Di sản thừa kế là tài sản mà người qua đời để lại cho người thừa kế. Tuy nhiên, việc phân chia di sản thừa kế không phải lúc nào cũng diễn ra một cách suôn sẻ và công bằng. Có nhiều trường hợp di sản thừa kế bị hạn chế phân chia. Theo đó, di sản thừa kế bị hạn chế phân chia là một khái niệm pháp lý liên quan đến việc phân chia tài sản sau khi một người qua đời.Pháp luật Việt Nam đã quy định như thế nào về vấn đề này.
Hãy cùng NPLaw tìm hiểu qua bài viết sau:
Tại Việt Nam, việc phân chia di sản thừa kế đôi khi gặp nhiều khó khăn và hạn chế do các nguyên nhân sau: Có những trường hợp di sản bao gồm quyền sở hữu trí tuệ, tài sản ở nước ngoài hoặc tài sản không rõ ràng, làm cho việc phân chia trở nên khó khăn; trong một số trường hợp, người qua đời có thể đã giao di sản cho một người quản lý hoặc một tổ chức, làm giảm quyền lợi của người thừa kế; trong một số trường hợp, di sản có thể bị tịch thu hoặc bị giữ lại để trả nợ cho người qua đời....
Những vấn đề trên đã làm cho việc phân chia di sản thừa kế tại Việt Nam trở nên rắc rối và khó khăn.
Di sản thừa kế bị hạn chế phân chia là tình huống mà việc phân chia tài sản của người đã mất để lại cho người thừa kế không thể được thực hiện ngay tại thời điểm mở thừa kế mà phải đợi một khoản thời gian theo sự thỏa thuận hoặc theo quy định pháp luật mới được thực hiện việc phân chia di sản, đảm bảo quyền, lợi ích của các bên.
Theo quy định tại Điều 661 Bộ luật Dân sự 2015, các trường hợp hạn chế phân chia di sản là:
+ Trong một số trường hợp, người lập di chúc có thể đã đưa ra quyết định hoặc tất cả những người thừa kế đã thống nhất rằng di sản sẽ không được phân chia ngay lập tức, mà chỉ sau một khoảng thời gian xác định. Điều này có thể do nhiều lý do khác nhau, ví dụ như để đảm bảo rằng tài sản được quản lý một cách hợp lý trong suốt thời gian này, hoặc để cho phép các vấn đề pháp lý hoặc tài chính khác được giải quyết trước khi tiến hành phân chia. Dù vì lý do gì đi nữa, theo điều khoản này, di sản chỉ có thể được phân chia sau khi khoảng thời gian đã quy định kết thúc.
+ Trường hợp yêu cầu chia di sản thừa kế mà việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bên vợ hoặc chồng còn sống và gia đình, chưa cho chia di sản trong một thời hạn nhất định theo quy định pháp luật dân sự. Mục tiêu của trường hợp này là để bảo vệ quyền, lợi ích của những người liên quan.
Theo quy định tại Điều 661 Bộ luật Dân sự 2015,
+ Với trường hợp theo ý chí của người lập di chúc hoặc theo thỏa thuận của tất cả những người thừa kế, di sản chỉ được phân chia sau một thời hạn nhất định
=> Thời hạn hạn chế trong trường hợp này này phụ thuộc vào ý chí của người chết hoặc sự thỏa thuận.
+ Với trường hợp yêu cầu chia di sản thừa kế mà việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bên vợ hoặc chồng còn sống và gia đình thì bên còn sống thì thời hạn hạn chế này không được quá 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế; nếu hết thời hạn 03 năm mà bên còn sống chứng minh được việc chia di sản vẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của gia đình họ thì có quyền yêu cầu Tòa án gia hạn một lần nhưng không quá 03 năm.
=> Thời hạn hạn chế trong trường hợp này, thời hạn tối đa để hạn chế là 6 năm, nếu có gia hạn.
Theo quy định tại Điều 661 Bộ luật Dân sự 2015, việc hạn chế phân chia di sản chỉ đặt ra nếu việc phân chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bên vợ hoặc chồng còn sống và gia đình. Có thể thấy, người còn sống mà hạn chế này hướng đến là vợ hoặc chồng của người thừa kế. Do vậy, với trường hợp người thừa kế là con thì sẽ không được áp dụng hạn chế này.
Vì vậy, không phải bất kỳ người thừa kế nào cũng được quyền yêu cầu hạn chế phân chia di sản.
Di sản thừa kế bị hạn chế phân chia và di chúc có phần di sản bị hạn chế chuyển nhượng không giống nhau.
+ Di sản thừa kế bị hạn chế phân chia được áp dụng với trường hợp theo ý chí của người lập di chúc hoặc theo thỏa thuận của tất cả những người thừa kế, di sản chỉ được phân chia sau một thời hạn nhất định; hay trường hợp có yêu cầu chia di sản thừa kế mà việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bên vợ hoặc chồng còn sống và gia đình.
+ Trong khi đó, di chúc có phần di sản bị hạn chế chuyển nhượng được hiểu là khi một người viết di chúc quy định rằng một số tài sản không thể được bán, cho đi hoặc chuyển giao cho người khác sau khi họ qua đời. Điều này thường được sử dụng để bảo vệ giá trị của tài sản hoặc để đảm bảo rằng nó sẽ được giữ lại trong gia đình.
Trên đây là những thông tin xoay quanh về di sản thừa kế bị hạn chế phân chia. Để có thể được hỗ trợ cũng như tìm hiểu thông tin, quy định của pháp luật về di sản thừa kế bị hạn chế phân chia. Quý khách có thể liên hệ NPLaw để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư, chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm.
Công ty Luật TNHH Ngọc Phú - Hãng luật NPLaw
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn