XÂM PHẠM QUYỀN CỦA CHỦ SỞ HỮU THIẾT KẾ BỐ TRÍ

Trong thời đại công nghệ ngày nay, việc sao chép, sao chép lại hoặc sử dụng thiết kế không phép đã trở thành một vấn đề phổ biến và ngày càng gia tăng. Vậy làm sao để hiểu thế nào là xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí và những vấn đề liên quan xoay quanh về xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí như thế nào? Hãy cùng NPLaw tìm hiểu về những quy định pháp luật hiện hành liên quan đến vấn đề này bên dưới nhé.

I. Thực trạng xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí hiện nay

Trong thời đại công nghệ ngày nay, việc sao chép, sao chép lại hoặc sử dụng thiết kế không phép đã trở thành một vấn đề phổ biến và ngày càng gia tăng. Công nghệ internet và các phần mềm đồ họa đã tạo ra điều kiện thuận lợi cho việc sao chép các thiết kế một cách nhanh chóng và dễ dàng.

Ngoài ra, việc không hiểu rõ về quy định về bản quyền và sở hữu trí tuệ cũng là một nguyên nhân khiến cho việc xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí diễn ra phổ biến. Nhiều người không biết rằng bất kỳ thiết kế nào có tính sáng tạo và độc đáo đều được bảo vệ bởi luật pháp và việc sử dụng một cách trái phép có thể bị xem là vi phạm pháp luật.

Điều này dẫn đến việc chủ sở hữu thiết kế bố trí phải đối diện với rủi ro mất quyền lợi và ảnh hưởng đến sự sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực thiết kế. Việc xâm phạm quyền cũng ảnh hưởng đến cạnh tranh công bằng và làm biến dạng thị trường.

Do đó, cần có sự nâng cao nhận thức về quyền sở hữu trí tuệ và lòng tôn trọng đối với công lao của người sáng tạo để giảm thiểu tình trạng xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí hiện nay.

II. Tìm hiểu về xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí

1. Xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí là gì?

Xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí xảy ra khi người khác sao chép, sử dụng, phân phối hoặc trưng bày thiết kế bố trí của người khác mà không có sự cho phép của chủ sở hữu. Điều này là vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và có thể dẫn đến hậu quả pháp lý đối với người vi phạm.

Xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí là gì?

2. Trường hợp nào được coi là xâm phạm quyền sở hữu khi sử dụng thiết kế bố trí?

Theo quy định tại Điều 126 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được bổ sung bởi khoản 76 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022) thì các hành vi bị coi là xâm phạm quyền của chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí được quy định cụ thể như sau:

Các hành vi sau đây bị coi là xâm phạm quyền của chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí:

-Sử dụng sáng chế được bảo hộ, kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ hoặc kiểu dáng công nghiệp không khác biệt đáng kể với kiểu dáng đó, thiết kế bố trí được bảo hộ hoặc bất kỳ phần nào có tính nguyên gốc của thiết kế bố trí đó trong thời hạn hiệu lực của văn bằng bảo hộ mà không được phép của chủ sở hữu;

-Sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mà không trả tiền đền bù theo quy định về quyền tạm thời quy định tại Điều 131 của Luật Sở hữu trí tuệ 2005.

 Trường hợp nào được coi là xâm phạm quyền sở hữu khi sử dụng thiết kế bố trí?

Theo Khoản 2 Điều 131 của Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được bổ sung bởi khoản 76 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022) quy định như sau:

“2. Đối với thiết kế bố trí đã được người có quyền đăng ký hoặc người được người đó cho phép khai thác thương mại trước ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nếu người có quyền đăng ký biết rằng thiết kế bố trí đó đang được người khác sử dụng nhằm mục đích thương mại thì người đó có quyền thông báo bằng văn bản về quyền đăng ký của mình đối với thiết kế bố trí đó cho người sử dụng để người đó chấm dứt việc sử dụng thiết kế bố trí hoặc tiếp tục sử dụng.

