Khi một cá nhân sinh ra thì có giấy khai sinh, thì khi mất đi thì người thân sẽ tiến hành làm thủ tục đăng ký khai tử. Giấy khai sinh, khai tử đều là giấy tờ nhân thân của mỗi cá nhân. Vậy khai tử là gì? Giấy khai tử bao gồm những nội dung gì? Hãy cùng NP LAW tìm hiểu dưới bài viết sau đây nhé.
Khai tử là việc khai báo tại cơ quan có thẩm quyền về một người đã mất.
Xét dưới góc độ pháp lý thì khai tử là việc mà người thân gia đình thực hiện thủ tục pháp lý nhằm xác nhận việc một người đã qua đời và chấm dứt các quan hệ pháp luật của người đó. Đồng thời việc đăng ký làm giấy khai tử là cơ sở để Nhà nước theo dõi biến động dân số của nước ta.
Ngoài ra, cần phải đăng ký giấy khai tử để xác nhận một người đã chết. Bên cạnh đó, giấy khai tử là căn cứ pháp lý được dùng để: Xác định thời điểm mở thừa kế, hàng thừa kế; còn trong hôn nhân thì giấy khai tử như là giấy xác nhận tình trạng hôn nhân nếu vợ/chồng muốn đăng ký kết hôn với người khác.
Khi đăng ký khai tử, nội dung khai tử phải bao gồm các thông tin như sau:
- Họ, chữ đệm, tên, năm sinh của người chết;
- Số định danh cá nhân của người chết, nếu có;
- Nơi chết;
- Nguyên nhân chết;
- Giờ, ngày, tháng, năm chết theo dương lịch;
- Quốc tịch nếu người chết là người nước ngoài.
Cơ sở pháp lý: khoản 2 Điều 4 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch.
Trình tự, thủ tục khai tử được thực hiện theo quy định tại Điều 34, 52 Luật Hộ tịch 2014, Điều 20 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch như sau:
Hiện tại, có hai hình thức nộp hồ sơ đăng ký khai tử: nộp hồ sơ trực tiếp và nộp hồ sơ trực tuyến.
Bước 1:
- Nếu lựa chọn hình thức nộp hồ sơ trực tiếp, người có yêu cầu đăng ký khai tử nộp hồ sơ đăng ký khai tử tại Bộ phận một cửa của UBND cấp xã có thẩm quyền;
- Nếu lựa chọn hình thức nộp hồ sơ trực tuyến, người có yêu cầu đăng ký khai tử truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh, đăng ký tài khoản (nếu chưa có tài khoản), xác thực người dùng theo hướng dẫn, đăng nhập vào hệ thống, xác định đúng Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền.
Người có yêu cầu đăng ký khai tử trực tuyến cung cấp thông tin theo biểu mẫu điện tử tương tác đăng ký khai tử (cung cấp trên Cổng dịch vụ công), đính kèm bản chụp hoặc bản sao điện tử các giấy tờ, tài liệu theo quy định; nộp phí, lệ phí thông qua chức năng thanh toán trực tuyến hoặc bằng cách thức khác theo quy định pháp luật, hoàn tất việc nộp hồ sơ.
Bước 2: Cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại Bộ phận một cửa có trách nhiệm kiểm tra tính chính xác, đầy đủ, thống nhất, hợp lệ của hồ sơ.
+ Trường hợp hồ sơ đầy đủ, hợp lệ thì tiếp nhận hồ sơ;
+ Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, hợp lệ thì có thông báo cho người yêu cầu bổ sung, hoàn thiện hồ sơ, nêu rõ loại giấy tờ, nội dung cần bổ sung để người có yêu cầu bổ sung, hoàn thiện;
+ Trường hợp người có yêu cầu đăng ký khai tử không bổ sung, hoàn thiện được hồ sơ thì báo cáo Trưởng bộ phận một cửa có thông báo từ chối giải quyết yêu cầu đăng ký khai tử.
- Sau khi tiếp nhận hồ sơ theo hình thức nộp trực tiếp, cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại Bộ phận một cửa thực hiện số hóa (sao chụp, chuyển thành tài liệu điện tử trên hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu) và ký số vào tài liệu, hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính đã được số hóa theo quy định.
Bước 3: Công chức tư pháp - hộ tịch thẩm tra hồ sơ (thẩm tra tính thống nhất, hợp lệ của các thông tin trong hồ sơ, giấy tờ, tài liệu do người yêu cầu nộp, xuất trình hoặc đính kèm).
+ Trường hợp hồ sơ cần bổ sung, hoàn thiện hoặc không đủ điều kiện giải quyết, phải từ chối thì gửi thông báo về tình trạng hồ sơ tới Bộ phận một cửa để thông báo cho người nộp hồ sơ thực hiện lại các bước trên;
+ Trường hợp cần phải kiểm tra, xác minh làm rõ hoặc do nguyên nhân khác mà không thể trả kết quả đúng thời gian đã hẹn thì công chức làm công tác hộ tịch lập Phiếu xin lỗi và hẹn lại ngày trả kết quả, trong đó nêu rõ lý do chậm trả kết quả và thời gian hẹn trả kết quả, chuyển Bộ phận một cửa để trả cho người có yêu cầu (hình thức nộp hồ sơ trực tiếp), hoặc gửi Phiếu xin lỗi và hẹn lại ngày trả kết quả qua thư điện tử hoặc gửi tin nhắn qua điện thoại di động cho người có yêu cầu (hình thức nộp hồ sơ trực tuyến).
+ Nếu thấy hồ sơ đầy đủ, hợp lệ, đúng quy định, trường hợp tiếp nhận hồ sơ đăng ký khai tử theo hình thức trực tiếp, thì công chức tư pháp - hộ tịch thực hiện việc ghi vào Sổ đăng ký khai tử, cập nhật thông tin đăng ký khai tử và lưu chính thức trên Phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung.
Trường hợp tiếp nhận hồ sơ đăng ký khai tử theo hình thức trực tuyến, công chức tư pháp - hộ tịch gửi lại biểu mẫu Trích lục khai tử điện tử với thông tin đầy đủ cho người yêu cầu qua thư điện tử hoặc thiết bị số.
Người yêu cầu có trách nhiệm kiểm tra tính chính xác, đầy đủ của các thông tin trên biểu mẫu Trích lục khai tử điện tử và xác nhận (tối đa một ngày).
Nếu người có yêu cầu xác nhận thông tin đã thống nhất, đầy đủ hoặc không có phản hồi sau thời hạn yêu cầu thì công chức tư pháp - hộ tịch thực hiện việc ghi nội dung vào Sổ đăng ký khai tử, cập nhật thông tin đăng ký khai tử và lưu chính thức trên Phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung.
Bước 4: Công chức tư pháp - hộ tịch in Trích lục khai tử, trình Lãnh đạo UBND ký, chuyển Bộ phận một cửa trả kết quả cho người có yêu cầu.
Bước 5: Người có yêu cầu đăng ký khai tử kiểm tra thông tin trên Trích lục khai tử, trong Sổ đăng ký khai tử và ký tên vào Sổ đăng ký khai tử, nhận Trích lục khai tử.
Vợ, chồng hoặc con, cha, mẹ hoặc người thân thích khác của người chết có trách nhiệm đi đăng ký khai tử; trường hợp người chết không có người thân thích thì đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm đi khai tử.
Còn nếu không xác định được người có trách nhiệm đi khai tử thì công chức tư pháp - hộ tịch sẽ có trách nhiệm thực hiện đăng ký khai tử.
Căn cứ theo Điều 33 Luật Hộ tịch 2014 “1. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có người chết thì vợ, chồng hoặc con, cha, mẹ hoặc người thân thích khác của người chết có trách nhiệm đi đăng ký khai tử; trường hợp người chết không có người thân thích thì đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm đi khai tử.
2. Công chức tư pháp - hộ tịch thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc khai tử cho người chết; trường hợp không xác định được người có trách nhiệm đi khai tử thì công chức tư pháp - hộ tịch thực hiện đăng ký khai tử”.
Cơ quan có thẩm quyền đăng ký khai tử là Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người chết. Nếu trong trường hợp không xác định được nơi cư trú cuối cùng của người chết thì Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó chết hoặc nơi phát hiện thi thể người chết thực hiện việc đăng ký khai tử.
Cơ sở pháp lý: Điều 32 Luật Hộ tịch 2014 “Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người chết thực hiện việc đăng ký khai tử. Trường hợp không xác định được nơi cư trú cuối cùng của người chết thì Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó chết hoặc nơi phát hiện thi thể người chết thực hiện việc đăng ký khai tử”.
- Theo quy định pháp luật thì thời hạn đăng ký khai tử là trong 15 ngày kể từ ngày có người chết.
- Thời hạn giải quyết việc đăng ký khai tử là: Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy việc khai tử đúng thì công chức làm công tác hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch và cùng người đi khai tử ký vào Sổ hộ tịch. Phòng Tư pháp báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp trích lục hộ tịch cho người đi khai tử. Trường hợp cần xác minh thì thời hạn giải quyết không quá 03 ngày làm việc.
Cơ sở pháp lý: theo Điều 33, khoản 2 Điều 52 Luật Hộ tịch 2014.
