Xuất khẩu tôm có tầm quan trọng đặc biệt đối với nền kinh tế Việt Nam và ngành thủy sản, thể hiện qua các khía cạnh. Xuất khẩu tôm đóng góp một phần đáng kể vào GDP của Việt Nam, giúp tăng trưởng kinh tế và ổn định tài chính. Ngành thủy sản, trong đó có tôm, là một trong những ngành xuất khẩu chủ lực, mang lại nguồn thu ngoại tệ quan trọng cho đất nước. Ngành nuôi trồng và chế biến tôm tạo ra hàng triệu việc làm cho người dân, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và ven biển. Điều này không chỉ giúp giảm nghèo mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống cho người lao động và gia đình họ.

Vậy thực trạng liên quan đến xuất khẩu tôm hiện nay như thế nào? Các quy định pháp luật liên quan đến xuất khẩu tôm và những vướng mắc gì cần giải đáp liên quan đến xuất khẩu tôm?
I. Thực trạng về xuất khẩu tôm hiện nay
Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu tôm hàng đầu thế giới, với các thị trường chính bao gồm Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc. Tổng kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam trong những năm gần đây đã tăng trưởng mạnh mẽ, tuy nhiên cũng đối mặt với nhiều thách thức như cạnh tranh quốc tế, yêu cầu cao về chất lượng và an toàn thực phẩm từ các thị trường nhập khẩu. Các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu, dịch bệnh trong nuôi trồng, và rào cản thương mại cũng là những yếu tố ảnh hưởng đến xuất khẩu tôm.
II. Các quy định liên quan đến xuất khẩu tôm
1. Thế nào là xuất khẩu tôm
Theo quy định tại Điều 28 Luật Thương mại 2005 về xuất khẩu hàng hóa cụ thể như sau: “Xuất khẩu hàng hóa là việc hàng hoá được đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc đưa vào khu vực đặc biệt nằm trên lãnh thổ Việt Nam được coi là khu vực hải quan riêng theo quy định của pháp luật.”
Xuất khẩu tôm là hoạt động đưa tôm và các sản phẩm từ tôm ra khỏi lãnh thổ Việt Nam để bán hoặc trao đổi tại các thị trường quốc tế.
2. Điều kiện để xuất khẩu tôm
Căn cứ Điều 98 Luật Thủy sản 2017 thì điều kiện để xuất khẩu tôm bao gồm:
- Doanh nghiệp phải có giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu.
- Tôm xuất khẩu phải đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm và chất lượng theo quy định của nước nhập khẩu.
- Tôm phải được nuôi trồng và chế biến tại các cơ sở có chứng nhận đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Sản phẩm phải được kiểm dịch và cấp giấy chứng nhận kiểm dịch bởi các cơ quan chức năng.
3. Thủ tục xuất khẩu tôm
Căn cứ Điều 98 Luật Thủy sản 2017 và Điều 4 Nghị định 187/2013/NĐ-CP thì thủ tục xuất khẩu tôm bao gồm:
- Bước 1: Đăng ký kinh doanh xuất nhập khẩu tại Bộ Công Thương.
- Bước 2: Xin giấy chứng nhận kiểm dịch sản phẩm tôm từ Cục Thú y.
- Bước 3: Chuẩn bị hồ sơ xuất khẩu bao gồm hợp đồng thương mại, hóa đơn thương mại, phiếu đóng gói, chứng nhận nguồn gốc xuất xứ, và các giấy tờ liên quan khác.

- Bước 4: Thực hiện thủ tục hải quan tại cửa khẩu xuất khẩu.
- Bước 5: Đáp ứng các quy định về ghi nhãn và đóng gói sản phẩm theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.
III. Các thắc mắc thường gặp liên quan đến xuất khẩu tôm
1. Kinh doanh và xuất khẩu tôm được hưởng những ưu đãi gì?
- Các doanh nghiệp xuất khẩu tôm có thể được hưởng các ưu đãi về thuế suất xuất khẩu, thuế giá trị gia tăng (VAT), và các chính sách hỗ trợ tài chính từ Chính phủ.
- Có thể được tiếp cận các chương trình hỗ trợ vốn, đào tạo kỹ thuật và nâng cao chất lượng sản phẩm từ các cơ quan nhà nước và tổ chức quốc tế.
2. Xuất khẩu tôm đóng gói sang Nhật Bản phải ghi nội dung nhãn mác như thế nào?
Các yêu cầu và quy định để xuất khẩu sản phẩm thủy sản sang Nhật Bản được Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) ban hành vào năm 2011. Trong đó quy định về ghi nhãn sản phẩm:
- Khi xuất khẩu tôm sang Nhật Bản, bạn phải cung cấp thông tin ghi nhãn trên bao bì theo tiêu chuẩn nêu trong Đạo luật Tiêu chuẩn hóa và Ghi nhãn mác Nông lâm sản phù hợp.
- Thông tin này phải bao gồm tên sản phẩm, thành phần, hàm lượng, ngày hết hạn, phương pháp bảo quản, nước xuất xứ cũng như tên và địa chỉ của nhà nhập khẩu.
3. Xuất khẩu tôm có phải đi kiểm tra tạp chất trước không?
Căn cứ Thông tư 07/2018/TT-BNNPTNT quy định về kiểm tra tạp chất trong tôm và sản phẩm tôm thì Xuất khẩu tôm phải đi kiểm tra tạp chất trước.
4. Các trường hợp nào cơ sở nuôi tôm không được phép xuất khẩu?
- Cơ sở nuôi tôm không đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm và không có chứng nhận hợp lệ từ cơ quan chức năng.
- Tôm nuôi bị phát hiện có dư lượng chất cấm hoặc không đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng theo quy định của thị trường nhập khẩu.
- Cơ sở nuôi tôm vi phạm các quy định về môi trường và an toàn lao động.
IV. Dịch vụ tư vấn pháp lý liên quan đến xuất khẩu tôm
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ là đơn vị có kinh nghiệm trong việc tư vấn, thực hiện thủ tục liên quan xuất khẩu tôm:
- Các dịch vụ tư vấn pháp lý bao gồm hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đăng ký kinh doanh xuất nhập khẩu, xin giấy phép và chứng nhận kiểm dịch, tư vấn về quy định và tiêu chuẩn xuất khẩu tại các thị trường quốc tế.
- Cung cấp thông tin và hướng dẫn về thủ tục hải quan, ghi nhãn và đóng gói sản phẩm.
- Hỗ trợ giải quyết các tranh chấp thương mại và các vấn đề pháp lý phát sinh trong quá trình xuất khẩu tôm.
Trên đây là thông tin giải đáp vướng mắc có liên quan đến xuất khẩu tôm NPLAW gửi đến Quý độc giả. Nếu Quý độc giả có bất kỳ vướng mắc nào liên quan cần giải đáp thêm, xin vui lòng liên hệ với NPLAW theo thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn