Đất đai là một loại bất động sản khi thuộc quyền sở hữu của một cá nhân và cá nhân đó chết để lại thì được xem là di sản thừa kế. Đất đai mang nhiều thuộc tính đặc trưng như tính cố định, tính thanh khoản thấp, hay tính nhạy cảm bởi chịu sự chi phối từ nhiều yếu tố, … Vậy nên việc giải quyết tranh chấp thừa kế về đất đai diễn ra khá rắc rối và phức tạp. Thêm vào đó, thị trường bất động sản hiện nay đang trên đà phát triển dẫn đến các tranh chấp đất đai và tranh chấp liên quan đến đất đai cũng xảy ra nhiều và gay gắt hơn. Trong đó, đối với thừa kế đất đai thì tranh chấp thường xảy ra giữa những thành viên trong gia đình với nhau. Để đáp ứng nhu cầu hiểu biết của các bạn đọc, thông qua bài viết dưới đây, NPLaw sẽ cung cấp một số thông tin quan trọng về tranh chấp thừa kế đất đai.
Hiện nay có rất nhiều dạng tranh chấp đất đai và liên quan đến đất đai phổ biến nếu xét về mặt chủ thể và đối tượng tranh chấp. Tranh chấp có thể xảy ra giữa cá nhân với cá nhân, cá nhân với tổ chức hoặc tổ chức với tổ chức. Nhưng đối với tranh chấp thừa kế đất đai thì hầu như xảy ra giữa các cá nhân có quyền hưởng thừa kế với nhau.
Các dạng tranh chấp thừa kế đất đai có thể là tranh chấp quyền sử dụng đất, tranh chấp quyền và nghĩa vụ phát sinh trong quá trình sử dụng đất hoặc tranh chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, …. Tranh chấp này phát sinh khi đất đai thuộc sở hữu của một người mà người đó chết không để lại di chúc hoặc di chúc không đúng với quy định của pháp luật, dẫn đến tình trạng tranh giành tài sản giữa những người được quyền hưởng thừa kế.
.jpg)
Bởi tính chất phức tạp của tranh chấp thừa kế đất đai nên nhà nước ta đã đề ra những quy định cụ thể, rõ ràng trong nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau. Dựa vào đó, các cơ quan có thẩm quyền khi giải quyết tranh chấp có thể dễ dàng áp dụng hơn và giảm thiểu việc gây ra bất đồng giữa các bên.
- Một số vấn đề liên quan đến thừa kế đất đai được quy định tại Luật Đất đai 2013 như: Các đối tượng được thừa kế quyền sử dụng đất tại Điều 169; Quyền và nghĩa vụ của hộ gia đình, cá nhân nhận thừa kế Điều 179; Điều kiện thực hiện quyền thừa kế quyền sử dụng đất Điều 188. Những điều luật trên giúp cơ quan có thẩm quyền khi giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai có thể xác định được khả năng nhận thừa kế của các bên.
- Bộ luật dân sự 2015 quy định những vấn đề liên quan đến thừa kế. Theo đó nếu người chết để lại di chúc thì phần đất đai là di sản thừa kế được phân chia dựa vào di chúc theo Chương XXII. Nếu người chết không có di chúc; di chúc không hợp pháp hay các trường hợp khác theo Điều 650 Bộ luật dân sự 2015 thì việc thừa kế sẽ được phân chia theo pháp luật. Cụ thể, phân chia theo thứ tự ba hàng thừa kế được quy định tại Khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015.
- Về thẩm quyền, tranh chấp thừa kế đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp huyện nơi có bất động sản theo Khoản 1 Điều 35 và Khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Nếu vụ án có yếu tố nước ngoài thì theo Khoản 3 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp tỉnh nơi có bất động sản.
.jpg)
Các bên trong quan hệ tranh chấp thừa kế đất đai và cơ quan có thẩm quyền phải tuân theo quy định về thủ tục giải quyết tranh chấp. Như vậy giúp cho kết quả giải quyết tranh chấp mang tính khách quan và chính xác nhất.
Theo Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai được giải quyết theo trình tự sau đây:
Ngoài các vấn đề được nêu trên, có lẽ các bạn còn khá nhiều vướng mắc về tranh chấp thừa kế đất đai. Vì vậy, dưới đây NPLaw xin giải đáp một số câu hỏi mà các bạn thường thắc mắc.
Theo Khoản 2 Điều 202 Luật Đất đai 2013 quy định: Tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải. Tuy nhiên, tranh chấp đất đai liên quan đến thừa kế quyền sử dụng đất không phải là tranh chấp đất đai mà được xem là tranh chấp liên quan đến đất đai theo Khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP. Vậy nên, tranh chấp đất đai liên quan đến thừa kế quyền sử dụng đất không nhất thiết phải hòa giải tại địa phương mà có thể khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền.
Theo Điểm c Khoản 1 Điều 88 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, việc hòa giải tranh chấp đất đai chỉ được tiến hành khi các bên tranh chấp đều có mặt. Trường hợp một trong các bên tranh chấp vắng mặt đến lần thứ hai thì được coi là việc hòa giải không thành. Như vậy, các bên tranh chấp đất đai bắt buộc phải có mặt tại phiên hòa giải tranh chấp.
Theo Khoản 1, 2 Điều 202 Luật Đất đai 2013, nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở. Nếu tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải. Chỉ khi nào hòa giải không thành thì mới khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền để giải quyết theo Điều 203 Luật Đất đai 2013.
IV. Dịch vụ tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai
Hiện nay có khá nhiều các công ty luật và văn phòng luật sư uy tín hỗ trợ khách hàng trong việc tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai. Trong đó, Hãng luật NPLaw cũng cam kết hỗ trợ cho khách hàng một cách nhiệt tình nhất về những vấn đề liên quan đến cách giải quyết tranh chấp trên. Với kinh nghiệm tư vấn và tiếp cận vụ việc thực tiễn qua nhiều năm, NPLaw tự tin có thể đồng hành cùng các bạn.
Trên đây là những vấn đề liên quan đến tranh chấp thừa kế đất đai mà NPLaw đã cung cấp. Nếu quý khách hàng còn nhiều thắc mắc về chủ đề trên có thể liên hệ trực tiếp với NPLaw để nhận được sự tư vấn cụ thể nhất. NPLaw luôn sẵn sàng giải đáp mọi câu hỏi ở nhiều lĩnh vực khác nhau mà các bạn vướng mắc. Vì vậy, hãy liên hệ bất cứ khi nào các bạn cần, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
