Các trường hợp nào cần chia lại tài sản thừa kế?

Di chúc được xem là bằng chứng thể hiện ý chí cuối cùng của người để lại di sản, nhằm thực hiện ý chí của chủ thể để lại tài sản thừa kế, nhờ có di chúc mà những người được ghi trong di chúc sẽ được hưởng di sản mà người mất để lại. Tuy nhiên trong một số trường hợp, di chúc có thể bị chia lại theo quy định nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người được hưởng thừa kế. Hãy cùng NPLaw tìm hiểu về vấn đề chia lại tài sản thừa kế trong bài viết dưới đây.

Thực trạng chia lại tài sản thừa kế

I. Thực trạng chia lại tài sản thừa kế

Di chúc là sự thể hiện ý chí cá nhân của người đã khuất nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Việc phân chia di sản được thể hiện theo ý chí của người để lại di chúc, nếu di chúc không xác định rõ phần của từ người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người thừa kế được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác của những người thừa kế. Tuy nhiên trong một số trường hợp, di chúc có thể bị chia lại theo quy định nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người được hưởng thừa kế. 

Trên thực tế, trường hợp đã chia di sản nhưng tìm lại được di chúc không phải là không xảy ra. Vì vậy điều này cũng được pháp luật về thừa kế quy định cụ thể, qua đó bảo vệ quyền lợi của người được hưởng di sản tránh những tranh chấp phát sinh trong quá trình tiến hành chia di sản. Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.

II. Quy định pháp luật liên quan đến chia lại tài sản thừa kế

1. Thế nào là chia lại tài sản thừa kế

Tài sản thừa kế hay Di sản thừa kế là tài sản của người chết để lại cho những người còn sống. 

Theo quy định tại Điều 612 Bộ luật dân sự 2015: “Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.”

Di sản thừa kế có thể là vật, tiền, giấy tờ có giá, quyền tài sản thuộc sở hữu của người để lại di sản.

Theo đó, chia lại tài sản có thể hiểu là việc chia phần di sản thừa kế của người để lại di sản một lần nữa. Việc chia lại di sản thừa kế phải được thực hiện theo quy định pháp luật.

Chủ thể có quyền chia lại tài sản thừa kế

2. Chủ thể có quyền chia lại tài sản thừa kế

Theo Điều 642 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về trường hợp di chúc bị thất lạc, hư hại như sau:

  1. “Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.
  2. Trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy di chúc thì di sản được chia theo di chúc.
  3. Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.”

Căn cứ quy định trên thì trong trường hợp thời hiệu yêu cầu chia di sản vẫn còn, di chúc bị thất lạc đã được tìm thấy, chủ thể có quyền yêu cầu chia lại tài sản thừa kế là người thừa kế theo di chúc.

3. Trình tự, thủ tục chia lại tài sản thừa kế

Theo khoản 3 Điều 642 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về trường hợp di chúc bị thất lạc, hư hại như sau: “Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.”

Theo đó, trong thời hiệu yêu cầu di sản, trường hợp tìm thấy được di chúc bị thất lạc thì sẽ chia lại theo nội dung của di chúc.

Trình tự, thủ tục chia lại tài sản thừa kế

- Trình tự, thủ tục phân chia di sản theo di chúc:

  • Ưu tiên đối với di sản dùng vào việc thờ cúng trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng.
  • Ưu tiên đối với di sản được di tặng (tặng cho người khác). Người được hưởng tài sản di tặng có quyền sở hữu đối với tài sản đó mà không phải thực hiện nghĩa vụ người chết để lại trừ trường hợp toàn bộ di sản không đủ để thanh toán các nghĩa vụ thì tài sản di tặng sẽ được dùng để thực hiện các nghĩa vụ còn lại của người đã khuất.
  • Nếu phát sinh trường hợp những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc thì khi phân chia tài sản sẽ phân chia cho những người thừa kế này trước, sau đó phần còn lại mới được phân chia theo di chúc.

III. Các thắc mắc thường gặp liên quan đến chia lại tài sản thừa kế

1. Các trường hợp nào cần chia lại tài sản thừa kế?

Theo Điều 642 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về trường hợp di chúc bị thất lạc, hư hại như sau:

  1. “Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.”
  2. Trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy di chúc thì di sản được chia theo di chúc.
  3. Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.”

Theo như quy định trên, di sản thừa kế đã phân chia có thể sẽ phải chia lại trong trường hợp di chúc bị thất lạc, nếu trong thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế, di sản đã chia mà tìm thấy di chúc bị thất lạc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc có yêu cầu.

2. Phải chia lại di sản thừa kế do di chúc bị thất lạc thì việc phân chia này được thực hiện như thế nào?

Căn cứ vào Điều 659 Bộ luật Dân sự 2015 quy định phân chia di sản theo di chúc như sau:

  1. “Việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc; nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
  2. Trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản; nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
  3. Trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản.”

Như vậy, trường hợp di chúc bị thất lạc thì được chia theo quy định pháp luật, trường hợp có tìm lại được di chúc thì sẽ chia lại theo nội dung của di chúc. 

Các con tự thỏa thuận để chia lại tài sản thừa kế được không?

3. Các con tự thỏa thuận để chia lại tài sản thừa kế được không?

Theo khoản 1 Điều 659 Bộ luật dân sự 2015 quy định “Việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc; nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Như vậy, khi chia lại tài sản thừa kế thì những người thừa kế có thể thỏa thuận với nhau về việc phân chia di sản thừa kế.

4. Đã phân chia lại di sản thừa kế mà xuất hiện người thừa kế mới thì xử lý như thế nào?

Theo khoản 1 Điều 662 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Trường hợp đã phân chia di sản mà xuất hiện người thừa kế mới thì không thực hiện việc phân chia lại di sản bằng hiện vật, nhưng những người thừa kế đã nhận di sản phải thanh toán cho người thừa kế mới một khoản tiền tương ứng với phần di sản của người đó tại thời điểm chia thừa kế theo tỷ lệ tương ứng với phần di sản đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Như vậy, đã phân chia lại di sản thừa kế mà xuất hiện người thừa kế mới thì những người thừa kế đã nhận di sản phải thanh toán cho người thừa kế mới một khoản tiền tương ứng với phần di sản của người đó tại thời điểm chia thừa kế theo tỷ lệ tương ứng với phần di sản đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

IV. Dịch vụ tư vấn pháp lý liên quan đến chia lại tài sản thừa kế

Một trong những Công ty Luật cung cấp dịch vụ pháp luật về chia lại tài sản thừa kế uy tín là Công ty Luật TNHH Ngọc Phú. Khi sử dụng dịch vụ của chúng tôi, Quý khách sẽ được hỗ trợ tận tình bởi các chuyên viên và luật sư có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm dày dặn. Trường hợp bạn có nhu cầu cần được hỗ trợ thực hiện thủ tục chia lại tài sản thừa kế để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, có thể liên hệ ngay với NPLaw để được kịp thời hỗ trợ thông qua thông tin liên hệ sau:


CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343

Hotline: 0913 41 99 96

Email: legal@nplaw.vn

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan
  • TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    Mục lục Ẩn I. Tranh chấp tài sản chung sau khi khi ly hôn 1.1 Hiểu thêm về tranh chấp tài sản II. Giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn 2.1 Chia tài sản tranh chấp 2.1.1 Tài sản chung là gì? 2.1.2 Nguyên...
    Đọc tiếp
  • TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    Theo quy định của pháp luật thì căn cứ để xác định quyền sử dụng đất của một cá nhân, tổ chức là dựa vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và một số giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai 2013....
    Đọc tiếp
  • TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    Tư vấn pháp luật thừa kế hiện đang là một trong những dịch vụ phổ biến nhất của các đơn vị thực hiện chức năng tư vấn, cung cấp dịch vụ pháp lý. Mỗi người chúng ta đều ít nhiều đang có liên quan đến quan hệ pháp luật về...
    Đọc tiếp
  • GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    Tranh chấp lao động là một trong những vấn đề được rất nhiều người quan tâm hiện nay. Một trong những vấn đề pháp lý quan trọng đó là việc giải quyết các tranh chấp lao động. Vậy hiểu thế nào là tranh chấp lao động và giải...
    Đọc tiếp
  • TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    Hiện nay, tranh chấp lao động là một vấn đề rất đáng quan tâm, khi mà kinh tế xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu về kinh tế, đời sống của người dân ngày càng tăng cao; bên cạnh đó các doanh nghiệp cạnh tranh hết sức khốc liệt....
    Đọc tiếp