Nếu thuộc các trường hợp sau đây khi đăng ký khai tử sẽ bị phạt hành chính:
- Khi có hành vi tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung giấy tờ do cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền cấp để làm thủ tục đăng ký khai tử;
- Khi làm chứng sai sự thật cho người khác để đăng ký khai tử;
- Cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật để được đăng ký khai tử;
- Làm thủ tục đăng ký khai tử cho người đang sống;
- Người đã mất nhưng không làm giấy khai tử nhằm trục lợi;
- Vì mục đích trục lợi mà cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật khi làm thủ tục đăng ký khai tử.
Tùy thuộc vào từng trường hợp mà sẽ có các mức xử phạt hành chính khác nhau, thấp nhất là từ 1.000.000 đồng đến cao nhất là 20.000.000 đồng. Ngoài ra có hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật là giấy tờ, văn bản bị tẩy xoá, sửa chữa làm sai lệch nội dung.
Căn cứ theo quy định tại khoản 1, 2, 3 Điều 41 Nghị định số 82/2020/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp; hành chính tư pháp; hôn nhân và gia đình; thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật Hộ tịch thì vợ, chồng hoặc con, cha, mẹ hoặc người thân thích khác của người chết có trách nhiệm đi đăng ký khai tử; trường hợp người chết không có người thân thích thì đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm đi khai tử.
Nếu người chết không có ai để đăng ký khai tử, không xác định được người có trách nhiệm đi đăng ký khai tử mà đã quá hạn theo quy định pháp luật thì công chức tư pháp - hộ tịch sẽ thực hiện đăng ký khai tử, căn cứ theo khoản 2 Điều 33 Luật Hộ tịch 2014.
“Điều 33: Thời hạn và trách nhiệm đăng ký khai tử
2. Công chức tư pháp - hộ tịch thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc khai tử cho người chết; trường hợp không xác định được người có trách nhiệm đi khai tử thì công chức tư pháp - hộ tịch thực hiện đăng ký khai tử”.
Hiện nay, ngoài thực hiện thủ tục đăng ký khai tử tại Uỷ ban nhân dân cấp xã thì người thân thích của người mất có thể đăng ký khai tử online (trực tuyến). Người có yêu cầu đăng ký khai tử truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia/Cổng dịch vụ công cấp tỉnh, đăng ký/đăng nhập tài khoản, xác thực định danh điện tử để xác định đúng nhân thân người có yêu cầu đăng ký hộ tịch, thực hiện quy trình nộp hồ sơ đăng ký khai tử trực tuyến.
Theo Công văn số 1868/BTP-HTQTCT V/v hướng dẫn tái cấu trúc quy trình thực hiện thủ tục đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử, đăng ký kết hôn ngày 08/6/2022.
- Người vô gia cư chết thì ai có trách nhiệm đăng ký khai tử?
Nếu trong trường hợp, khi người vô gia cư mất, mà xác định được người thân thích thì người thân thích có trách nhiệm đăng ký khai tử. Nếu không có người thân thích thì đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm đi khai tử.
Trường hợp cuối nếu người vô gia cư mất mà không xác định được người có trách nhiệm khai tử thì sẽ do công chức tư pháp - hộ tịch thực hiện đăng ký khai tử.
Căn cứ theo Điều 33 Luật Hộ tịch 2014.
- Người có trách nhiệm đăng ký khai tử cho người bị tử hình:
Khi người bị thi hành án tử hình thì sẽ do cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã thực hiện thủ tục đăng ký khai tử.
Căn cứ theo quy định tại khoản 7 Điều 9 Nghị định số 43/2020/NĐ-CP Quy định về thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc.
“Điều 9. Trách nhiệm của Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh
….
7. Phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã làm thủ tục khai tử; tổ chức mai táng, vẽ sơ đồ mộ và đặt bia trên mộ của người bị thi hành án tử hình; thông báo cho thân nhân hoặc người đại diện hợp pháp của họ biết”.
Như vậy, qua bài viết trên, là một số thông tin liên quan để giúp chúng ta biết thêm một số thông tin cần thiết khi làm giấy khai tử cho người thân đã mất. Hiện nay, nhằm đáp ứng việc sử dụng công nghệ trong công tác quản lý, chúng ta có thể thực hiện việc đăng ký khai tử dưới hai hình thức trực tiếp và trực tuyến. Rất mong những thông tin trên hữu ích đối với bạn đọc. Nếu bạn đọc còn thắc mắc, cần hỗ trợ tư vấn hãy liên hệ ngay với NP LAW nhé.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Hotline: 0913 449968
Email: legal@nplaw.vn
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
.png)
