ Y tế thành lập hội đồng chuyên môn. Kết luận của Bộ Y tế là cuối cùng.
+ Khởi kiện tại tòa án: Nếu vẫn không đồng ý với kết luận của Bộ Y tế, các bên có thể khởi kiện tại tòa án.
- Trình tự giải quyết tại bệnh viện thuộc Bộ Y tế:
+ Hội đồng chuyên môn cấp cơ sở: Bệnh viện tự thành lập hội đồng chuyên môn để giải quyết khi có tranh chấp.
+ Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế: Nếu không đồng ý với kết luận của hội đồng cấp cơ sở, đề nghị Bộ Y tế thành lập hội đồng chuyên môn. Kết luận của Bộ Y tế là cuối cùng.
+ Khởi kiện tại tòa án: Nếu vẫn không đồng ý với kết luận của Bộ Y tế, các bên có thể khởi kiện tại tòa án.
- Trình tự giải quyết tại cơ sở khám chữa bệnh không phải bệnh viện thuộc Bộ Y tế:
+ Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế: Cơ sở đề nghị Bộ Y tế thành lập hội đồng chuyên môn để giải quyết. Kết luận của Bộ Y tế là cuối cùng.
+ Khởi kiện tại tòa án: Nếu vẫn không đồng ý với kết luận của Bộ Y tế, các bên có thể khởi kiện tại tòa án.
Quy trình giải quyết tranh chấp tai biến y khoa bắt đầu từ hội đồng chuyên môn cấp cơ sở, nếu không thỏa mãn, tiếp tục lên các cấp cao hơn như Sở Y tế, Bộ Y tế, và cuối cùng có thể khởi kiện tại tòa án nếu không đồng ý với kết luận cuối cùng.
Điều 315 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi khoản 117 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017) quy định về tội vi phạm các quy định liên quan đến khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế. Người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với các mức phạt tù khác nhau tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi:
- Phạt tù từ 1 đến 5 năm nếu hành vi gây:
+ Chết người;
+ Tổn hại sức khỏe của một người từ 61% trở lên;
+ Tổn hại sức khỏe của 2 người với tổng tỷ lệ tổn thương từ 61% đến 121%;
+ Thiệt hại tài sản từ 100 triệu đến dưới 500 triệu đồng.
- Phạt tù từ 3 đến 10 năm nếu hành vi gây:
+ Chết 2 người;
+ Tổn hại sức khỏe của 2 người với tổng tỷ lệ từ 122% đến 200%;
+ Thiệt hại tài sản từ 500 triệu đến dưới 1.5 tỷ đồng.
- Phạt tù từ 7 đến 15 năm nếu hành vi gây:
+ Chết 3 người trở lên;
+ Tổn hại sức khỏe của 3 người với tổng tỷ lệ từ 201% trở lên;
+ Thiệt hại tài sản từ 1.5 tỷ đồng trở lên.
Ngoài án tù, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng và bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc hành nghề từ 1 đến 5 năm.
Quyền yêu cầu cơ sở thực hiện bồi thường theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. Căn cứ pháp lý cho việc yêu cầu bồi thường bao gồm các điều khoản liên quan đến trách nhiệm dân sự và bồi thường thiệt hại trong các lĩnh vực y tế và dịch vụ thẩm mỹ.
- Bộ luật Dân sự 2015, Điều 584: Quy định rằng nếu cơ sở thẩm mỹ hoặc người hành nghề vi phạm nghĩa vụ hoặc không đảm bảo chất lượng dịch vụ dẫn đến thiệt hại cho khách hàng, họ có trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
- Luật khám bệnh, chữa bệnh 2023, Điều 102: Khi xảy ra tai biến y khoa, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phải bồi thường cho người bệnh theo quy định của pháp luật, trừ những trường hợp đặc biệt được quy định ở khoản 2 Điều 100.
Nghị định 117/2020/NĐ-CP, có quy định cụ thể về xử lý vi phạm trong lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh bao gồm các hành vi liên quan đến tai biến y khoa. Việc cơ sở thẩm mỹ có thể bị tước giấy phép hoạt động khi gây ra tai biến thẩm mỹ:
- Khoản 7 Điều 40: Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm quy định chuyên môn kỹ thuật trong khám chữa bệnh, gây tai biến cho người bệnh
- Điểm b khoản 8 Điều 40: Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh từ 03 đến 06 tháng đối với hành vi vi phạm nghiêm trọng về chuyên môn kỹ thuật.
Như vậy, cơ sở thẩm mỹ có thể bị phạt tiền và bị tước giấy phép hành nghề nếu gây tai biến và vi phạm quy định chuyên môn. Các biện pháp xử lý này nhằm bảo đảm chất lượng dịch vụ và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ là đơn vị có kinh nghiệm trong việc tư vấn, thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan đến tai biến thẩm mỹ với quy trình, công việc thực hiện gồm:
-Tiếp nhận thông tin khách hàng cần tư vấn, thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan đến tai biến thẩm mỹ;
- Tư vấn, hỗ trợ khách hàng chuẩn bị giấy tờ hoàn thiện thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan đến tai biến thẩm mỹ;
- Soạn thảo hồ sơ, đại diện khách hàng làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Trên đây là thông tin giải đáp vướng mắc về tai biến thẩm mỹ NPLaw gửi đến Quý độc giả. Nếu Quý độc giả có bất kỳ vướng mắc nào liên quan cần giải đáp thêm, xin vui lòng liên hệ với NPLaw theo thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
