Hối phiếu đòi nợ là một công cụ thanh toán quốc tế quan trọng, và hạn thanh toán hối phiếu đòi nợ là một yếu tố then chốt cần được hiểu rõ. Vì vậy, NPLaw xin gửi đến Quý bạn đọc bài viết pháp lý cung cấp các thông tin hữu ích liên quan đến hạn thanh toán hối phiếu đòi nợ.
Hối phiếu đòi nợ là một chứng từ có giá, một cam kết thanh toán vô điều kiện, tức là người mua phải thanh toán số tiền ghi trên hối phiếu mà không được đưa ra bất kỳ lý do nào để từ chối. Hạn thanh toán là thời điểm mà người bị ký phát (người mua) có nghĩa vụ thanh toán số tiền ghi trên hối phiếu cho người thụ hưởng (người bán).
Các yếu tố ảnh hưởng đến hạn thanh toán có thể bao gồm:
Thời hạn thanh toán hối phiếu đòi nợ được quy định tại khoản 1 Điều 42 Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005 như sau:
“1. Thời hạn thanh toán của hối phiếu đòi nợ được ghi theo một trong các thời hạn sau đây:
a) Ngay khi xuất trình;
b) Sau một thời hạn nhất định kể từ ngày hối phiếu đòi nợ được chấp nhận;
c) Sau một thời hạn nhất định kể từ ngày ký phát;
d) Vào một ngày được xác định cụ thể”.
Như vậy, hạn thanh toán hối phiếu đòi nợ được xác định như quy định nêu trên.
Căn cứ theo quy định tại Điều 43, Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005, quy định pháp luật về xuất trình hối phiếu đòi nợ để thanh toán bao gồm các nội dung về thời điểm xuất trình, điều kiện xuất trình hợp lệ, cụ thể như sau:
- Thời điểm xuất trình hối phiếu đòi nợ là: “vào ngày hối phiếu đòi nợ đến hạn thanh toán hoặc trong thời hạn năm ngày làm việc tiếp theo” hoặc “sau thời hạn ghi trên hối phiếu đòi nợ, nếu việc chậm xuất trình do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan gây ra”; “Hối phiếu đòi nợ có ghi thời hạn thanh toán là “ngay khi xuất trình” phải được xuất trình để thanh toán trong thời hạn chín mươi ngày, kể từ ngày ký phát”.
- Điều kiện để việc xuất trình hối phiếu đòi nợ để thanh toán được coi là hợp lệ:
+ Do người thụ hưởng hoặc người đại diện hợp pháp của người thụ hưởng xuất trình;
+ Hối phiếu đòi nợ đến hạn thanh toán;
+ Xuất trình tại địa điểm thanh toán theo quy định.
- Hình thức xuất trình: xuất trình trực tiếp hoặc thư bảo đảm qua mạng bưu chính công cộng.
Căn cứ theo quy định tại Điều 46 Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005, quy định liên quan đến hối phiếu đòi nợ đã được hoàn thành thanh toán như sau:
“Việc thanh toán hối phiếu đòi nợ được coi là hoàn thành trong các trường hợp sau đây:
1. Người ký phát, người bị ký phát, người chấp nhận đã thanh toán toàn bộ số tiền ghi trên hối phiếu đòi nợ cho người thụ hưởng;
2. Người chấp nhận trở thành người thụ hưởng của hối phiếu đòi nợ vào ngày đến hạn thanh toán hoặc sau ngày đó;
3. Người thụ hưởng huỷ bỏ hối phiếu đòi nợ hoặc từ bỏ quyền đối với hối phiếu đòi nợ khi việc huỷ bỏ hoặc từ bỏ này được ghi rõ trên hối phiếu đòi nợ bằng cụm từ “huỷ bỏ”, “từ bỏ” hoặc cụm từ khác có ý nghĩa tương tự, ngày huỷ bỏ, từ bỏ và chữ ký của người thụ hưởng”.
Như vậy, việc thanh toán hối phiếu đòi nợ được coi là hoàn thành khi thuộc một trong các trường hợp được liệt kê tại Điều 46 Luật Các công cụ chuyển nhượng nêu trên.
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 48 Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005 như sau:
“1. Người thụ hưởng có quyền truy đòi số tiền quy định tại Điều 52 của Luật này đối với những người sau đây:
a) Người ký phát, người bảo lãnh, người chuyển nhượng trước mình trong trường hợp hối phiếu đòi nợ bị từ chối chấp nhận một phần hoặc toàn bộ theo quy định của Luật này; …”
Như vậy, khi hối phiếu đòi nợ bị từ chối thanh toán toàn bộ hoặc một phần số tiền ghi trên hối phiếu đòi nợ, người thụ hưởng có thể truy đòi tiền theo quy định pháp luật.
