Hoạt động quảng cáo rượu, bia diễn ra thường xuyên với tần suất cao, trong các giờ vàng trên các sóng truyền hình và phát thanh. Chính vì thế, Nhà nước ta cần ban hành các văn bản pháp luật quy định cụ thể về hoạt động quảng cáo đối với rượu, bia. Vậy làm sao để hiểu thế nào là quảng cáo rượu và những vấn đề liên quan xoay quanh về quảng cáo rượu như thế nào? Hãy cùng NPLaw tìm hiểu về những quy định pháp luật hiện hành liên quan đến vấn đề này bên dưới nhé.
Hiện nay, quảng cáo rượu đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Tuy nhiên, thực trạng quảng cáo rượu hiện nay cũng đặt ra một số vấn đề cần được quan tâm.
- Quảng cáo quá nhiều và quá phổ biến: Rượu được quảng cáo ở khắp mọi nơi, từ truyền hình, radio, mạng xã hội đến bảng quảng cáo đường phố. Điều này dẫn đến sự tiếp xúc và ảnh hưởng lớn đến những người tiêu dùng, đặc biệt là với những người trẻ tuổi.
- Quảng cáo không minh bạch và gây nhầm lẫn: Một số quảng cáo rượu minh bạch không đủ, không chỉ rõ về sự ảnh hưởng và hậu quả của việc sử dụng rượu. Điều này có thể dẫn đến nhầm lẫn và thúc đẩy việc sử dụng rượu không rõ ràng.
- Quảng cáo mạo danh và không tuân thủ quy định về độ tuổi sử dụng: Một số quảng cáo rượu sử dụng hình ảnh, ngôn ngữ và các yếu tố khác để mạo danh như nhà hàng, quán bar hoặc sân khấu nghệ thuật, khiến cho việc sử dụng rượu trở nên gần gũi và hấp dẫn với những đối tượng không phù hợp như người trẻ tuổi. Điều này vi phạm quy định về độ tuổi sử dụng rượu và có thể tạo ra môi trường thuận lợi để trẻ em và thanh thiếu niên tiếp cận rượu.
- Quảng cáo tạo ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và con người: Những quảng cáo rượu thường nhấn mạnh về hình ảnh vui vẻ, thoải mái và thành công khi sử dụng rượu. Điều này có thể gây áp lực lên một số người, dẫn đến việc sử dụng rượu quá mức và gây hại cho sức khỏe và cuộc sống của họ.
Trên thực tế, việc quảng cáo rượu có thể có những lợi ích về kinh tế và thúc đẩy thương hiệu. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần có các quy định và giám sát chặt chẽ để đảm bảo rằng việc quảng cáo rượu không gây hại cho cộng đồng và sức khỏe của con người, đặc biệt là cho những người trẻ tuổi.
Căn cứ tại khoản 1 Điều 2 Luật Quảng cáo 2012 quy định về khái niệm quảng cáo cụ thể như sau:
Quảng cáo là việc sử dụng các phương tiện nhằm giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có mục đích sinh lợi; sản phẩm, dịch vụ không có mục đích sinh lợi; tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ được giới thiệu, trừ tin thời sự; chính sách xã hội; thông tin cá nhân.
Như vậy, quảng cáo rượu là hoạt động quảng bá, tiếp thị và quảng cáo các sản phẩm liên quan đến rượu. Mục tiêu của quảng cáo rượu là tạo ra nhận thức, tăng cường sự quan tâm và tạo ra nhu cầu mua các loại rượu. Các chiến dịch quảng cáo rượu thường sử dụng hình ảnh, video, âm nhạc và thông điệp để tạo dựng hình ảnh thu hút người tiêu dùng và tạo ra ấn tượng tốt cho sản phẩm. Tuy nhiên, đối với một số quốc gia và vùng lãnh thổ, quảng cáo rượu có thể bị hạn chế hoặc cấm đối với người dưới độ tuổi quy định hoặc trong một số trường hợp đặc biệt.
Căn cứ tại khoản 3 Điều 7 Luật Quảng cáo 2012 thì rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên sẽ bị cấm quảng cáo hoặc sản phẩm có chứa thành phần rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên thì cấm quảng cáo.
Căn cứ tại Điều 33 Nghị định 117/2020/NĐ-CP về vi phạm các quy định về quảng cáo rượu, bia quy định cụ thể như sau:
-Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng người chưa đủ 18 tuổi trực tiếp tham gia vào việc quảng cáo rượu, bia.
-Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi quảng cáo rượu có độ cồn dưới 15 độ và quảng cáo bia sau đây:
-Có thông tin, hình ảnh nhằm khuyến khích uống rượu, bia; thông tin có nội dung, hình ảnh thể hiện rượu, bia có tác dụng tạo sự trưởng thành, thành đạt, thân thiện, hấp dẫn về giới tính; hướng đến trẻ em, học sinh, sinh viên, thanh niên, phụ nữ mang thai;
-Sử dụng vật dụng, hình ảnh, biểu tượng, âm nhạc, nhân vật trong phim, nhãn hiệu sản phẩm dành cho trẻ em, học sinh, sinh viên; sử dụng hình ảnh của người chưa đủ 18 tuổi trong quảng cáo rượu, bia;
-Quảng cáo trong các sự kiện, trên các phương tiện quảng cáo, sản phẩm dành cho người chưa đủ 18 tuổi, học sinh, sinh viên, thanh niên, phụ nữ mang thai;
-Quảng cáo trên phương tiện giao thông;
-Quảng cáo trên báo nói, báo hình ngay trước, trong và ngay sau chương trình dành cho trẻ em; trong thời gian từ 18 giờ đến 21 giờ hằng ngày, trừ trường hợp được phép theo quy định của pháp luật;
-Quảng cáo trên phương tiện quảng cáo ngoài trời vi phạm quy định về kích thước, khoảng cách đặt phương tiện quảng cáo tính từ khuôn viên của cơ sở giáo dục, cơ sở, khu vực chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành cho người chưa đủ 18 tuổi theo quy định của pháp luật;
-Quảng cáo không có cảnh báo để phòng, chống tác hại của rượu, bia theo quy định của pháp luật;
-Quảng cáo trên báo điện tử, trang thông tin điện tử, phương tiện điện tử, thiết bị đầu cuối và thiết bị viễn thông khác mà không có hệ thống công nghệ chặn lọc, phần mềm kiểm soát tuổi của người truy cập để ngăn ngừa người chưa đủ 18 tuổi tiếp cận, truy cập, tìm kiếm thông tin về rượu, bia.
-Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi quảng cáo rượu có độ cồn từ 5,5 độ đến dưới 15 độ và bia có độ cồn từ 5,5 độ trở lên sau đây:
-Quảng cáo trong các chương trình, hoạt động văn hóa, sân khấu, điện ảnh, thể thao;
-Quảng cáo trên các phương tiện quảng cáo ngoài trời, trừ biển hiệu của cơ sở kinh doanh rượu, bia.
Hình thức xử phạt bổ sung: đình chỉ hoạt động quảng cáo rượu, bia có thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi quy định tại điểm h khoản 2 Điều này.
Biện pháp khắc phục hậu quả: buộc thu hồi, gỡ quảng cáo để loại bỏ yếu tố vi phạm đối với hành vi quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này.
Căn cứ tại khoản 1 Điều 33 Nghị định 38/2021/NĐ-CP về vi phạm quy định về quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cấm quảng cáo cụ thể như sau:
+ Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
+ Quảng cáo rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên;
Trường hợp thứ nhất: quảng cáo rượu dưới 15 độ vẫn có thể bị xử phạt nếu vi phạm tại Điều 33 Nghị định 117/2020/NĐ-CP.
Trường hợp thứ hai: quảng cáo rượu trên 15 độ thì sẽ bị xử phạt tại khoản 1 Điều 33 Nghị định 38/2021/NĐ-CP.
Như vậy, bạn nên xem kỹ sản phẩm rượu của bạn có thuộc trường hợp vi phạm hay không để cân nhắc việc tiến hành quảng cáo để tránh vi phạm quy định.
