Vấn đề thừa kế tài sản không còn quá xa lạ với chúng ta khi mà Bộ Luật dân sự đã quy định rõ về vấn đề chia di sản thừa kế. Như chúng ta thường thấy, di chúc là văn bản mà người để lại tài sản để lại, trong đó có các nội dung phân chia di sản thừa kế cho những người được hưởng. Vậy nếu trường hợp di chúc tài sản thừa kế bị thất lạc thì tài sản đó sẽ được chia như thế nào?
Việc di chúc chia tài sản sau khi được lập bị thất lạc, hư hỏng không thể nhận diện không phải là điều hiếm thấy. Thông thường các bản di chúc bằng văn bản có thể bị thất lạc bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như rơi mất, để quên, cháy, ướt, mục nát… Khi di chúc là văn bản được pháp luật công nhận về chia di sản thừa kế nhưng lại bị thất lạc khiến cho những người liên quan bối rối trong quá trình xử lý di chúc cũng như tranh chấp trong việc chia tài sản khi di chúc thất lạc.
Tài sản thừa kế bị thất lạc, nói đúng hơn ở trường hợp này là di chúc chia di sản thừa kế bị thất lạc, được hiểu là việc di chúc sau khi lập xong, chưa được chia di sản cho những người thừa kế theo nội dung của di chúc mà đã bị mất không thể tìm thấy hoặc bị hỏng, mục nát không thể xác nhận được nội dung di chúc để thực hiện chia thừa kế.
Tài sản thừa kế bị thất lạc có thể là tất cả các loại tài sản mà người chết để lại, nói chính xác hơn là di sản. Tài sản đó có thể là động sản hoặc bất động sản. Đối với động sản thì đây là các tài sản có thể dễ dàng đánh mất, trộm cắp, bỏ quên…Đối với bất động sản, việc thất lạc có thể hiểu là giấy chứng nhận quyền sở hữu của những tài sản này bị thất lạc.
Nếu sau khi di chúc bị thất lạc, theo quy định của Bộ luật dân sự thì di chúc thất lạc sẽ bị xem như không có di chúc. Như vậy đối với trường hợp không có di chúc thì tài sản sẽ được chia theo hàng pháp luật. Những người thừa kế sẽ cùng nhau lập văn bản phân chia di sản thừa kế có công chứng của Ủy ban nhân dân cấp xã phường hoặc văn phòng công chứng. Nếu những người thừa kế có tranh chấp và không thể thỏa thuận phân chia di sản thừa kế thì có thể khởi kiện đến Tòa Án nhân dân cấp quận huyện.
Như đã phân tích ở trên, nếu di chúc bị thất lạc sẽ xem như không có di chúc và di sản thừa kế sẽ được chia theo hàng thừa kế theo quy định của pháp luật. Bộ Luật Dân sự nước ta đã có quy định về thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế theo "Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015" như sau:
- Thời hiệu chia di sản thừa kế là bất động sản: 30 năm.
- Thời hiệu chia di sản thừa kế là động sản: 10 năm.
Sau khi hết thời hiệu chia di sản thừa kế này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.
Đối với trường hợp di chúc bị thất lạc, hư hại thì di sản thừa kế được chia như thế nào, phân chia theo nội dung di chúc theo nội dung được ghi nhớ lại hay sẽ chia đều cho tất cả người thừa kế? Tại "Điều 642 Bộ luật Dân sự 2015" để có thể xử lý kịp thời di sản được để lại khi di chúc bị thất lạc, cụ thể:
- Kể từ thời điểm mở thừa kế nếu như bản di chúc bị hư hại hoặc bị thất lạc, không thể thể hiện được ý chí (hoặc không thể hiện đầy đủ) của người lập di chúc đồng thời cũng không có bằng chứng nào để chứng minh được ý chí của người lập di chúc thì sẽ coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.
- Trường hợp di chúc thất lạc, nhưng trước thời điểm chia thừa kế mà tìm lại được di chúc thì sẽ chia theo di chúc.
Như vậy có thể thấy nếu di chúc bị thất lạc thì di sản thừa kế sẽ được chia theo quy định của pháp luật về hàng thừa kế. Điều này cũng nhằm đảm bảo sự công bằng và minh bạch đối với việc phân chia di sản thừa kế bởi không chứng minh được có di chúc sẽ không thể thực hiện chia di sản theo di chúc, di chúc phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của Bộ Luật dân sự để có thể có hiệu lực pháp luật.
Cũng theo "Điều 642 Bộ Luật dân sự 2015", nếu di sản thừa kế đã được chia mà vẫn đang trong thời hiệu yêu cầu chia di sản và tìm thấy di chúc đã thất lạc thì sẽ phải chia lại di chúc nếu người thừa kế theo bản di chúc yêu cầu chia lại.
Trường hợp nếu người thừa kế theo di chúc đồng ý với việc chia di sản thừa kế trước đó và không yêu cầu chia lại di sản theo di chúc thì cần có văn bản xác nhận và việc chia di sản thừa kế trước đó được giữ nguyên.
Còn nếu tìm thấy di chúc sau khi đã hết thời hiệu chia di sản thừa kế thì việc chia di sản sản thừa kế trước đó vẫn được giữ nguyên.
Điều này nhằm đảm bảo ý chí theo di chúc cũng như ý chí và quyền lợi của người thừa kế theo di chúc, tránh trường hợp người có quyền thừa kế không được thừa kế.
Đội ngũ Luật sư NPlaw cung cấp dịch vụ tư vấn và giải quyết tài sản thừa kế bị thất lạc. Dịch vụ tư vấn bao gồm tư vấn kiến thức và phương hướng xử lý liên quan đến di chúc thất lạc, chia tài sản trong trường hợp di chúc thất lạc, chia thừa kế trong trường hợp tìm lại được di chúc đã thất lạc sau khi đã chia tài sản thừa kế và các vấn đề liên quan.
Như vậy, nếu di chúc tài sản thừa kế bị thất lạc thì tài sản sẽ được chia theo quy định của pháp luật. Trường hợp quý khách hàng cần tư vấn liên quan đến vấn đề nhặt được tài sản.
Công ty Luật TNHH Ngọc Phú - Hãng luật NPLaw
Hotline: 0913449968
Email: Legal@nplaw.vn
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