3. Trong trường hợp đã được thông báo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này mà người được thông báo vẫn tiếp tục sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí thì khi Bằng độc quyền sáng chế, Bằng độc quyền giải pháp hữu ích, Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn được cấp, chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí có quyền yêu cầu người đã sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí phải trả một khoản tiền đền bù tương đương với giá chuyển giao quyền sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí đó trong phạm vi và thời hạn sử dụng tương ứng."

Trên đây là nội dung về các hành vi bị coi là xâm phạm quyền của chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí. 

III. Quy định pháp luật về xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí

1. Quy  định về quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí tránh bị xâm phạm

Căn cứ theo quy định tại Điều 198 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được bổ sung bởi khoản 76 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022) quy định quyền tự bảo vệ của chủ sở hữu thiết kế bố trí như sau:

(1) Chủ thể quyền sở hữu trí tuệ có quyền áp dụng các biện pháp sau đây để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của mình:

-Áp dụng biện pháp công nghệ bảo vệ quyền, đưa thông tin quản lý quyền hoặc áp dụng các biện pháp công nghệ khác nhằm ngăn ngừa hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ;

-Yêu cầu tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải chấm dứt hành vi xâm phạm, gỡ bỏ và xóa nội dung vi phạm trên môi trường mạng viễn thông và mạng Internet, xin lỗi, cải chính công khai, bồi thường thiệt hại;

-Yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan;

-Khởi kiện ra tòa án hoặc trọng tài để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

(2) Tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ hoặc phát hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc cho xã hội có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Tổ chức, cá nhân được thừa kế quyền tác giả, quyền của người biểu diễn có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền quy định tại khoản 4 Điều 19 và điểm b khoản 2 Điều 29 Luật Sở hữu trí tuệ.

(3) Tổ chức, cá nhân bị thiệt hại hoặc có khả năng bị thiệt hại do hành vi cạnh tranh không lành mạnh có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng các biện pháp dân sự quy định tại Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ 2005.

Theo đó, chủ sở hữu thiết kế bố trí được quyền bảo vệ thiết kế bố trí của mình bằng các cách quy định nêu trên.

2. Căn cứ để xác định hành vi xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí

Theo Điều 5 Nghị định 105/2006/NĐ-CP đã quy định căn cứ xác định hành vi xâm phạm. Theo đó, Hành vi bị xem xét bị coi là hành vi xâm phạm khi có đủ các căn cứ sau đây:

-Đối tượng bị xem xét thuộc phạm vi các đối tượng đang được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.

-Có yếu tố xâm phạm trong đối tượng bị xem xét.

-Người thực hiện hành vi bị xem xét không phải là chủ thể quyền sở hữu trí tuệ và không phải là người được pháp luật hoặc cơ quan có thẩm quyền cho phép theo các trường hợp ngoại lệ.

-Hành vi bị xem xét xảy ra tại Việt Nam. Hành vi bị xem xét cũng bị coi là xảy ra tại Việt Nam nếu hành vi đó xảy ra trên mạng internet nhưng nhằm vào người tiêu dùng hoặc người dùng tin tại Việt Nam.

IV. Giải đáp các câu hỏi liên quan đến xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí

1. Yếu tố xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí được pháp luật quy định như thế nào?

Việc xác định yếu tố xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí được thực hiện theo Điều 75 Nghị định 65/2023/NĐ-CP như sau:

(i) Yếu tố xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí có thể thuộc một trong các dạng sau đây:

-Thiết kế bố trí được tạo ra do sao chép trái phép thiết kế bố trí được bảo hộ.

-Mạch tích hợp bán dẫn được tạo ra một cách trái phép theo thiết kế bố trí được bảo hộ.

-Sản phẩm hoặc bộ phận (phần) sản phẩm gắn mạch tích hợp bán dẫn được tạo ra một cách trái phép theo thiết kế bố trí được bảo hộ.

(ii) Căn cứ xác định yếu tố xâm phạm quyền đối với thiết kế bố trí là phạm vi bảo hộ quyền đối với thiết kế bố trí được xác định theo:

-Giấy chứng nhận đăng ký thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn;

-Bản trích lục Sổ đăng ký quốc gia về sở hữu công nghiệp.

