Ngày nay, nhu cầu sử dụng đất đang tăng cao trong đời sống lẫn trong kinh doanh kéo theo đó là rất nhiều các vấn đề phát sinh liên quan đến đất đai như: thừa kế, chuyển nhượng, cho thuê, tặng cho, góp vốn, đặc biệt là tranh chấp đất đai.
Để tránh các tranh chấp phát sinh không đáng có cũng như đảm bảo quyền sử dụng đất được liên tục thì việc đăng ký quyền sử dụng đất là rất quan trọng. Và hơn hết việc đăng ký đất đai lần đầu cũng đang rất được quan tâm. Trong phạm vi bài viết dưới đây, mời quý bạn đọc cùng NPLaw tìm hiểu về thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất lần đầu và những vấn đề liên quan.
Kinh tế - xã hội đang ngày một phát triển cùng với đó là nhu cầu sử dụng đất, mua bán, chuyển nhượng đất đai ngày càng cao. Bên cạnh đó, còn rất nhiều trường hợp đất sử dụng đã lâu năm, đất khai hoang nhưng chưa được đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Chính vì thế mà vấn đề đăng ký đất đai lần đầu luôn nhận được sự quan tâm.
Hiện nay, quy định pháp luật về đăng ký đất đai lần đầu được thể hiện cụ thể trong Luật Đất đai 2013 và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan như: Nghị định 43/2014/NĐ-CP, Nghị định 01/2017/NĐ-CP, Thông tư 24/2014/TT-BTNMT,...
Theo quy định tại khoản 15 Luật Đất đai 2013 thì đăng ký đất đai, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất là việc kê khai và ghi nhận tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất và quyền quản lý đất đối với một thửa đất vào hồ sơ địa chính.
Như vậy có thể hiểu, đăng ký đất đai lần đầu là việc kê khai và ghi nhận tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất và quyền quản lý đất với lần đầu tiên khi bắt đầu sử dụng đất. Nói cách khác, đăng ký quyền sử dụng đất lần đầu là trường hợp người sử dụng đất xác lập quyền trên đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
Đăng ký đất đai là bắt buộc đối với người sử dụng đất và người được giao đất để quản lý. Căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 95 Luật Đất đai năm 2013, đăng ký đất đai lần đầu được thực hiện trong các trường hợp sau đây:
Nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất chưa đăng ký.
Như vậy, khi thuộc các trường hợp nêu trên chủ thể phải thực hiện việc đăng ký đất đai lần đầu theo quy định pháp luật.
Căn cứ quy định tại khoản 7 Điều 95 Luật Đất đai 2013 thì việc đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký vào Sổ địa chính.
Như vậy, thời điểm có hiệu lực của việc đăng ký đất đai lần đầu là kể từ thời điểm đăng ký vào Sổ địa chính.
Để giúp hiểu rõ hơn về đăng ký đất đai lần đầu, sau đây mời quý bạn đọc cùng NPLaw giải đáp một số thắc mắc thường gặp về vấn đề trên.
Sau khi thực hiện thủ tục đăng ký đất đai lần đầu, để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì theo quy định tại Điều 98 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật. Các nghĩa vụ tài chính bao gồm:
a. Tiền sử dụng đất
Căn cứ theo quy định tại Điều 2 Nghị định 45/2014/NĐ-CP thì các chủ thể được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu thuộc đối tượng thu tiền sử dụng đất, phải tiến hành đóng tiền sử dụng đất.
b. Lệ phí trước bạ
Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 10/2022/NĐ-CP thì nhà, đất thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ.
c. Các khoản thu như lệ phí đo đạc địa chính, lệ phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,... Đây là các khoản thu đối với tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tổ chức được ủy quyền giải quyết các công việc về địa chính.
Như vậy, các nghĩa vụ tài chính khi thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất lần đầu gồm tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ, các khoản thu như lệ phí đo đạc địa chính, lệ phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,...
Căn cứ theo quy định tại Điều 106 Luật Đất đai 2013, Nhà nước sẽ tiến hành thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp sau đây:
Như vậy, khi thuộc một trong các trường hợp do cơ quan Nhà nước cấp không đúng thẩm quyền thì chủ thể sẽ bị thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu.
Ngoài ra, khi thuộc các trường hợp bị sai sót thông tin về thửa đất như sau sẽ được cơ quan Nhà nước đính chính lại thông tin:
Trong trường hợp trên, hộ gia đình đã sử dụng đất ổn định từ trước năm 1997 nhưng không có bất kỳ giấy tờ nào về đất. Theo quy định tại khoản 2 Điều 101 Luật Đất đai 2013, trường hợp không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất khi đáp ứng các điều kiện sau:
Như vậy, nếu chủ thể đáp ứng được các yêu cầu nêu trên thì sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đăng ký đất đai, nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất không còn là vấn đề xa lạ đối với chúng ta. Tuy nhiên, đối với những trường hợp quý Khách hàng thực hiện đăng ký đất đai lần đầu sẽ không tránh khỏi những thiếu sót về hồ sơ hay bất cập về các thủ tục. Vì thế hãy để đội ngũ của NPLaw giúp bạn tư vấn và hỗ trợ để việc đăng ký đất đai lần đầu một cách thuận lợi và nhanh chóng hơn.
Trên đây là các thông tin cần thiết mà NPLaw cung cấp tới quý Khách hàng liên quan đến đăng ký đất đai lần đầu. Nếu bạn vẫn còn những vướng mắc liên quan đến vấn đề trên hay có trăn trở về bất cứ lĩnh vực pháp lý nào, hãy liên hệ ngay với NPLaw. Các Luật sư, Chuyên viên với trình độ chuyên môn cao sẽ giải đáp thắc mắc và tư vấn cụ thể, chuyên sâu hơn cho quý Khách hàng thông qua hình thức tin nhắn, qua điện thoại hoặc email tư vấn.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
