Xâm phạm thân thể người bệnh là hành vi vi phạm quyền lợi, sức khỏe và sự riêng tư của người bệnh trong quá trình điều trị và chăm sóc sức khỏe. Vậy làm sao để hiểu thế nào là xâm phạm thân thể người bệnh và những vấn đề liên quan xoay quanh về xâm phạm thân thể người bệnh như thế nào? Hãy cùng NPLaw tìm hiểu về những quy định pháp luật hiện hành liên quan đến vấn đề này bên dưới nhé.
Xâm phạm thân thể người bệnh là một vấn đề nghiêm trọng trong ngành y tế hiện nay. Có nhiều trường hợp mà người bệnh bị xâm phạm thân thể mà không có sự đồng ý của họ, gây ra tình trạng vi phạm quyền con người và vô cùng đau lòng.
Phẫu thuật không đồng ý: Có trường hợp người bệnh bị phẫu thuật mà không được thông báo hoặc không có sự đồng ý của họ. Điều này làm cho họ cảm thấy bị xâm phạm, mất lòng tin vào hệ thống y tế và gây ra nhiều lo lắng và căng thẳng.
Sử dụng thuốc thử nghiệm mà không được sự đồng ý: Có trường hợp người bệnh được sử dụng các loại thuốc thử nghiệm mà không được thông báo hoặc không có sự đồng ý của họ. Điều này không chỉ gây ra nguy cơ cho sức khỏe của họ mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi và tự do cá nhân.
Xâm phạm tư duy và tinh thần: Có trường hợp người bệnh bị xâm phạm tư duy và tinh thần thông qua việc không được lắng nghe ý kiến của họ, không được đảm bảo quyền lợi trong quá trình điều trị hay không có sự tôn trọng và thông cảm từ phía y bác sĩ và nhân viên y tế.
Xâm phạm thân thể người bệnh là hành vi vi phạm quyền lợi, sức khỏe và sự riêng tư của người bệnh trong quá trình điều trị và chăm sóc sức khỏe. Điều này có thể bao gồm việc thực hiện các thủ tục y khoa mà người bệnh không đồng ý, sử dụng bạo lực hoặc lạm dụng quyền lực trong quá trình chăm sóc, hoặc tiết lộ thông tin cá nhân của người bệnh mà không có sự đồng ý của họ. Xâm phạm thân thể người bệnh là một vi phạm nghiêm trọng và phải được ngăn chặn và xử lý một cách nghiêm túc.
Theo Điều 20 Luật Hiến pháp năm 2013 quy định:
“1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm.
2. Không ai bị bắt nếu không có quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát nhân dân, trừ trường hợp phạm tội quả tang. Việc bắt, giam, giữ người do luật định.
3. Mọi người có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác theo quy định của luật. Việc thử nghiệm y học, dược học, khoa học hay bất kỳ hình thức thử nghiệm nào khác trên cơ thể người phải có sự đồng ý của người được thử nghiệm.”
Đồng thời theo Điều 33 Bộ luật dân sự năm 2015 cũng quy định về quyền được bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe, thân thể
“1. Cá nhân có quyền được bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe, thân thể.
2. Khi phát hiện người bị tai nạn, bệnh tật mà tính mạng bị đe dọa thì người phát hiện có trách nhiệm đưa đến cơ sở y tế; cơ sở y tế không được từ chối việc cứu chữa mà phải tận dụng mọi phương tiện, khả năng hiện có để cứu chữa.
3. Việc thực hiện phương pháp chữa bệnh mới trên cơ thể một người, việc gây mê, mổ, cắt bỏ, cấy ghép bộ phận của cơ thể phải được sự đồng ý của người đó; nếu người đó chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự hoặc là bệnh nhân bất tỉnh thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người giám hộ của người đó đồng ?ý; trong trường hợp có nguy cơ đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân mà không chờ được ý kiến của những người trên thì phải có quyết định của người đứng đầu cơ sở y tế.
a) Có sự đồng ý của người quá cố trước khi người đó chết;
b) Có sự đồng ý của cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người giám hộ khi không có ý kiến của người quá cố trước khi người đó chết;
c) Theo quyết định của tổ chức y tế, cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp cần thiết.”
Như vậy theo các quy định trên sẽ áp dụng cho quyền bất khả xâm phạm thân thể người bệnh.
Mức xử phạt vi phạm hành chính đối với người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh lạm dụng nghề nghiệp để xâm phạm thân thể người bệnh được quy định tại điểm c khoản 5, điểm a khoản 8, điểm a khoản 9 Điều 38 Nghị định 117/2020/NĐ-CP, được sửa đổi bởi điểm d khoản 8 Điều 2 Nghị định 124/2021/NĐ-CP như sau:
“Vi phạm quy định về hành nghề và sử dụng chứng chỉ hành nghề của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh
...
5. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Ngăn cản người bệnh thuộc diện chữa bệnh bắt buộc vào cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;
b) Chỉ định sử dụng các dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh hoặc gợi ý chuyển người bệnh tới cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác vì vụ lợi;
c) Lạm dụng nghề nghiệp để xâm phạm danh dự, nhân phẩm, thân thể người bệnh;
...
8. Hình thức xử phạt bổ sung:
a) Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trong thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi quy định tại các điểm b, c, d, đ, e, g, h, i, k, l và m khoản 5 Điều này;
...
9. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc xin lỗi trực tiếp người bệnh đối với hành vi quy định tại Điểm c Khoản 5 Điều này;
…”
Theo quy định trên, người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh lạm dụng nghề nghiệp để xâm phạm thân thể người bệnh thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
Đồng thời người này còn bị tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trong thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng và buộc xin lỗi trực tiếp người bệnh.
Theo điểm a khoản 1 Điều 6 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, được sửa đổi bởi điểm a khoản 4 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020 quy định về thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính như sau:
“Thời hiệu xử lý vi phạm hành chính
1. Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính được quy định như sau:
a) Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 01 năm, trừ các trường hợp sau đây:
Vi phạm hành chính về kế toán; hóa đơn; phí, lệ phí; kinh doanh bảo hiểm; quản lý giá; chứng khoán; sở hữu trí tuệ; xây dựng; thủy sản; lâm nghiệp; điều tra, quy hoạch, thăm dò, khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên nước; hoạt động dầu khí và hoạt động khoáng sản khác; bảo vệ môi trường; năng lượng nguyên tử; quản lý, phát triển nhà và công sở; đất đai; đê điều; báo chí; xuất bản; sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh hàng hóa; sản xuất, buôn bán hàng cấm, hàng giả; quản lý lao động ngoài nước thì thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 02 năm.
Vi phạm hành chính về thuế thì thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về quản lý thuế;
…”
Theo đó, thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính đối với người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh lạm dụng nghề nghiệp để xâm phạm thân thể người bệnh là 01 năm.
Theo quy định tại Điều 38 Nghị định 117/2020/NĐ-CP, được sửa đổi bởi điểm d khoản 8 Điều 2 Nghị định 124/2021/NĐ-CP thì khi thực hiện các hành vi sau đây sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng, nhằm đảm bảo tính công bằng và quyền lợi của người bệnh:
-Cản trở người bệnh cần thiết phải đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, có thể đối mặt với mức phạt nếu hành vi này được phát hiện.
-Đưa ra chỉ đạo sử dụng dịch vụ khám bệnh hoặc chữa bệnh, hoặc gợi ý chuyển người bệnh đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác với mục đích thu lợi cá nhân sẽ bị xử phạt theo khoản quy định.
-Lợi dụng nghề nghiệp để xâm phạm danh dự, nhân phẩm, hoặc thân thể của người bệnh sẽ làm nảy sinh mức phạt nếu vi phạm được chứng minh. Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi và tôn trọng đối với những người đang trong quá trình chăm sóc sức khỏe.
Bên cạnh đó, hình thức xử phạt bổ sung, nhằm đảm bảo trách nhiệm và kỷ luật đối với các hành vi vi phạm, sẽ áp đặt các biện pháp sau đây: Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trong khoảng thời gian từ 01 tháng đến 03 tháng đối với những hành vi vi phạm tại các điểm b, c, d, đ, e, g, h, i, k, l và m theo quy định tại Khoản 5 của Điều này. Điều này nhằm giữ gìn uy tín và chất lượng của ngành y tế.
Biện pháp khắc phục hậu quả, nhằm tái lập và cải thiện mối quan hệ với bệnh nhân, sẽ bao gồm các biện pháp sau: Buộc xin lỗi trực tiếp người bệnh liên quan đối với các hành vi quy định tại Điểm c của Khoản 5 của Điều này. Hành động này không chỉ thể hiện sự chấp nhận trách nhiệm, mà còn nhấn mạnh cam kết của người cung cấp dịch vụ y tế đối với chất lượng và tôn trọng đối với người bệnh.
Theo quy định nêu trên, việc lạm dụng nghề nghiệp bởi những người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh để xâm phạm thân thể người bệnh không chỉ là một hành vi vi phạm hành chính mà còn đồng nghĩa với việc đặt vào tình thế nguy hiểm sức khỏe và tâm hồn của bệnh nhân. Để đảm bảo tính công bằng và truy cứu trách nhiệm, hình phạt về mặt tài chính cũng như danh dự nghề nghiệp sẽ được áp đặt, với mức phạt tiền dao động từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
Ngoài việc áp đặt mức phạt tài chính, người hành nghề có thể phải đối mặt với những hậu quả nặng nề hơn. Cụ thể, quy định cũng quy định rằng họ sẽ bị tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trong khoảng thời gian từ 01 tháng đến 03 tháng. Điều này nhằm đảm bảo rằng những người có hành vi vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm và học hỏi từ kinh nghiệm, đồng thời cũng là một biện pháp răn đe mạnh mẽ để ngăn chặn những tình huống tương tự xảy ra trong tương lai. Ngoài ra, họ còn phải thực hiện bước buộc xin lỗi trực tiếp đối với người bệnh, nhằm bảo đảm sự tôn trọng và sự đồng cảm đúng đắn đối với những người đang cần được chăm sóc y tế.
Trên đây là tất cả các thông tin chi tiết mà NPLaw của chúng tôi cung cấp để hỗ trợ quý khách hàng về vấn đề xâm phạm thân thể người bệnh. Trường hợp Quý Khách hàng còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề nêu trên hoặc các vấn đề pháp lý khác thì hãy liên hệ ngay cho NPLaw để được đội ngũ chúng tôi trực tiếp tư vấn và hướng dẫn giải quyết.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