Căn cứ Khoản 3 Điều 5 Nghị định 24/2020/NĐ-CP có quy định về một số biện pháp quản lý việc quảng cáo rượu có độ cồn dưới 15 độ và bia như sau:
“3. Quảng cáo rượu có độ cồn dưới 15 độ và bia phải có cảnh báo để phòng, chống tác hại của rượu, bia bảo đảm các quy định sau đây:
a) Có một trong các nội dung cảnh báo: "uống rượu, bia có thể gây tai nạn giao thông", "uống rượu, bia có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi", "người dưới 18 tuổi không được uống rượu, bia";
b) Quảng cáo rượu, bia trên báo nói, báo hình, đài phát thanh, sản phẩm quảng cáo rượu, bia ghi âm, ghi hình phải đọc rõ nội dung cảnh báo theo quy định tại điểm a khoản này với tốc độ đọc tương đương tốc độ đọc các nội dung khác trong cùng một quảng cáo;
c) Quảng cáo rượu, bia trên báo hình, báo điện tử, trang thông tin điện tử, mạng xã hội, đài phát thanh có hình, phương tiện điện tử, thiết bị đầu cuối và thiết bị viễn thông khác có hình ảnh, sản phẩm quảng cáo rượu, bia ghi hình phải thể hiện nội dung cảnh báo theo quy định tại điểm a khoản này bằng chữ viết có màu tương phản với màu nền bảo đảm dễ nhìn, chiếm tối thiểu 10% diện tích quảng cáo. Trường hợp quảng cáo rượu, bia trên truyền hình thì cảnh báo bằng chữ viết phải thể hiện theo hết chiều ngang của màn hình;
d) Quảng cáo tại địa điểm kinh doanh rượu, bia phải có nội dung cảnh báo theo quy định tại điểm a khoản này bằng chữ viết bảo đảm rõ nét, dễ nhìn hoặc bản ghi âm, ghi hình quảng cáo đáp ứng yêu cầu quy định tại điểm b, điểm c khoản này;
đ) Quảng cáo rượu, bia khác ngoài các trường hợp quy định tại các điểm b, c và điểm d khoản này phải có nội dung cảnh báo theo quy định tại điểm a khoản này bằng chữ viết bảo đảm rõ nét, dễ nhìn.”
Như vậy, muốn quảng cáo rượu có độ cồn dưới 15 độ thì phải đảm bảo tất cả nội dung được nêu trên đây.
Căn cứ Điều 7 Luật Quảng cáo 2012 về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cấm quảng cáo:
“....
3. Rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên.”
Theo đó rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên thuộc vào sản phẩm, hàng hóa bị cấm quảng cáo. Chính vì thế rượu có nồng độ cồn thấp hơn 15 độ không thuộc vào nhóm sản phẩm, hàng hóa bị cấm quảng cáo.
Tuy nhiên pháp luật vẫn có những quy định về quảng cáo rượu và nếu việc quảng cáo rượu dưới 15 độ vi phạm vào các quy định đó thì vẫn sẽ bị xử phạt
Căn cứ Điều 33 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo:
“1. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
b) Quảng cáo rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên;
3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in có quảng cáo đối với hành vi quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.”
Theo đó, hành vi vi phạm về quảng cáo rượu trên 15 độ có thể bị xử phạt với số tiền lên đến 70.000.000 đồng. Ngoài ra còn có thể bị buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in có quảng cáo như một biện pháp khắc phục hậu quả.
*Lưu ý: Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính mức phạt tiền đối với tổ chức gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân theo quy định tại khoản 3 Điều 5 Nghị định 38/2021/NĐ-CP.
Theo Điều 12 Luật Phòng chống tác hại của rượu bia 2019 quy định về quản lý việc quảng cáo rượu, bia có độ cồn dưới 5,5 độ như sau:
- Tổ chức, cá nhân thực hiện quảng cáo rượu, bia phải tuân thủ các quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật về quảng cáo.
- Quảng cáo không thể hiện các nội dung sau đây:
+Có thông tin, hình ảnh nhằm khuyến khích uống rượu, bia; thông tin rượu, bia có tác dụng tạo sự trưởng thành, thành đạt, thân thiện, hấp dẫn về giới tính; hướng đến trẻ em, học sinh, sinh viên, thanh niên, phụ nữ mang thai;
+Sử dụng vật dụng, hình ảnh, biểu tượng, âm nhạc, nhân vật trong phim, nhãn hiệu sản phẩm dành cho trẻ em, học sinh, sinh viên; sử dụng người chưa đủ 18 tuổi hoặc hình ảnh của người chưa đủ 18 tuổi trong quảng cáo rượu, bia.
- Không thực hiện quảng cáo trên các phương tiện quảng cáo trong trường hợp sau đây:
+Sự kiện, phương tiện quảng cáo, sản phẩm dành cho người chưa đủ 18 tuổi, học sinh, sinh viên, thanh niên, phụ nữ mang thai;
+Phương tiện giao thông;
+Báo nói, báo hình ngay trước, trong và ngay sau chương trình dành cho trẻ em; trong thời gian từ 18 giờ đến 21 giờ hằng ngày, trừ trường hợp quảng cáo có sẵn trong các chương trình thể thao mua bản quyền tiếp sóng trực tiếp từ nước ngoài và trường hợp khác theo quy định của Chính phủ;
+Phương tiện quảng cáo ngoài trời vi phạm quy định về kích thước, khoảng cách đặt phương tiện quảng cáo tính từ khuôn viên của cơ sở giáo dục, cơ sở, khu vực chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành cho người chưa đủ 18 tuổi.
- Quảng cáo phải có cảnh báo để phòng, chống tác hại của rượu, bia.
- Quảng cáo trên báo điện tử, trang thông tin điện tử, phương tiện điện tử, thiết bị đầu cuối và thiết bị viễn thông khác phải có hệ thống công nghệ chặn lọc, phần mềm kiểm soát tuổi của người truy cập để ngăn ngừa người chưa đủ 18 tuổi tiếp cận, truy cập, tìm kiếm thông tin về rượu, bia.
- Chính phủ quy định chi tiết điểm d khoản 3, khoản 4 và khoản 5 Điều này.
Bên cạnh đó, Điều 13 Luật Phòng chống tác hại của rượu bia 2019 quy định về quản lý việc quảng cáo rượu có độ cồn từ 5,5 độ đến dưới 15 độ và bia có độ cồn từ 5,5 độ trở lên như sau:
Tổ chức, cá nhân thực hiện quảng cáo rượu có độ cồn từ 5,5 độ đến dưới 15 độ và bia có độ cồn từ 5,5 độ trở lên phải tuân thủ quy định tại Điều 12 của Luật này và không quảng cáo trong trường hợp sau đây:
- Trong các chương trình, hoạt động văn hóa, sân khấu, điện ảnh, thể thao;
- Trên các phương tiện quảng cáo ngoài trời, trừ biển hiệu của cơ sở kinh doanh rượu, bia.
Như vậy, không được phép quảng cáo rượu có độ cồn dưới 5,5 độ bằng decal dán trên xe buýt.
Tại Điều 7 Luật Quảng cáo 2012 quy định về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cấm quảng cáo thì đối với sản phẩm rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên sẽ bị cấm quảng cáo trên các phương tiện quảng cáo.
Tại điểm b khoản 2 Điều 33 Nghị định 117/2022/NĐ-CP quy định về Vi phạm các quy định về quảng cáo rượu, bia như sau:
“2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi quảng cáo rượu có độ cồn dưới 15 độ và quảng cáo bia sau đây:
…
b) Sử dụng vật dụng, hình ảnh, biểu tượng, âm nhạc, nhân vật trong phim, nhãn hiệu sản phẩm dành cho trẻ em, học sinh, sinh viên; sử dụng hình ảnh của người chưa đủ 18 tuổi trong quảng cáo rượu, bia;
…
4. Hình thức xử phạt bổ sung:
Đình chỉ hoạt động quảng cáo rượu, bia có thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi quy định tại điểm h khoản 2 Điều này.
5. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc thu hồi, gỡ quảng cáo để loại bỏ yếu tố vi phạm đối với hành vi quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này.”
Sử dụng hình ảnh nhân vật trong phim hoạt hình dành cho trẻ em để quảng cáo rượu sẽ bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. Đình chỉ hoạt động quảng cáo rượu có thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng đối với hành vi vi phạm. Buộc thu hồi, gỡ quảng cáo để loại bỏ yếu tố vi phạm.
Mức phạt tiền này là mức phạt tiền đối với cá nhân. Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân (Điều 4 Nghị định 117/2020/NĐ-CP).
Tuy nhiên cũng cần phải lưu ý là đối với quảng cáo rượu thì pháp luật hiện nay chỉ cho phép quảng cáo đối với rượu dưới 15 độ cồn (khoản 3 Điều 7 Luật Quảng cáo 2012 và tham khảo tại Điều 7 Văn bản hợp nhất 47/VBHN-VPQH năm 2018).
Trên đây là tất cả các thông tin chi tiết mà NPLaw của chúng tôi cung cấp để hỗ trợ quý khách hàng về vấn đề quảng cáo rượu. Trường hợp Quý Khách hàng còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề nêu trên hoặc các vấn đề pháp lý khác thì hãy liên hệ ngay cho NPLaw để được đội ngũ chúng tôi trực tiếp tư vấn và hướng dẫn giải quyết.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn