Mua bán nhà ở là một giao dịch dân sự quan trọng, yêu cầu các bên tham gia phải hiểu biết pháp luật để tránh rủi ro và tranh chấp. Trong đó, hợp đồng ủy quyền bán nhà ở ngày càng trở nên phổ biến, nhất là trong các trường hợp chủ sở hữu không thể trực tiếp thực hiện giao dịch. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều người vẫn chưa nắm rõ được các quy định liên quan đến loại hợp đồng này, dẫn đến những vấn đề pháp lý nghiêm trọng.
Trong những năm gần đây, việc sử dụng hợp đồng ủy quyền bán nhà ở gia tăng đáng kể, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh. Nhiều người lựa chọn hình thức ủy quyền này để tiết kiệm thời gian khi không có điều kiện trực tiếp tham gia giao dịch. Tuy nhiên, thực tế đã thấy:
Thực trạng liên quan đến hợp đồng ủy quyền bán nhà ở
Với các vấn đề trên, việc hiểu rõ các quy định pháp luật và các nội dung quan trọng của hợp đồng ủy quyền bán nhà ở là điều vô cùng cần thiết để đảm bảo quyền cho các bên liên quan.
Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu các quy định pháp luật có liên quan đến hợp đồng ủy quyền bán nhà ở.
Theo quy định tại Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015 thì “Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền, bên ủy quyền chỉ phải trả thù lao nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định”.
Như vậy, hợp đồng ủy quyền bán nhà ở là một thỏa thuận pháp lý, trong đó bên ủy quyền (chủ sở hữu nhà ở) giao cho bên được ủy quyền thực hiện các công việc liên quan đến mua bán nhà ở như đàm phán, ký kết hợp đồng mua bán, nhận tiền, thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết và sau khi làm xong thì được nhận thù lao nếu hai bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.
Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng ủy quyền là một trong những loại hợp đồng dân sự phổ biến và quan trọng, cần được thực hiện bằng văn bản và cần công chứng khi ủy quyền liên quan đến bất động sản.
Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng ủy quyền bán nhà ở bao gồm các quyền và nghĩa vụ chung quy định về hợp đồng ủy quyền, cụ thể từ Điều 565 đến Điều 568 Bộ luật Dân sự 2015.
Quyền của bên ủy quyền: Yêu cầu bên được ủy quyền thông báo đầy đủ về việc thực hiện công việc ủy quyền; Yêu cầu bên được ủy quyền giao lại tài sản, lợi ích thu được từ việc thực hiện công việc ủy quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác; Được bồi thường thiệt hại nếu bên được ủy quyền vi phạm nghĩa vụ.
Nghĩa vụ của bên ủy quyền: Cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện cần thiết để bên được ủy quyền thực hiện công việc; Chịu trách nhiệm về cam kết do bên được ủy quyền thực hiện trong phạm vi ủy quyền; Thanh toán chi phí hợp lý mà bên được ủy quyền đã bỏ ra để thực hiện công việc được ủy quyền; trả thù lao cho bên được ủy quyền, nếu có thỏa thuận về việc trả thù lao.
Quyền của bên được ủy quyền: Yêu cầu bên ủy quyền cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện cần thiết để thực hiện công việc ủy quyền; Được thanh toán chi phí hợp lý mà mình đã bỏ ra để thực hiện công việc ủy quyền; hưởng thù lao, nếu có thỏa thuận.
Nghĩa vụ của bên được ủy quyền: Thực hiện công việc theo ủy quyền và báo cho bên ủy quyền về việc thực hiện công việc đó; Báo cho người thứ ba trong quan hệ thực hiện ủy quyền về thời hạn, phạm vi ủy quyền và việc sửa đổi, bổ sung phạm vi ủy quyền; Bảo quản, giữ gìn tài liệu và phương tiện được giao để thực hiện việc ủy quyền; Giữ bí mật thông tin mà mình biết được trong khi thực hiện việc ủy quyền; Giao lại cho bên ủy quyền tài sản đã nhận và những lợi ích thu được trong khi thực hiện việc ủy quyền theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật; Bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ.
Hợp đồng ủy quyền bán nhà cần đảm bảo đầy đủ các nội dung cơ bản sau:
Nội dung hợp đồng ủy quyền bán nhà ở
Trong số các nội dung trên, nội dung ủy quyền và quyền, nghĩa vụ của các bên là phần quan trọng nhất. Nếu quy định không rõ ràng sẽ dẫn đến việc thực hiện các hành vi không nằm trong quyền hạn của mình, gây tổn hại cho quyền và lợi ích của các bên.
Sau đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến hợp đồng ủy quyền bán nhà ở:
Thời hạn hợp đồng ủy quyền bán nhà được xác định dựa trên sự thỏa thuận của các bên. Nếu không có thỏa thuận thì hợp đồng sẽ có hiệu lực đến khi công việc được hoàn thành. Tuy nhiên, theo quy định, bên ủy quyền có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng bất cứ lúc nào, với điều kiện phải thông báo trước cho bên nhận ủy quyền và cam kết trách nhiệm về các chi phí phát sinh (nếu có).
Bộ luật Dân sự 2015, Luật Đất đai năm 2013 và Luật Công chứng 2014 không có điều khoản nào bắt buộc việc ủy quyền phải lập thành văn bản có công chứng. Tuy nhiên, để tránh xảy ra tranh chấp khi ủy quyền bán nhà ở thì các bên nên công chứng hợp đồng ủy quyền.
Theo Điều 42 Luật Công chứng năm 2014, công chứng viên chỉ được công chứng các hợp đồng, giao dịch về bất động sản trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi tổ chức hành nghề công chứng đặt trụ sở trừ 03 trường hợp sau:
- Di chúc.
- Văn bản từ chối nhận di sản là bất động sản.
- Văn bản ủy quyền liên quan đến việc thực hiện các quyền với bất động sản.
Như vậy, đối với hợp đồng ủy quyền cho người khác bán đất được phép công chứng tại bất kỳ tổ chức công chứng nào, kể cả tổ chức công chứng có trụ sở tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi không có đất.
Theo quy định tại Khoản 1, Điều 564 Bộ luật Dân sự 2015, bên nhận ủy quyền chỉ được ủy quyền lại cho bên thứ ba nếu có đồng ý của bên ủy quyền hoặc do sự kiện bất khả kháng nếu không áp dụng ủy quyền lại thì mục đích xác lập, thực hiện giao dịch dân sự vì lợi ích của người ủy quyền không thể thực hiện được. Nếu không, việc ủy quyền lại sẽ không có giá trị pháp lý.
“Điều 564. Ủy quyền lại
1. Bên được ủy quyền được ủy quyền lại cho người khác trong trường hợp sau đây:
a) Có sự đồng ý của bên ủy quyền;
b) Do sự kiện bất khả kháng nếu không áp dụng ủy quyền lại thì mục đích xác lập, thực hiện giao dịch dân sự vì lợi ích của người ủy quyền không thể thực hiện được.”
Hợp đồng ủy quyền bán nhà ở là một giải pháp hữu ích trong nhiều trường hợp người ủy quyền không trực tiếp thực hiện được, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được thực hiện đúng quy định pháp luật. Việc hiểu rõ các nội dung và quyền hạn trong đồng sẽ giúp các bên trong giao dịch được an toàn và hiệu quả hơn.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ là đơn vị có kinh nghiệm trong việc tư vấn cụ thể và soạn thảo các văn bản liên quan đến hợp đồng ủy quyền bán nhà ở theo yêu cầu của khách hàng.
Trên đây là thông tin giải đáp các vướng mắc về Hợp đồng ủy quyền bán nhà ở mà NPlaw gửi đến Quý độc giả. Nếu Quý độc giả có bất kỳ vướng mắc nào liên quan cần giải đáp thêm, xin vui lòng liên hệ với NPlaw theo thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn