Trong từng giai đoạn phát triển tương ứng của xã hội, việc tội phạm hóa, phi tội phạm hóa trong pháp luật hình sự có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Ví dụ, nếu không quy định trách nhiệm hình sự đối với loại hành vi nào đó hoặc nếu chỉ tiếp tục áp dụng chế tài pháp lý của ngành luật tương ứng khác ít nghiêm khắc hơn luật hình sự đối với loại hành vi nào đó thì sẽ không còn đủ sức ngăn chặn đối với loại hành vi đó nữa. Do đó, việc xác định chính xác điều luật nào là điều luật quy định một tội phạm mới, điều luật nào là điều luật xóa bỏ một tội phạm có ý nghĩa quan trọng để giải quyết các vấn đề xã hội. NPLaw xin cung cấp thông tin đến quý đọc giả những thông tin cơ bản quy định về Tội phạm hóa và phi tội phạm hóa thông qua bài viết dưới đây.
Tội phạm là một hiện tượng xã hội mang tính chất hình sự - pháp lý, có nguồn gốc và nguyên nhân từ xã hội. Như vậy, khái niệm tội phạm đã được lý giải, tuy nhiên khi ta thêm từ “hóa” vào thì cách hiểu của nó như thế nào. Sau đây, NPLaw sẽ cung cấp thông tin chi tiết đến quý độc giả.
Tội phạm hoá được hiểu là một hành vi nào đó do con người thực hiện tại thời điểm trước các nhà làm luật không cho rằng nó là hành vi có tính nguy hiểm cho xã hội hoặc tính nguy hiểm cho xã hội không đáng để bị coi là tội phạm nên hành vi ấy không cấu thành tội phạm nên người thực hiện hành vi ấy không bị coi là tội phạm, nhưng tại một thời điểm khác, cũng hành vi ấy các nhà làm luật dựa trên các căn cứ về lý luận, nhận thức, điều kiện tâm lý, kinh tế, xã hội, lịch sử... lại quy định đó là hành vi nguy hiểm cho xã hội, đủ điều kiện để cấu thành tội phạm nên người thực hiện hành vi đó bị coi là tội phạm.
Phi tội phạm hóa được hiểu là một hành vi nào đó do con người thực hiện, tại thời điểm trước nhà làm luật cho rằng, hành vi đó phải coi là tội phạm, phải được quy định là tội phạm trong Bộ luật Hình sự, và ai đó thực hiện nó, thì có thể bị coi là thực hiện tội phạm nếu có đủ các dấu hiệu liên quan khác theo quy định của pháp luật . Nhưng tại thời điểm hiện nay, vì nhiều lý do khác nhau, hành vi đó không có tính nguy hiểm hoặc tính nguy hiểm cho xã hội không đáng kể, và khi một ai đó thực hiện hành vi này, sẽ không cấu thành tội phạm, vì vậy hành vi đó không cần phải quy định trong Bộ luật Hình sự là tội phạm.
NPLaw xác định tội phạm hóa, phi tội phạm hóa như sau:
Cơ sở để nhà làm luật tội phạm hóa hay phi tội phạm hóa hành vi nào đó là sự đánh giá về tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi và yêu cầu phòng, chống hành vi nguy hiểm cho xã hội nào đó.
Nếu có cơ sở để cho rằng hành vi nào đó có tính chất nguy hiểm cho xã hội đáng kể, cần phải phòng, chống bằng các biện pháp hình sự thì nhà làm luật sẽ quy định hành vi đó là tội phạm trong đạo luật hình sự. Điều luật của Bộ luật Hình sự quy định hành vi phạm tội mới nào đó mà trước đây chưa bị coi là tội phạm là "Điều luật quy định một tội phạm mới".
Ngược lại, nếu nhà làm luật cho rằng hành vi phạm tội trước đây bị coi là tội phạm nhưng do sự thay đổi của hoàn cảnh khách quan đã không còn nguy hiểm đáng kể cho xã hội nữa, không cần áp dụng các biện pháp hình sự cũng có thể đáp ứng được yêu cầu phòng ngừa, thì sẽ không quy định hành vi đó là tội phạm nữa. Điều luật không quy định hành vi nào đó trước đây là tội phạm là "Điều luật xóa bỏ một tội phạm". Thuật ngữ "Điều luật quy định một tội phạm mới" và "Điều luật xóa bỏ một tội phạm" là những thuật ngữ được ghi nhận trong Điều 7 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017
Đối với tội phạm hóa, Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã có những quy định thay đổi so với quy định cụ, cụ thể:
Đối với quy định về phi tội phạm hóa:
Vậy mục tiêu của tội phạm hóa và phi tội phạm hóa là gì? NPLaw cung cấp thông tin đến bạn như sau:
- Bảo vệ chế độ xã hội, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, của tổ chức; bảo vệ trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa;
- Mục tiêu đấu tranh phòng và chống tội phạm;
- Giáo dục mọi người nâng cao ý thức, tuân theo pháp luật, nâng cao ý thức chống và phòng ngừa tội phạm.
NPLaw thông tin đến bạn về vai trò của tội phạm hóa và phi tội phạm hóa dưới đây:
Ý nghĩa của tội phạm hóa và phi tội phạm hóa như sau:
Các yếu tố tác động đến quá trình tội phạm hóa và phi tội phạm hóa là:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
