Hiện nay, sự phát triển của mạng xã hội ngày càng tăng, giới trẻ sử dụng ngày càng nhiều, đặc biệt là các em học sinh. Từ đó, đã gây ra nhiều hệ lụy như sự đam mê với điện thoại, game online đã khiến nhiều em nghỉ học sớm. Và bắt đầu lao vào cuộc đời để kiếm sống, bươn chải. Tuy nhiên, khi sử dụng lao động chưa thành niên thì có bị xử phạt hay có điều kiện, nguyên tắc gì hay không? Đây chắc hẳn là một thắc mắc đối với nhiều cơ sở tuyển dụng lao động. Vậy hãy cùng NPLAW tìm hiểu vấn đề trên nhé.
Việc sử dụng lao động chưa thành niên trong thực tế hiện nay xuất hiện ngày càng tăng. Vậy trước tiên, ta cần phải biết người lao động chưa thành niên là người như thế nào?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 143 Bộ lao động 2019 thì lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi.
Cho nên, khi sử dụng lao động chưa thành niên thì sẽ bị xử phạt như sau: có ba khung hình phạt
- Khung hình phạt 1: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng khi người sử dụng lao động có hành vi không lập sổ theo dõi riêng hoặc có lập sổ theo dõi riêng nhưng không ghi đầy đủ nội dung (họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ) hoặc xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu)
- Khung hình phạt 2: Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
+ Chưa có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ của người chưa thành niên mà đã sử dụng lao động chưa thành niên;
+ Khi người chưa đủ 15 tuổi làm việc mà người sử dụng lao động không giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với họ và người đại diện theo pháp luật; bố trí thời giờ làm việc ảnh hưởng đến thời gian học tập của người chưa đủ 15 tuổi; không có giấy khám sức khỏe của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người chưa đủ 15 tuổi phù hợp với công việc; không tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 01 lần trong 06 tháng hoặc không bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi;
+ Sử dụng lao động chưa thành niên làm việc quá thời giờ làm việc.
+ Khi người chưa đủ 15 tuổi làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm;
+ Khi người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm thêm giờ hoặc làm việc vào ban đêm trong những nghề, công việc không được pháp luật cho phép.
- Khung hình phạt 3: Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
+ Chỉ được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi làm công việc nhẹ theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành, nếu sử dụng ngoài danh mục ngành nghề này thì người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt;
+ Khi sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép (như công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách) hoặc sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm công việc được pháp luật cho phép mà chưa được sự đồng ý của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;
+ Sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm các công việc bị cấm hoặc làm việc tại nơi làm việc bị cấm theo quy định cụ thể tại Bộ luật Lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trên đây, là mức phạt đối với người sử dụng lao động chưa thành niên là cá nhân. Được quy định tại Điều 29 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động cần phải đảm bảo bốn nguyên tắc sau đây:
- Lao động chưa thành niên chỉ được những làm công việc phù hợp với sức khỏe của bản thân, đúng số tuổi để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách.
- Khi sử dụng lao động chưa thành niên thì người sử dụng lao động phải có trách nhiệm quan tâm, chăm sóc người lao động về nhiều mặt lao động, bên cạnh đó cũng cần để ý đến sức khỏe, học tập trong quá trình lao động.
- Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
- Ngoài ra, còn phải tạo cơ hội, điều kiện để lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
Cơ sở pháp lý: Điều 144 Bộ luật Lao động 2019.
Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động có thể bị phạt ít nhất là 1.000.000 đồng, cao nhất có thể là 75.000.000 đồng. Vậy, muốn sử dụng người lao động chưa thành niên (chưa đủ 15 tuổi) làm việc thì phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Khi sử dụng lao động dưới 15 tuổi thì người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó;
- Đảm bảo bố trí được giờ làm việc không ảnh hưởng đến thời gian học tập của người chưa đủ 15 tuổi; bố trí các đợt nghỉ giải lao.
- Phải có giấy khám sức khỏe của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người chưa đủ 15 tuổi phù hợp với công việc và người sử dụng lao động dưới 15 tuổi phải tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất một lần trong 06 tháng;
- Phải bảo đảm được điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi của người lao động dưới 15 tuổi.
- Người sử dụng lao động chỉ được tuyển dụng và sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi vào làm các công việc nhẹ. (nêu tại tiểu mục 2 mục V dưới đây).
- Không được tuyển dụng và sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm việc, trừ các công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa đủ 13 tuổi và phải có sự đồng ý của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.
Cơ sở pháp lý: khoản 1 Điều 145 Bộ luật Lao động 2019, Điều 3 Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH.
Theo quy định tại điểm b, c khoản 4 Điều 18 Bộ luật Lao động 2019 thì thẩm quyền giao kết hợp đồng khi sử dụng lao động chưa thành niên như sau:
- Người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi khi có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người đó;
- Người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó;
Ngoài ra theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH thì hợp đồng lao động đối với người chưa đủ 13 tuổi chỉ có hiệu lực sau khi có văn bản đồng ý của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.
Thời giờ làm việc của người chưa thành niên như sau:
- Thời giờ làm việc của người chưa đủ 15 tuổi không được quá 04 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần; không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.
- Thời giờ làm việc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần.
Ngoài ra, người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc như biểu diễn nghệ thuật, vận động viên thể thao. (được quy định cụ thể tại Phụ lục V ban hành kèm theo Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH ngày 12 tháng 11 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội).
Cơ sở pháp lý: Điều 146 Bộ luật Lao động 2019.
Đối với người lao động chưa thành niên thì chỉ được làm công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách. Cho nên, người sử dụng lao động chỉ được tuyển dụng và sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi vào làm các công việc nhẹ như sau:
- Biểu diễn nghệ thuật.
- Vận động viên thể thao.
-. Lập trình phần mềm.
- Các nghề truyền thống: chấm men gốm; cưa vỏ trai; làm giấy dó; làm nón lá; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen; vẽ tranh sơn mài, se nhang, làm vàng mã (trừ các công đoạn có sử dụng hóa chất độc hại như sơn ta, hóa chất tẩy rửa, hóa
- Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp để gắn trên tranh mỹ nghệ; mài đánh bóng tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm, đánh bóng trang sức mỹ nghệ; làm rối búp bê; làm thiếp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiệp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy.
- Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón.
- Gói nem, gói kẹo, gói bánh (trừ việc vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói).
- Nuôi tằm.
- Làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa.
- Chăn thả gia súc tại nông trại.
- Phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản.
- Cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công.
Cơ sở pháp lý: Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH ngày 12 tháng 11 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội).
Theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 29 Nghị định 12/2022/NĐ-CP thì khi sử dụng lao động chưa thành niên mà chưa có sự đồng ý của cha mẹ thì bị xử phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động.
“Điều 29. Vi phạm quy định về lao động chưa thành niên
…
2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Sử dụng lao động chưa thành niên mà chưa có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ của người chưa thành niên đó”.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP thì mức phạt trên áp dụng đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 144 Bộ luật Lao động 2019 thì khi sử dụng lao động chưa thành niên thì cần phải lập sổ theo dõi riêng, cần ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ.
“Điều 144. Nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên
….
3. Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.”
Khi người sử dụng lao động không lập sổ theo dõi riêng khi sử dụng lao động chưa thành niên thì có thể bị xử phạt từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP thì mức phạt trên áp dụng đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Cơ sở pháp lý: khoản 1 Điều 29 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
“Điều 29. Vi phạm quy định về lao động chưa thành niên
1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không lập sổ theo dõi riêng hoặc có lập sổ theo dõi riêng nhưng không ghi đầy đủ nội dung theo quy định tại khoản 3 Điều 144 của Bộ luật Lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên hoặc không xuất trình sổ theo dõi khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu”.
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
.png)