2.Nguyên tắc khi xử phạt vi phạm về xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí

Căn cứ theo quy định tại Điều 4 Nghị định 105/2006/NĐ-CP quy định hành vi xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí tùy theo tính chất và mức độ xâm phạm, hành vi xâm phạm có thể bị xử lý bằng biện pháp dân sự, hành chính hoặc hình sự như sau:

-Biện pháp dân sự được áp dụng để xử lý hành vi xâm phạm theo yêu cầu của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc của tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi xâm phạm gây ra, kể cả khi hành vi đó đã hoặc đang bị xử lý bằng biện pháp hành chính hoặc biện pháp hình sự.

-Thủ tục yêu cầu áp dụng biện pháp dân sự, thẩm quyền, trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp dân sự tuân theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

-Biện pháp hành chính được áp dụng để xử lý hành vi xâm phạm thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 211 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, theo yêu cầu của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ, tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi xâm phạm gây ra, tổ chức, cá nhân phát hiện hành vi xâm phạm hoặc do cơ quan có thẩm quyền chủ động phát hiện.

-Hình thức, mức phạt, thẩm quyền, thủ tục xử phạt hành vi xâm phạm và các biện pháp khắc phục hậu quả tuân theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ và pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quyền sở hữu công nghiệp.

-Biện pháp hình sự được áp dụng để xử lý hành vi xâm phạm trong trường hợp hành vi đó có yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định của Bộ luật Hình sự.

-Thẩm quyền, trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp hình sự tuân theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự.

-Theo đó, việc cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của chủ sở hữu thiết kế bố trí có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, dân sự và hình sự nếu thuộc các trường hợp theo quy định của pháp luật.

3. Chủ sở hữu được quyền bảo vệ thiết kế bố trí của mình bằng cách nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 198 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được bổ sung bởi khoản 76 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022) quy định quyền tự bảo vệ của chủ sở hữu thiết kế bố trí như sau:

(1) Chủ thể quyền sở hữu trí tuệ có quyền áp dụng các biện pháp sau đây để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của mình:

-Áp dụng biện pháp công nghệ bảo vệ quyền, đưa thông tin quản lý quyền hoặc áp dụng các biện pháp công nghệ khác nhằm ngăn ngừa hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ;

-Yêu cầu tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải chấm dứt hành vi xâm phạm, gỡ bỏ và xóa nội dung vi phạm trên môi trường mạng viễn thông và mạng Internet, xin lỗi, cải chính công khai, bồi thường thiệt hại;

-Yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan;

-Khởi kiện ra tòa án hoặc trọng tài để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

(2) Tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ hoặc phát hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc cho xã hội có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

-Tổ chức, cá nhân được thừa kế quyền tác giả, quyền của người biểu diễn có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền quy định tại khoản 4 Điều 19 và điểm b khoản 2 Điều 29 Luật Sở hữu trí tuệ.

(3) Tổ chức, cá nhân bị thiệt hại hoặc có khả năng bị thiệt hại do hành vi cạnh tranh không lành mạnh có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng các biện pháp dân sự quy định tại Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ 2005.

Theo đó, chủ sở hữu thiết kế bố trí được quyền bảo vệ thiết kế bố trí của mình bằng các cách quy định nêu trên.

V. Vấn đề xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí có nên liên hệ với Luật sư không? Liên hệ như thế nào?

Trên đây là tất cả các thông tin chi tiết mà NPLaw của chúng tôi cung cấp để hỗ trợ quý khách hàng về vấn đề xâm phạm quyền của chủ sở hữu thiết kế bố trí. Trường hợp Quý Khách hàng còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề nêu trên hoặc các vấn đề pháp lý khác thì hãy liên hệ ngay cho NPLaw để được đội ngũ chúng tôi trực tiếp tư vấn và hướng dẫn giải quyết.


CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343

Hotline: 0913 41 99 96

Email: legal@nplaw.vn

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan