Trong bối cảnh thị trường ngày càng phát triển và các giao dịch mua bán trở nên đa dạng, việc hiểu rõ các quy định về giao thiếu hàng hóa trở nên cần thiết hơn bao giờ hết, giúp các bên có thể bảo vệ quyền lợi của mình và duy trì sự minh bạch trong quan hệ thương mại. Sau đây, kính mời quý độc giả hãy cùng NPLaw tìm hiểu các vấn đề liên quan đến bên bán giao thiếu hàng hoá nhé!
Thực trạng bên bán giao thiếu hàng hóa hiện nay diễn ra khá phổ biến trong các giao dịch thương mại, đặc biệt là trong các ngành sản xuất, phân phối và thương mại điện tử. Việc giao thiếu hàng hóa có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như sự cố trong khâu sản xuất, lỗi trong việc quản lý kho, sai sót trong quy trình vận chuyển hoặc sự cố bất ngờ như thiên tai, dịch bệnh ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng.
Trong nhiều trường hợp, bên bán giao thiếu hàng hóa mà không thông báo kịp thời cho bên mua, gây ra sự gián đoạn trong kế hoạch kinh doanh của bên mua. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín và sự tin tưởng giữa các bên mà còn dẫn đến những thiệt hại về mặt tài chính, chi phí phát sinh do việc phải tìm nguồn cung cấp thay thế hoặc trì hoãn tiến độ công việc.
Khi phát hiện bên bán giao thiếu hàng hóa so với thỏa thuận trong hợp đồng, trước tiên, bên mua cần lập biên bản ghi nhận tình trạng thực tế ngay tại thời điểm giao nhận hàng, có chữ ký xác nhận của các bên liên quan. Tiếp theo, bên mua gửi văn bản thông báo cho bên bán về việc giao thiếu hàng, yêu cầu bên bán hoàn thành việc giao đủ hàng trong thời hạn hợp lý, đồng thời nêu rõ cơ sở pháp lý dựa trên các điều khoản trong hợp đồng hoặc quy định pháp luật có liên quan.
Nếu bên bán không khắc phục hoặc cố tình vi phạm, bên mua có quyền áp dụng các biện pháp như yêu cầu bồi thường thiệt hại, phạt vi phạm (nếu đã thỏa thuận trong hợp đồng) hoặc chấm dứt hợp đồng và khởi kiện nếu cần. Trường hợp tranh chấp không thể giải quyết thông qua thương lượng, bên mua có thể yêu cầu Tòa án hoặc trọng tài giải quyết theo đúng quy định pháp luật.
Khi bên bán giao thiếu hàng hóa, có một số biện pháp khắc phục mà các bên có thể thực hiện để giải quyết tình huống này. Cụ thể như sau:
Các biện pháp trên không chỉ giúp giải quyết vấn đề thiếu hàng hóa mà còn đảm bảo quyền lợi cho bên mua và duy trì tính ổn định trong quan hệ hợp đồng. Bên bán cần chủ động thực hiện các biện pháp này để hạn chế thiệt hại và tránh các tranh chấp pháp lý.
Nghĩa vụ của bên giao hàng trong trường hợp bên bán giao thiếu hàng hóa được quy định rõ ràng trong Luật Thương mại 2005 và các thỏa thuận hợp đồng giữa các bên. Khi bên bán giao thiếu hàng hóa, bên bán có nghĩa vụ phải tiếp tục giao đủ số lượng hàng hóa còn thiếu cho bên mua trong thời gian hợp lý
Nếu việc giao thiếu hàng xảy ra trước thời hạn giao hàng, bên bán có thể tiếp tục giao phần hàng còn thiếu trong khoảng thời gian còn lại. Tuy nhiên, nếu việc giao thiếu hàng xảy ra sau khi hết thời gian giao hàng đã thỏa thuận, bên bán phải chịu trách nhiệm về vi phạm hợp đồng và phải giao đủ hàng hóa theo đúng yêu cầu trong hợp đồng. Ngoài việc giao đủ hàng, nếu việc giao thiếu hàng gây ra thiệt hại cho bên mua, bên bán có thể phải bồi thường thiệt hại và chịu các chi phí phát sinh.
Do đó, bên bán có trách nhiệm chủ động thực hiện nghĩa vụ giao đủ hàng hóa trong thời gian hợp lý và nếu không thực hiện được, phải thương lượng với bên mua về phương án giải quyết thích hợp, tránh để phát sinh thêm tranh chấp hoặc thiệt hại cho các bên.
Theo Điều 302 Luật Thương mại 2005, khi bên bán giao thiếu hàng hóa, bên mua có quyền yêu cầu bồi thường các khoản bao gồm: giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp phát sinh từ hành vi giao hàng thiếu số lượng của bên bán và khoản lợi trực tiếp mà bên mua đáng lẽ được hưởng nếu bên bán không vi phạm hợp đồng. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của bên bị vi phạm, cũng như thúc đẩy bên bán thực hiện đúng nghĩa vụ hợp đồng.
Nếu trong hợp đồng có điều khoản quy định về phạt vi phạm, bên bán sẽ phải chịu phạt theo mức đã thỏa thuận trong hợp đồng. Tuy nhiên, mức phạt này không được vượt quá 8% giá trị của nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm, tức là không quá 8% giá trị của số lượng hàng hóa giao thiếu.
Tóm lại, để được áp dụng cả biện pháp bồi thường thiệt hại và phạt vi phạm, các bên phải có sự thỏa thuận cụ thể trong hợp đồng. Trường hợp không có thỏa thuận, bên bị vi phạm chỉ có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại. Nếu hợp đồng chỉ thỏa thuận về phạt vi phạm mà không đề cập đến bồi thường thiệt hại, thì bên vi phạm chỉ phải chịu phạt vi phạm. Do đó, để đảm bảo quyền lợi tối đa, các bên nên thống nhất thỏa thuận cả hai vấn đề này khi ký kết hợp đồng.
Khi bên bán giao thiếu hàng hóa, việc đơn phương chấm dứt hợp đồng phụ thuộc vào các điều khoản đã thỏa thuận trong hợp đồng và quy định của pháp luật. Theo Điều 428 Bộ luật Dân sự 2015, bên bán không có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng chỉ vì giao thiếu hàng hóa, trừ khi việc giao thiếu hàng hóa là vi phạm nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến mục đích cơ bản của hợp đồng.
Trong trường hợp giao thiếu hàng hóa làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến mục đích hợp đồng, bên mua có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định tại Điều 428 Bộ luật Dân sự, nhưng phải thông báo cho bên bán và chứng minh rằng việc giao thiếu hàng đã vi phạm nghiêm trọng và không thể khắc phục được.
Tóm lại, bên bán không thể đơn phương chấm dứt hợp đồng chỉ vì giao thiếu hàng hóa trừ khi có vi phạm nghiêm trọng hoặc thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng. Các bên nên tìm cách giải quyết và khắc phục tình huống thiếu hàng hóa theo các biện pháp đã được quy định trong hợp đồng hoặc pháp luật.
Khi bên bán giao bù hàng hóa bị thiếu quá thời hạn giao, bên nhận hàng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu việc giao hàng muộn gây ra tổn thất cho mình. Theo Điều 305 Bộ luật Dân sự 2015, bên bán có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng đúng thời gian đã thỏa thuận. Nếu bên bán không giao hàng đúng hạn mà kéo dài thời gian giao, gây thiệt hại cho bên mua, bên mua có quyền yêu cầu bên bán bồi thường những thiệt hại phát sinh do việc giao hàng chậm trễ. Cụ thể, bên nhận hàng có thể yêu cầu bồi thường các chi phí phát sinh liên quan đến việc giao muộn (ví dụ như chi phí phát sinh từ việc phải tìm nguồn cung cấp khác, tổn thất lợi nhuận, chi phí lưu kho hoặc các thiệt hại khác mà bên mua phải chịu vì hàng hóa không được giao đúng thời gian).
Tóm lại, bên nhận hàng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại khi bên bán giao hàng muộn và gây tổn thất cho bên mua, trừ khi các bên có thỏa thuận khác hoặc lý do trì hoãn do các tình huống bất khả kháng.
Trên đây là bài viết của NPLaw về bên bán giao thiếu hàng hoá, với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý giàu kinh nghiệm NPLaw luôn sẵn sàng đồng hành, tư vấn và hỗ trợ các vấn đề liên quan đến bên bán giao thiếu hàng hoá. Nếu cần hỗ trợ về vấn đề pháp lý, bạn có thể liên hệ với NPLaw theo thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn