Tìm hiểu về tranh chấp quyền thừa kế

Tranh chấp về thừa kế là nội dung tranh chấp phổ biến trong tranh chấp dân sự, đặc biệt là các tranh chấp liên quan đến việc phân chia di sản thừa kế, vì nó có liên quan trực tiếp đến lợi ích giữa những người có quyền thừa kế. Bài viết này sẽ giới thiệu về vấn đề này. 

 Thực trạng tranh chấp quyền thừa kế

I. Thực trạng tranh chấp quyền thừa kế

Trong xã hội hiện đại, tranh chấp quyền thừa kế là một vấn đề phức tạp và phổ biến. Các vụ tranh chấp thừa kế thường xảy ra khi có mâu thuẫn về di chúc, sự phân chia tài sản, hoặc khi có sự tranh cãi về ai được thừa kế tài sản của người đã mất. Các nguyên nhân chính gồm: Di chúc không rõ ràng, mâu thuẫn gia đình,…

II. Quy định pháp luật về tranh chấp quyền thừa kế

1. Tranh chấp quyền thừa kế là gì?

Thừa kế là sự chuyển dịch về tài sản (hay còn gọi là di sản) của người đã chết để lại cho người còn sống. Theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 hiện hành, thừa kế được chia thành 02 dạng:

– Thừa kế theo di chúc được quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015: người đã chết để lại di sản cho người sống theo sự định đoạt của người đó bằng di chúc khi họ còn sống;

– Thừa kế theo pháp luật được quy định tại Điều 649 Bộ luật Dân sự năm 2015: người đã chết không để lại di chúc thì chia di sản của người đó để lại cho những người còn sống được chia theo quy định pháp luật về thừa kế.

Tranh chấp về pháp luật thừa kế hay còn được gọi Tranh chấp về di sản thừa kế được hiểu là mâu thuẫn, không tìm được tiếng nói chung giữa những người được hưởng thừa kế về việc chia, quản lý di sản của người để lại thừa kế. Hay hiểu theo cách phổ biến hơn thì tranh chấp thừa kế là việc mâu thuẫn về lợi ích giữa các bên trong việc thừa hưởng, nhận di sản mà người chết để lại cho những người thừa kế.

Thời điểm mở thừa kế

2. Thời điểm mở thừa kế

Căn cứ theo khoản 1 Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015 quy định thì Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 của Bộ luật như sau:

a) Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

b) Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

c) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;

d) Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này.

3. Thời hiệu khởi kiện vụ án tranh chấp chia di sản thừa kế

Căn cứ Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về thời hiệu thừa kế thì thời hiệu để người thừa kế khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.

Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết theo quy định tại khoản 1 Điều 623 nêu trên.

Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

4. Có mấy hình thức chia di sản thừa kế

Hai hình thức thừa kế theo pháp luật dân sự hiện nay là: thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật.

Theo khoản Điều 650 Bộ luật dân sự năm 2015, việc phân chia di sản thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong những trường hợp sau:

  • Không có di chúc;
  • Di chúc không hợp pháp;
  • Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
  • Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Ngoài ra, pháp luật cũng quy định chia thừa kế theo pháp luật đối với phần di sản bao gồm:

  • Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;
  • Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;
  • Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

III. Giải đáp một số câu hỏi về tranh chấp quyền thừa kế

1. Con nuôi có được tham gia tranh chấp quyền thừa kế không

Theo quy định tại điều 24 Luật nuôi con nuôi 2010, nếu cha mẹ của bạn đã đăng ký nuôi con nuôi hợp pháp, gia đình bạn và người con nuôi này phát sinh đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con, trường hợp cha mẹ bạn qua đời nhưng không lập di chúc hợp pháp, di sản sẽ được chia theo pháp luật theo quy định tại điều 650 Bộ luật dân sự 2015.

Con nuôi có được tham gia tranh chấp quyền thừa kế không

2. Tranh chấp đất đai liên quan đến thừa kế quyền sử dụng đất có nhất thiết phải hòa giải tại địa  phương không?

Khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP quy định như sau:

Đối với tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như: tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất,... thì thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp không phải là điều kiện khởi kiện vụ án.

Như vậy, tranh chấp thừa kế đất đai hay còn gọi là tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất không bắt buộc phải hòa giải tại UBND cấp xã nơi có đất vì không phải là tranh chấp đất đai (chỉ được xem là tranh chấp liên quan đến đất đai).

Khi xảy ra tranh chấp thừa kế đất đai các bên tranh chấp có quyền gửi đơn khởi kiện luôn đến Tòa án nhân dân theo quy định.

Trên đây là những thông tin xoay quanh đề tài tranh chấp quyền thừa kế. Để có thể được hỗ trợ cũng như tìm hiểu thông tin, quy định của pháp luật về tranh chấp quyền thừa kế, Quý khách có thể liên hệ NPLaw để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư, chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm.


CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343

Hotline: 0913 41 99 96

Email: legal@nplaw.vn

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan
  • TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    Mục lục Ẩn I. Tranh chấp tài sản chung sau khi khi ly hôn 1.1 Hiểu thêm về tranh chấp tài sản II. Giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn 2.1 Chia tài sản tranh chấp 2.1.1 Tài sản chung là gì? 2.1.2 Nguyên...
    Đọc tiếp
  • TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    Theo quy định của pháp luật thì căn cứ để xác định quyền sử dụng đất của một cá nhân, tổ chức là dựa vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và một số giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai 2013....
    Đọc tiếp
  • TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    Tư vấn pháp luật thừa kế hiện đang là một trong những dịch vụ phổ biến nhất của các đơn vị thực hiện chức năng tư vấn, cung cấp dịch vụ pháp lý. Mỗi người chúng ta đều ít nhiều đang có liên quan đến quan hệ pháp luật về...
    Đọc tiếp
  • GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    Tranh chấp lao động là một trong những vấn đề được rất nhiều người quan tâm hiện nay. Một trong những vấn đề pháp lý quan trọng đó là việc giải quyết các tranh chấp lao động. Vậy hiểu thế nào là tranh chấp lao động và giải...
    Đọc tiếp
  • TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    Hiện nay, tranh chấp lao động là một vấn đề rất đáng quan tâm, khi mà kinh tế xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu về kinh tế, đời sống của người dân ngày càng tăng cao; bên cạnh đó các doanh nghiệp cạnh tranh hết sức khốc liệt....
    Đọc tiếp