YÊU CẦU CẤP DƯỠNG NUÔI CON

Quy định về yêu cầu cấp dưỡng tiền nuôi con thay đổi theo từng thời kỳ khác nhau tại Việt Nam nhưng luôn dựa trên hai nguyên tắc cơ bản: Tự nguyện thỏa thuận về nghĩa vụ cấp dưỡng, Tòa án sẽ đưa ra phán quyết khi các bên không đạt thỏa thuận về nghĩa vụ cấp dưỡng cho con. Vậy làm sao để hiểu thế nào là yêu cầu cấp dưỡng nuôi con là gì và những vấn đề liên quan xoay quanh Chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng như thế nào? Hãy cùng NPLaw tìm hiểu về những quy định pháp luật hiện hành liên quan đến vấn đề này bên dưới nhé.

I. Thực trạng việc yêu cầu cấp dưỡng nuôi con hiện nay

Ly hôn là điều không ai mong muốn bởi nhiều hệ lụy mà nó mang lại. Một trong số đó là việc tranh chấp giành quyền nuôi con và thực hiện việc cấp dưỡng nuôi con sau khi ly hôn. Đây cũng là một loại tranh chấp về hôn nhân gia đình phổ biến. Bài viết nêu lên thực trạng của loại tranh chấp này, các quy định hiện hành của pháp luật về giải quyết tranh chấp và những vướng mắc trên thực tế; qua đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao nhận thức pháp luật của người dân về quyền nuôi con và nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con sau khi ly hôn.

II. Tìm hiểu về yêu cầu cấp dưỡng nuôi con

1. Cấp dưỡng nuôi con là gì?

Theo khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định.

2. Yêu cầu cấp dưỡng nuôi con được hiểu như thế nào?

Yêu cầu cấp dưỡng nuôi con là khi một người đòi hỏi người khác phải cung cấp sự hỗ trợ tài chính và chăm sóc cho con chung sau khi họ ly hôn. Yêu cầu này thường được đưa ra trong các vụ ly hôn hoặc tranh chấp quyền nuôi con. Mục đích của nó là đảm bảo rằng cả hai bên tiếp tục chịu trách nhiệm chăm sóc và hỗ trợ cho con chung sau khi họ không còn sống chung với nhau. Yêu cầu cấp dưỡng nuôi con có thể bao gồm việc trả tiền trợ cấp hàng tháng hoặc đóng góp vào việc chi tiêu liên quan đến việc chăm sóc và giáo dục cho con chung.

Yêu cầu cấp dưỡng nuôi con được hiểu như thế nào?

III. Quy định pháp luật về yêu cầu cấp dưỡng nuôi con

1. Các trường hợp có quyền yêu cầu cấp dưỡng nuôi con

Các trường hợp có quyền yêu cầu cấp dưỡng nuôi con bao gồm:

  • Trường hợp ly hôn: Khi một cặp vợ chồng ly hôn, cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi con phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
  • Trường hợp không đăng ký kết hôn: dù cha mẹ không đăng ký kết hôn có con nhưng quyền và nghĩa vụ đối với con vẫn không khác với khi đăng ký kết hôn. Do đó, nếu không trực tiếp nuôi con thì cha hoặc mẹ phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

Quyền yêu cầu cấp dưỡng nuôi con thường được quy định theo luật và có thể khác nhau tùy theo quy định của từng quốc gia hoặc địa phương

2. Đối tượng được cấp dưỡng

Theo Điều 110 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: “Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con”.

Đối tượng được cấp dưỡng gồm: Con chưa thành niên và con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 21 Bộ luật dân sự 2015 thì người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi. Trường hợp cha, mẹ ly hôn khi con chưa đủ 18 tuổi, người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ phải chi trả tiền cấp dưỡng để đảm bảo quyền lợi cho con cho đến khi con trưởng thành.

Đối với con đã thành niên, cha, mẹ vẫn có trách nhiệm phải cấp dưỡng nếu thuộc các trường hợp sau: Con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Không có khả năng lao động có thể là do sức khỏe yếu, mất sức lao động, bị tàn tật, mất năng lực hành vi dân sự... Tuy nhiên, không có khả năng lao động phải đi kèm với điều kiện không có tài sản để tự nuôi mình. 

3. Mức cấp dưỡng

Theo Điều 116 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định mức cấp dưỡng:

  • Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
  • Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

Mức cấp dưỡng

4. Phương thức cấp dưỡng

Theo Điều 117 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định phương thức cấp dưỡng:

  • Việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần.
  • Các bên có thể thỏa thuận thay đổi phương thức cấp dưỡng, tạm ngừng cấp dưỡng trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng lâm vào tình trạng khó khăn về kinh tế mà không có khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

/upload/images/tranh-chap/yeu-cau-cap-duong-nuoi-con-03.jpg

IV. Giải đáp một số câu hỏi liên quan đến yêu cầu cấp dưỡng nuôi con

1. Ly thân có được yêu cầu cấp dưỡng nuôi con hay không?

Theo khoản 1 Điều 107 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định nghĩa vụ cấp dưỡng là nghĩa vụ được thực hiện giữa cha, mẹ và con.

Theo Điều 110 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng giữa cha, mẹ và con như sau: Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con

Đồng thời, theo khoản 2 Điều 82 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về quyền và nghĩa vụ của cha mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn: "Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con."

Do đó, dù ly hôn hay ly thân thì chỉ cần không sống cùng con đều phải thực hiện cấp dưỡng cho con trong các trường hợp trên.

2. Chủ thể nào có quyền yêu cầu cấp dưỡng nuôi con?

Người có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo Điều 119 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

- Người được cấp dưỡng, cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.

- Cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó:

+ Người thân thích;

+ Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;

+ Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;

+ Hội liên hiệp phụ nữ.

- Cá nhân, cơ quan, tổ chức khác khi phát hiện hành vi trốn tránh thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức quy định yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.

3. Yêu cầu cấp dưỡng nuôi con ở cơ quan nào?

Một số cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc yêu cầu cấp dưỡng nuôi con như sau:

  • Phòng tư pháp hoặc phòng công chứng: Trong một số trường hợp, các bên có thể đến phòng tư pháp hoặc phòng công chứng để thiết lập một thỏa thuận về cấp dưỡng nuôi con. Thỏa thuận này sau đó có thể được sử dụng làm căn cứ cho việc yêu cầu cấp dưỡng nuôi con.
  • Tòa án gia đình: Trong nhiều trường hợp, nếu các bên không đạt được thỏa thuận hoặc có tranh chấp về việc cấp dưỡng con, họ có thể đơn phương yêu cầu cấp dưỡng con tại Tòa án gia đình. Tòa án sẽ xem xét các yếu tố liên quan và đưa ra quyết định về việc cấp dưỡng con.
  • Cơ quan quản lý trẻ em: Trong một số trường hợp, các bên có thể phải nộp yêu cầu cấp dưỡng nuôi con tại cơ quan quản lý trẻ em. Cơ quan này có thể tham gia vào quá trình giám sát và thực hiện các quyết định về cấp dưỡng nuôi con.

4. Nếu người có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con không thực hiện nghĩa vụ thì bị xử lý như thế nào?

Theo Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi khoản 37 Điều 1 Bộ luật Hình sự 2017) thì người có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con mà không thực hiện nghĩa vụ bị xử lý như sau: 

  • Phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 380 của Bộ luật này.

5. Không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con có ảnh hưởng đến quyền thăm nom, chăm sóc con hay không?

Theo khoản 3 Điều 82 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau: 

“Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.

Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.”

Theo Điều 83 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

  • Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 82 của Luật này; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.
  • Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Như vậy, theo quy định trên, người không trực tiếp nuôi con thì có nghĩa vụ cấp dưỡng và quyền thăm nuôi con. Việc người cha không cấp dưỡng nuôi con là do người mẹ không yêu cầu. Nghĩa vụ cấp dưỡng cho con không gắn liền với quyền lợi thăm nom con. Do vậy, người vợ lấy lý do không cấp dưỡng cho con để hạn chế vấn đề thăm nom con của người cha là không phù hợp quy định pháp luật.

V. Dịch vụ tư vấn và thực hiện thủ tục liên quan đến vấn đề yêu cầu cấp dưỡng nuôi con

Trên đây là tất cả các thông tin chi tiết mà NPLaw của chúng tôi cung cấp để hỗ trợ quý khách hàng về vấn đề yêu cầu cấp dưỡng nuôi con. Trường hợp Quý Khách hàng còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề nêu trên hoặc các vấn đề pháp lý khác thì hãy liên hệ ngay cho NPLaw để được đội ngũ chúng tôi trực tiếp tư vấn và hướng dẫn giải quyết.

Công ty Luật TNHH Ngọc Phú – Hãng luật NPLaw 

Hotline: 0913449968 

Email: legal@nplaw.vn


CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343

Hotline: 0913 41 99 96

Email: legal@nplaw.vn

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan
  • TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    TRANH CHẤP TÀI SẢN CHUNG SAU LY HÔN

    Mục lục Ẩn I. Tranh chấp tài sản chung sau khi khi ly hôn 1.1 Hiểu thêm về tranh chấp tài sản II. Giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn 2.1 Chia tài sản tranh chấp 2.1.1 Tài sản chung là gì? 2.1.2 Nguyên...
    Đọc tiếp
  • TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    TRƯỜNG HỢP TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI KHÔNG CÓ SỔ ĐỎ

    Theo quy định của pháp luật thì căn cứ để xác định quyền sử dụng đất của một cá nhân, tổ chức là dựa vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và một số giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai 2013....
    Đọc tiếp
  • TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    TƯ VẤN PHÁP LÝ THỪA KẾ, ĐÃ CÓ NPLAW!

    Tư vấn pháp luật thừa kế hiện đang là một trong những dịch vụ phổ biến nhất của các đơn vị thực hiện chức năng tư vấn, cung cấp dịch vụ pháp lý. Mỗi người chúng ta đều ít nhiều đang có liên quan đến quan hệ pháp luật về...
    Đọc tiếp
  • GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

    Tranh chấp lao động là một trong những vấn đề được rất nhiều người quan tâm hiện nay. Một trong những vấn đề pháp lý quan trọng đó là việc giải quyết các tranh chấp lao động. Vậy hiểu thế nào là tranh chấp lao động và giải...
    Đọc tiếp
  • TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

    Hiện nay, tranh chấp lao động là một vấn đề rất đáng quan tâm, khi mà kinh tế xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu về kinh tế, đời sống của người dân ngày càng tăng cao; bên cạnh đó các doanh nghiệp cạnh tranh hết sức khốc liệt....
    Đọc tiếp