Phụ gia là các hợp chất hoặc chất phụ trợ được sử dụng trong sản xuất và công nghiệp để cải thiện hoặc điều chỉnh các tính chất của sản phẩm chính, thường được thêm vào để tăng cường hiệu suất hoặc chất lượng. Bài viết dưới đây sẽ tìm hiểu về vấn đề này.
Thành phần phụ gia được hiểu như thế nào?
Phụ gia thực phẩm là các thành phần được cho vào thực phẩm với mục đích đáp ứng nhu cầu sản xuất, chế biến để tạo màu, tạo hương vị,… tăng giá trị dinh dưỡng của thực phẩm.
Gần gũi nhất chính là các loại gia vị cơ bản, quen thuộc như muối, đường, giấm, bột ngọt... luôn có sẵn trong căn bếp của chúng ta, cũng được gọi là thành phần phụ gia.
2. Tác dụng của thành phần phụ gia
Thành phần phụ gia được thêm vào thực phẩm nhằm mục đích cải thiện các đặc tính và tăng giá trị sử dụng của sản phẩm. Cụ thể một số tác dụng chính của phụ gia thực phẩm bao gồm:
Như vậy, sử dụng phụ gia một cách hợp lý sẽ giúp tăng giá trị dinh dưỡng và thương mại của sản phẩm. Tuy nhiên, việc sử dụng phụ gia cần được kiểm soát chặt chẽ.
Quy định pháp luật về thành phần phụ gia như sau:
Nếu sử dụng phụ gia thực phẩm không đúng liều lượng, chủng loại nhất là những phụ gia không cho phép dùng trong thực phẩm sẽ gây những tác hại cho sức khỏe:
- Gây ngộ độc cấp tính: Nếu dùng quá liều cho phép.
- Gây ngộ độc mãn tính: Dù dùng liều lượng nhỏ, thường xuyên, liên tục, một số chất phụ gia thực phẩm tích lũy trong cơ thể, gây tổn thương lâu dài.Thí dụ: Khi sử dụng thực phẩm có hàn the, hàn the sẽ được đào thải qua nước tiểu 81%, qua phân 1%, qua mồ hôi 3% còn 15% được tích lũy trong các mô mỡ, mô thần kinh, dần dần tác hại đến nguyên sinh chất và đồng hóa các amino, gây ra một hội chứng ngộ độc mãn tính: ăn không ngon, giảm cân, tiêu chảy, rụng tóc, suy thận mạn tính, da xanh xao, động kinh, trí tuệ giảm sút.
- Nguy cơ gây hình thành khối u, ung thư, đột biến gen, quái thai, nhất là các chất phụ gia tổng hợp.
- Nguy cơ ảnh hưởng tới chất lượng thực phẩm: phá huỷ các chất dinh dưỡng, vitamin…
Các loại thành phần phụ gia phổ biến được phép sử dụng trong thực phẩm bao gồm:
Chất điều chỉnh độ chua: Các chất này được sử dụng để điều chỉnh độ chua, độ kiềm của thực phẩm. Một số chất điều chỉnh độ chua phổ biến bao gồm: axit citric, axit malic, axit tartaric, axit lactic, axit benzoic, natri benzoat, kali benzoat,...
3. Quy định sử dụng thành phần phụ gia trong sản xuất thực phẩm
Căn cứ Điều 7 Thông tư 24/2019/TT-BYT quy định về quản lý và sử dụng phụ gia thực phẩm do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành quy định sử dụng thành phần phụ gia như sau:
Sử dụng phụ gia thực phẩm trong thực phẩm phải bảo đảm:
- Chỉ sử dụng phụ gia thực phẩm nếu việc sử dụng này đạt được hiệu quả mong muốn nhưng không có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe con người, không lừa dối người tiêu dùng và chỉ để đáp ứng một hoặc nhiều chức năng của phụ gia thực phẩm theo các yêu cầu dưới đây trong trường hợp các yêu cầu này không thể đạt được bằng các cách khác có hiệu quả hơn về kinh tế và công nghệ:
Phụ gia thực phẩm phải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, an toàn thực phẩm theo các văn bản được quy định như sau:
Tại khoản 8 Điều 22 Nghị định 115/2018/NĐ-CP được sửa đổi bởi điểm e khoản 12 Điều 1 Nghị định 124/2021/NĐ-CP về vi phạm quy định khác về bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, cung cấp thực phẩm như sau:
a) Nhập khẩu, sản xuất, chế biến, cung cấp, bán thực phẩm gây ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe của từ 05 người trở lên mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;
b) Nhập khẩu, cung cấp hoặc bán thực phẩm mà có sử dụng chất, hóa chất phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm cấm sử dụng hoặc ngoài danh mục được phép sử dụng trị giá từ 10.000.000 đồng trở lên hoặc thu lợi bất chính trên 5.000.000 đồng mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;
c) Nhập khẩu, cung cấp hoặc bán thực phẩm mà có sử dụng chất, hóa chất phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm chưa được phép sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam trị giá từ 50.000.000 đồng trở lên hoặc thu lợi bất chính trên 20.000.000 đồng mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo đó, người nào có hành vi bán đồ ăn gây ngộ độc cho người khác thì có thể bị phạt tiền từ 80 - 100 triệu đồng, nếu người vi phạm là tổ chức thì có thể bị phạt tiền từ 160 - 200 triệu đồng.
Tại Việt Nam, cơ quan có thẩm quyền cho phép lưu hành sử dụng thành phần phụ gia thực phẩm là Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế.
Cục An toàn thực phẩm sẽ xem xét và cấp phép cho các chất phụ gia thực phẩm đáp ứng các điều kiện sau:
3. Cách ghi thành phần phụ gia trên nhãn sản phẩm thực phẩm được xác định như thế nào? Thành phần phụ gia nào không phải ghi định lượng hàng hóa?
Căn cứ điểm a khoản 3 Điều 16 Nghị định 43/2017/NĐ-CP, được sửa đổi bởi khoản 8 Điều 1 Nghị định 111/2021/NĐ-CP quy định về thành phần, thành phần định lượng như sau:
Đối với một số loại hàng hóa, việc ghi thành phần, thành phần định lượng thực hiện như sau:
a) Đối với thực phẩm ghi thành phần theo thứ tự từ cao đến thấp về khối lượng
a1) Nếu thành phần là chất phụ gia ghi tên nhóm chất phụ gia, tên chất phụ gia hoặc mã số quốc tế INS (nếu có);
a2) Trường hợp chất phụ gia là chất tạo ngọt, chất tạo màu ghi tên nhóm chất tạo ngọt, chất tạo màu, ghi tên chất hoặc mã số quốc tế INS (nếu có) và ghi thêm chất đó là chất “tự nhiên”, “giống tự nhiên”, “tổng hợp” hay “nhân tạo”.
a3) Trường hợp chất phụ gia là hương liệu ghi “hương liệu” kèm theo một hoặc một số các cụm từ sau đây để làm rõ nghĩa: "tự nhiên", "giống tự nhiên", “tổng hợp”; "nhân tạo".
a4) Đối với trường hợp mã số phụ gia của quốc gia trùng với mã số quốc tế (INS) thì có thể ghi mã số quốc gia thay cho mã số quốc tế (INS)
Căn cứ Điều 13 Nghị định 43/2017/NĐ-CP quy định về định lượng hàng hóa theo đó, hàng hóa định lượng bằng đại lượng đo lường thì phải ghi định lượng theo quy định của pháp luật Việt Nam về đo lường.
Tuy nhiên, trong trường hợp thành phần phụ gia là chất dùng để tạo màu sắc, hương, vị mà màu sắc, hương, vị đó ghi kèm theo tên hàng hóa thì không phải ghi định lượng.
Trên đây là những thông tin xoay quanh đề tài thành phần phụ gia. Để có thể được hỗ trợ cũng như tìm hiểu thông tin, quy định của pháp luật về thành phần phụ gia, Quý khách có thể liên hệ NPLaw để được tư vấn bởi đội ngũ luật sư, chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm.
Công ty Luật TNHH Ngọc Phú - Hãng luật NPLaw
Hotline: 0913449968
Email: Legal@nplaw.vn
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
.jpeg)