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 48 Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005 như sau:
“1. Người thụ hưởng có quyền truy đòi số tiền quy định tại Điều 52 của Luật này đối với những người sau đây:
...
b) Người ký phát, người chuyển nhượng, người bảo lãnh, khi hối phiếu đòi nợ đến hạn thanh toán mà không được thanh toán theo nội dung của hối phiếu đòi nợ;
...”
Như vậy, bên phát hành hối phiếu đòi nợ đến hạn thanh toán nhưng không có đủ tiền để thanh toán cho người thụ hưởng, không thể thanh toán thì người thụ hưởng có thể tiến hành truy đòi.
Căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 18 Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005 thì việc xuất trình hối phiếu đòi nợ để yêu cầu chấp nhận phải đảm bảo như sau:
“1. Người thụ hưởng phải xuất trình hối phiếu đòi nợ để yêu cầu chấp nhận trong những trường hợp sau đây:
...
b) Hối phiếu đòi nợ có ghi thời hạn thanh toán theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 42 của Luật này phải xuất trình để yêu cầu chấp nhận trong thời hạn một năm kể từ ngày ký phát”.
Theo đó, thời hạn tối đa được yêu cầu sau khi hết thời hạn thanh toán của hối phiếu là 01 năm, trừ trường hợp bất khả kháng.
Như vậy, người thụ hưởng quên không yêu cầu thanh toán không phải bất khả kháng nên sau thời gian dài (ví dụ 2 năm), người thụ hưởng không còn quyền đòi nợ.
Ngân hàng trung gian xử lý việc chi trả hối phiếu đòi nợ hay còn được gọi là người bị ký phát, là người tiến hành thanh toán hối phiếu theo nội dung giải thích tại khoản 6 Điều 4 Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005:
“6. Người bị ký phát là người có trách nhiệm thanh toán số tiền ghi trên hối phiếu đòi nợ, séc theo lệnh của người ký phát”.
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 357 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
“1. Trường hợp bên có nghĩa vụ chậm trả tiền thì bên đó phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả”.
Như vậy, hối phiếu đòi nợ đến hạn nhưng ngân hàng trung gian xử lý chậm khiến tiền không đến tay người thụ hưởng đúng thời hạn thì ngân hàng trung gian đó sẽ chịu trách nhiệm.
Trong trường hợp xác định thời hạn thanh toán là “ngày 30 của tháng”, có thể hiểu rằng các bên đang xác định ngày thanh toán là ngày cuối cùng trong tháng.
Trên thực tế, quy định pháp luật hiện hành không điều chỉnh chi tiết trường hợp này, tuy nhiên, người hưởng thụ có quyền đề nghị được thanh toán trước hạn hoặc nộp yêu cầu thanh toán khi quá hạn nhưng không quá 01 năm kể từ ngày hết hạn.
Như vậy, kể từ ngày 28 tháng 2 đến ngày 02 tháng 3, việc người hưởng thụ yêu cầu được nhận thanh toán là hợp pháp.
Về nguyên tắc, việc thanh toán trước hạn phụ thuộc vào sự thỏa thuận giữa người thụ hưởng và bên ký phát, bên bị ký phát. Căn cứ quy định tại Điều 47 Luật Các Công cụ chuyển nhượng 2005 như sau:
“Người bị ký phát thanh toán hối phiếu đòi nợ trước khi đến hạn thanh toán theo yêu cầu của người thụ hưởng phải chịu mọi thiệt hại phát sinh do thanh toán trước hạn”.
Theo đó, trên thực tế việc thanh toán trước khi đến hạn vẫn diễn ra và vẫn cho phép ý kiến, yêu cầu của người thụ hưởng bởi điều này ảnh hưởng đến trách nhiệm chịu thiệt hại của người bị ký phát.
Như vậy, việc thanh toán trước hạn vẫn có thể bị người thụ hưởng từ chối.
Hiểu được nhu cầu tìm hiểu quy định về hạn thanh toán hối phiếu đòi nợ của Quý Khách hàng, Công ty Luật TNHH Ngọc Phú sẽ hỗ trợ, tư vấn cho Quý Khách hàng các vấn đề về hạn thanh toán hối phiếu đòi nợ. Quý độc giả có thể liên hệ ngay tới NPLaw để được các luật sư dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn, thủ tục pháp lý của NPLaw tư vấn tận tình và nhanh chóng với thông tin liên hệ dưới đây:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
.jpg)
