Với nền kinh tế nông nghiệp là chủ yếu, tỷ trọng ngành chăn nuôi chiếm phần lớn nền kinh tế nông nghiệp nước ta, vì vậy nên các vấn đề xoay quanh ngành chăn nuôi phải được kiểm soát chặt chẽ. Chính vì vậy mà pháp luật nước ta cũng đã có những quy định liên quan đến vấn đề này, đặc biệt là vấn đề xử lý chất thải chăn nuôi. Dưới đây NPlaw sẽ đi vào tìm hiểu các quy định liên quan để người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Dân số nước ta chiếm đến khoảng 70% sinh sống ở nông thôn, lấy nông nghiệp làm kinh tế chủ yếu. Ngành chăn nuôi chiếm tỷ trọng lớn và tốc độ phát triển nhanh nhất trong nền kinh tế nông nghiệp. Tuy nhiên việc chăn nuôi chưa hoàn toàn được quy hoạch, phần lớn đều là các nông hộ chăn nuôi tự phát, nhỏ lẻ dẫn đến việc ô nhiễm môi trường do chất thải chăn nuôi.
Việc ô nhiễm môi trường từ chăn nuôi nguyên nhân dầu hết là do chất thải rắn từ gia súc, gia cầm, chất thải lỏng, bụi, xác gia súc, gia cầm không được tiêu hủy đúng cách, ô nhiễm đất, ô nhiễm nước, ô nhiễm không khí và cả ô nhiễm tiếng ồn. Việc ô nhiễm môi trường từ chăn nuôi ảnh hưởng đến chính gia súc, gia cầm được chăn nuôi và ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Gia súc gia cầm tăng khả năng mắc bệnh, hiệu quả chăn nuôi giảm sút, có thể dẫn đến bùng phát dịch bệnh như lở mồm long móng, ỉa chảy, tai xanh, H5N1…
II. Quy định của pháp luật về xử lý chất thải chăn nuôi
Xử lý chất thải chăn nuôi được hiểu là quá trình áp dụng những biện pháp kỹ thuật cũng như công nghệ phù hợp tiến hành xử lý chất thải thải ra trong chăn nuôi thành những nguyên liệu làm phân bón hay nước tưới cây trồng, thức ăn thủy sản hoặc sử dụng vào nhiều mục đích khác.
Theo Điều 59 Luật Chăn nuôi 2018 về xử lý chất thải trong chăn nuôi trang trại thì xử lý chất thải rắn có nguồn gốc hữu cơ được quy định như sau:
- Cơ sở chăn nuôi trang trại phải xử lý chất thải có nguồn gốc hữu cơ theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, sau khi xử lý đúng quy chuẩn mới được sử dụng cho cây trồng hoặc làm thức ăn cho thủy sản;
- Nếu chất thải rắn có nguồn gốc hữu cơ chưa được xử lý khi vận chuyển ra khỏi cơ sở chăn nuôi trang trại để đến nơi xử lý phải được vận chuyển bằng các phương tiện và thiết bị chuyên dụng;
- Đối với các vật nuôi chết vì dịch bệnh, các chất thải nguy hại phải được xử lý theo quy định của pháp luật về thú y, bảo vệ môi trường.
Theo khoản 3 Điều 59 Luật Chăn nuôi 2018 về xử lý chất thải trong chăn nuôi trang trại thì việc xử lý nước thải chăn nuôi được quy định như sau:
- Cơ sở chăn nuôi trang trại phải có trách nhiệm thu gom và xử lý nước thải chăn nuôi phát sinh trong quá trình chăn nuôi đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi trước khi xả nguồn nước thải ra nguồn tiếp nhận;
- Nước thải chăn nuôi sau khi đã xử lý đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi được phép sử dụng cho cây trồng;
- Đối với nước thải chăn nuôi khi chưa xử lý mà vận chuyển ra khỏi cơ sở chăn nuôi trang trại đến nơi xử lý phải sử dụng phương tiện, thiết bị chuyên dụng.
2.3. Xử lý chất thải trong chăn nuôi nông hộ
Xử lý chất thải trong nông hộ bao gồm xử lý chất thải rắn và nước thải đã nêu ở mục 2.1 và 2.2 thì còn phải xử lý khí thải. Các cơ sở chăn nuôi phải xử lý khí thải từ hoạt động chăn nuôi đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải chăn nuôi. Đồng thời các cơ sở này cũng phải xử lý các chất thải khác theo quy định của luật thú y và luật bảo vệ môi trường.
Căn cứ Điều 30 Nghị định 14/2021/NĐ-CP quy định về xử lý chất thải chăn nuôi trang trại thì các hành vi vi phạm về xử lý chất thải được chia thành các hành vi và mức phạt sau đây:
- Hành vi vi phạm quy định về xử lý chất thải rắn có nguồn gốc hữu cơ không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia bị xử phạt như sau:
+ Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô nhỏ;
+ Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô vừa;
+ Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô lớn.
- Hành vi vi phạm quy định về xử lý nước thải chăn nuôi không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi cho cây trồng bị xử phạt như sau:
+ Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô nhỏ;
+ Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô vừa;
+ Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô lớn.
- Hành vi vi phạm quy định về xử lý khí thải từ hoạt động chăn nuôi không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải chăn nuôi bị xử phạt như sau:
+ Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô nhỏ;
+ Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô vừa;
+ Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với chăn nuôi trang trại quy mô lớn.
Ngoài ra những cơ sở vi phạm còn phải thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường và báo cáo kết quả khắc phục trong thời hạn do người có thẩm quyền xử phạt ấn định trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm.
Như vậy, có thể thấy đối với những hành vi vi phạm về xử lý chất thải có thể bị xử phạt từ 1.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
Như đã nêu ở mục II.2.2 nêu trên thì nước thải chăn nuôi sau khi đã xử lý đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi được phép sử dụng cho cây trồng. Như vậy vẫn được sử dụng chất thải chăn nuôi làm phân bón hữu cơ, nước tưới cho cây trồng nếu nước thải đã được xử lý đúng kỹ thuật.
Như đã nêu ở mục II.2.2 nêu trên về xử lý nước thải từ chăn nuôi, theo đó: Cơ sở chăn nuôi trang trại phải có trách nhiệm thu gom và xử lý nước thải chăn nuôi phát sinh trong quá trình chăn nuôi đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi trước khi xả nguồn nước thải ra nguồn tiếp nhận;
- Nước thải chăn nuôi sau khi đã xử lý đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi được phép sử dụng cho cây trồng;
- Đối với nước thải chăn nuôi khi chưa xử lý mà vận chuyển ra khỏi cơ sở chăn nuôi trang trại đến nơi xử lý phải sử dụng phương tiện, thiết bị chuyên dụng.
Như vậy, qua những phân tích trên ta có thể thấy cơ sở chăn nuôi trang trại trước khi xả nước thải chăn nuôi ra ngoài môi trường cần phải xử lý nước thải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải.
Luật chăn nuôi có nêu rõ về điều kiện để chăn nuôi lợn nông hộ. Nếu khu vực bạn sống là khu vực không được phép chăn nuôi nhưng hàng xóm vẫn nuôi lợn và gây ra mùi hôi thối thì đó chính là hành vi vi phạm pháp luật, lúc này bạn có thể trình báo đến Ủy ban nhân dân xã phường địa phương nơi bạn sinh sống để cơ quan này vào cuộc giải quyết.
Còn nếu hàng xóm của bạn chăn nuôi lợn đúng khu vực và gây ra mùi hôi thối thì họ chỉ vi phạm về xử lý chất thải, bạn có thể trình báo đến chính quyền địa phương để xử lý theo quy định của Luật bảo vệ môi trường.
Theo quy định tại Mục 2.1 và Mục 2.2 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 62-MT:2016/BTNMT về nước thải chăn nuôi có quy định đối với cơ sở chăn nuôi có tổng lượng nước thải lớn hơn hoặc bằng 5 mét khối trên ngày (m3/ngày). Như vậy nếu lượng nước thải mà cơ sở chăn nuôi trang trại xả ra môi trường nước là 5 mét khối trên ngày sẽ không vi phạm pháp luật.
Xử lý chất thải chăn nuôi phát sinh nhiều vấn đề như đã nêu, NPlaw chúng tôi có cung chấp dịch vụ luật sư tư vấn về xử lý chất thải chăn nuôi, bao gồm tư vấn tất cả những vấn đề đã nêu trên: xử lý chất thải chăn nuôi, xử phạt vi phạm khi xử lý chất thải chăn nuôi, phương hướng xử lý khi vi phạm…
Như vậy, xử lý chất thải chăn nuôi phải được thực hiện theo quy định của pháp luật. Trường hợp quý khách hàng cần tư vấn liên quan đến vấn đề xử lý chất thải chăn nuôi.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ - Hãng luật NPLaw
Hotline: 0913449968
Email: legal@nplaw.vn
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
.jpg)
