Quy định pháp luật về con hưởng thừa kế

Thừa kế luôn là một trong những vấn đề pháp lý nhận được nhiều sự quan tâm, đặc biệt là các quyền lợi liên quan đến người được thừa kế trong gia đình. Di sản thừa kế của người mất để lại có thể được chia theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật. Khi chia di sản thừa kế, con cái là một trong những hàng thừa kế được ưu tiên. 

Trong bài viết này, NPLAW sẽ tư vấn quy định pháp luật về con hưởng thừa kế nhé.

I. Thực trạng con hưởng thừa kế

Quyền thừa kế của con được quy định rõ ràng trong Bộ luật Dân sự 2015 tại các điều liên quan đến hàng thừa kế, di chúc, và phân chia di sản.

Mặc dù quy định pháp luật đã đầy đủ, nhưng thực tế cho thấy một số vấn đề đáng chú ý:

  • Tranh chấp giữa các đối tượng thừa kế: Con ruột và con nuôi: Một số gia đình xảy ra tranh chấp liên quan đến sự công nhận con nuôi hợp pháp, dẫn đến mâu thuẫn trong việc phân chia di sản; Con ngoài giá thú: Trong nhiều trường hợp, con ngoài giá thú gặp khó khăn khi chứng minh quan hệ huyết thống để hưởng thừa kế, đặc biệt khi không có giấy tờ hợp pháp hoặc bị các bên khác phản đối.
  • Xung đột giữa di chúc và quyền thừa kế theo pháp luật: Một số di chúc không tuân thủ quy định pháp luật, chẳng hạn như truất quyền thừa kế của con chưa thành niên hoặc con không có khả năng lao động mà không có lý do chính đáng. Điều này dẫn đến việc Tòa án phải can thiệp, gây mất thời gian và chi phí cho các bên liên quan.
  • Ảnh hưởng của yếu tố gia đình và xã hội: Các mâu thuẫn gia đình, như cha mẹ ly hôn hoặc tái hôn, làm phức tạp thêm việc xác định quyền thừa kế của con.

II. Quy định pháp luật về con hưởng thừa kế

1. Quy định về việc con hưởng thừa kế di sản

Theo Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015, Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây: Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

Như vậy, khi thừa kế theo pháp luật, con thuộc hàng thừa kế thứ nhất, bao gồm con đẻ, con nuôi của người chết.

2. Các trường hợp con được và không được hưởng thừa kế

Các trường hợp con được hưởng thừa kế:

  • Con có tên trong di chúc: Trường hợp chia thừa kế theo di chúc hợp pháp, nếu con đẻ, con nuôi của người chết có tên trong di chúc thì sẽ chia theo di chúc.
  • Trường hợp không có tên trong di chúc: theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng hoặc con thành niên mà không có khả năng lao động thì vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó. 

Theo Điều 621 Bộ luật Dân sự, các trường hợp con không được hưởng thừa kế bao gồm:

  • Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
  • Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
  • Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
  • Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
  • Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, trong trường hợp thừa kế theo di chúc hợp pháp, nếu con đã thành niên (từ đủ 18 tuổi trở lên) có khả năng lao động không được hưởng di sản sản thừa kế khi người để lại di sản không cho người con đó hưởng thừa kế theo di chúc.

III. Giải đáp một số câu hỏi về vấn đề con hưởng thừa kế

1. Thai nhi còn trong bụng mẹ có được hưởng thừa kế trong trường hợp nào?

Theo quy định tại Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015 thì người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. 

Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Theo như quy định trên, thì thai nhi đã thành thai trước khi người để lại di sản thừa kế chết thì vẫn được hưởng di sản thừa kế như những người thừa kế cùng hàng thừa kế khác.

  • Theo đó, khi phân chia di sản thừa kế thì thai nhi đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì sẽ được để lại một phần di sản bằng với phần di sản mà những người thừa kế khác được nhận.
  • Nếu thai nhi đã thành thai đó còn sống sau khi được sinh ra thì sẽ có quyền được hưởng phần di sản thừa kế đó. Còn nếu như thai nhi đã thành thai đó chết trước khi được sinh ra thì phần di sản đó sẽ được chia cho những người thừa kế khác.

2. Con chưa thành niên có được hưởng di sản thừa kế kể cả khi không có tên trong di chúc hay không?

Căn cứ Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 và Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, dù không có tên trong di chúc nhưng con chưa thành niên vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó. 

3. Cha mẹ có thể không để lại di sản thừa kế cho con mà để lại cho người khác được không?

Căn cứ Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người lập di chúc, cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình cho ai mà muốn. Theo đó, cha mẹ có thể không để lại di sản thừa kế cho con mà để lại cho người khác được. 

Tuy nhiên, theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, con chưa thành niên hoặc con thành niên mà không có khả năng lao động mặc dù không được thừa kế di sản theo di chúc hợp pháp thì vẫn được hưởng bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật. 

4. Con chết trước cha mẹ thì có cháu được chia di sản thừa kế không? Vợ của người chết có được hưởng phần thừa kế của người chồng khi chia thừa kế theo pháp luật không?

Theo Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015, trường hợp con của người để lại di sản chết trước với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.

Cũng theo quy định này, vợ của người chết sẽ không được hưởng phần di sản thừa kế do cha mẹ chồng để lại khi chia thừa kế theo pháp luật. Thay vào đó, con của người này sẽ được thừa kế kế vị, cụ thể là sẽ được hưởng phần di sản mà nếu chồng của người này thì sẽ được hưởng.

IV. Dịch vụ tư vấn pháp lý về con hưởng di sản thừa kế

Trên đây là tất cả các thông tin chi tiết mà NPLaw của chúng tôi cung cấp để hỗ trợ quý khách hàng về vấn đề con hưởng di sản thừa kế. Trường hợp Quý Khách hàng còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề nêu trên hoặc các vấn đề pháp lý khác thì hãy liên hệ ngay cho NPLaw để được đội ngũ Luật sư chúng tôi trực tiếp tư vấn và hướng dẫn giải quyết.


CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343

Hotline: 0913 41 99 96

Email: legal@nplaw.vn

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan
  • TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    Mục lục Ẩn I. Tranh chấp tài sản chung sau khi khi ly hôn 1.1 Hiểu thêm về tranh chấp tài sản II. Giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn 2.1 Chia tài sản tranh chấp 2.1.1 Tài sản chung là gì? 2.1.2 Nguyên...
    Đọc tiếp
  • TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    Theo quy định của pháp luật thì căn cứ để xác định quyền sử dụng đất của một cá nhân, tổ chức là dựa vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và một số giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai 2013....
    Đọc tiếp
  • TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    Tư vấn pháp luật thừa kế hiện đang là một trong những dịch vụ phổ biến nhất của các đơn vị thực hiện chức năng tư vấn, cung cấp dịch vụ pháp lý. Mỗi người chúng ta đều ít nhiều đang có liên quan đến quan hệ pháp luật về...
    Đọc tiếp
  • GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    Tranh chấp lao động là một trong những vấn đề được rất nhiều người quan tâm hiện nay. Một trong những vấn đề pháp lý quan trọng đó là việc giải quyết các tranh chấp lao động. Vậy hiểu thế nào là tranh chấp lao động và giải...
    Đọc tiếp
  • TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    Hiện nay, tranh chấp lao động là một vấn đề rất đáng quan tâm, khi mà kinh tế xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu về kinh tế, đời sống của người dân ngày càng tăng cao; bên cạnh đó các doanh nghiệp cạnh tranh hết sức khốc liệt....
    Đọc tiếp