SỰ ĐIỀU CHỈNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ LƯU GIỮ CHẤT THẢI CÔNG NGHIỆP

Trong bối cảnh ngày càng gia tăng của sản xuất công nghiệp và tiêu thụ hàng hóa, việc tuân thủ các quy định pháp luật về lưu giữ chất thải công nghiệp trở thành một nhiệm vụ không thể thiếu để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và bảo tồn nguồn tài nguyên thiên nhiên. Bằng bài viết này, NPLaw xin cung cấp đến Quý Khách hàng một số quy định pháp luật liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệp.

I. Thực trạng về lưu giữ chất thải công nghiệp hiện nay

Tình trạng ô nhiễm môi trường đang là một vấn đề được quan tâm hàng đầu hiện nay trên toàn thế giới. Công nghiệp phát triển, kéo theo hàng loạt nhà máy, phân xưởng ra đời đáp ứng nhu cầu sản xuất, theo đó các chất thải nguy hại, khí thải từ các nhà máy, cơ sở chưa qua xử lý vô hình chung làm tình trạng ô nhiễm ngày càng thêm nặng nề, đây là vấn nạn cần được giải quyết không chỉ riêng Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Việc đặt ra các điều kiện trong các khâu từ thu gom, vận chuyển, lưu giữ và xử lý chất thải là vấn đề đáng lưu tâm mà các cơ sở tùy theo tính chất công việc mà phải đảm bảo việc tuân thủ đầy đủ các điều kiện này là hết sức quan trọng. Tuy nhiên, hiện nay việc lưu giữ chất thải chưa được các cơ sở tuân thủ nghiêm ngặt cũng như việc thực hiện còn quá nhiều sai sót, hệ quả là gây ô nhiễm môi trường đối với nơi vốn dĩ là được xem là mắt xích quan trọng trong quá trình xử lý chất thải.  

Các quy định liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệpII. Các quy định liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệp

1. Thế nào là lưu giữ chất thải công nghiệp

Tại khoản 12 Điều 3 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định như sau: “Chất thải công nghiệp là chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, trong đó bao gồm chất thải nguy hại, chất thải công nghiệp phải kiểm soát và chất thải rắn công nghiệp thông thường”.

Lưu giữ chất thải rắn công nghiệp là quá trình tạm thời giữ chất thải trong một khoang hoặc bể chứa để tiếp tục xử lý hoặc vận chuyển đến nơi xử lý cuối cùng. Quá trình lưu giữ này được thực hiện để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển và xử lý chất thải, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Quá trình lưu giữ thường kéo dài từ vài giờ đến vài ngày tùy thuộc vào loại chất thải và điều kiện xử lý.

2. Yêu cầu đối với việc lưu giữ chất thải công nghiệp

Điều 33 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT quy định về yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường đối với việc lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường như sau:

Thứ nhất, thiết bị, dụng cụ lưu chứa chất thải rắn công nghiệp thông thường phải đáp ứng các yêu cầu sau:

a) Bảo đảm lưu giữ an toàn, không bị hư hỏng, rách vỡ vỏ;

b) Bao bì mềm được buộc kín, bao bì cứng có nắp đậy kín để bảo đảm ngăn chất thải rò rỉ hoặc rơi vãi ra môi trường;

c) Kết cấu cứng chịu được va chạm, không bị hư hỏng, biến dạng, rách vỡ bởi trọng lượng chất thải trong quá trình sử dụng.

Thứ hai, chất thải rắn công nghiệp thông thường phải được lưu giữ trực tiếp tại kho hoặc khu vực lưu giữ chất thải hoặc phải chứa, đựng trong các thiết bị, dụng cụ đáp ứng điều kiện tại mục thứ nhất.

Trong đó:

Kho hoặc khu vực lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường trong nhà phải đáp ứng các yêu cầu sau:

a) Có cao độ nền bảo đảm không bị ngập lụt;

b) Mặt sàn bảo đảm kín, không rạn nứt, không bị thẩm thấu và tránh nước mưa chảy tràn từ bên ngoài vào;

c) Có mái che kín mưa cho toàn bộ khu vực lưu giữ

d) Nhà kho phải đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng theo quy định của pháp luật.

Khu vực lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường ngoài trời phải đáp ứng các yêu cầu sau

a) Có bờ bao, hệ thống thu gom, xử lý nước mưa chảy tràn, nước thải phát sinh trong quá trình lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường bảo đảm đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường;

b) Có cao độ nền bảo đảm không bị ngập lụt; nền bảo đảm kín, không rạn nứt, không bị thẩm thấu, đủ độ bền chịu được tải trọng của phương tiện vận chuyển và lượng chất thải rắn công nghiệp thông thường lưu giữ;

c) Có biện pháp giảm thiểu bụi phát sinh từ bãi lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường (đối với loại chất thải có phát sinh bụi).

3. Các hình thức  xử phạt khi lưu giữ chất thải công nghiệp không đúng quy định

Căn cứ Điều 29, Điều 31 Nghị định số 45/2022/NĐ-CP về việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh bảo vệ môi trường thì hình thức xử phạt khi lưu giữ chất thải rắn nguy hại như sau:

Khoản 1, điểm c khoản 2, điểm e khoản 3 Điều 29, điểm c khoản 3 Điều 31 quy định xử phạt vi phạm hành chính như sau:

- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi không báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc lưu giữ chất thải nguy hại trong trường hợp lưu giữ quá 01 năm kể từ thời điểm phát sinh mà chưa tìm được cơ sở xử lý chất thải nguy hại phù hợp, chưa có phương án vận chuyển, xử lý khả thi.

- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi không thu gom, lưu giữ chất thải nguy hại theo quy định.

- Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với một trong các hành vi không bố trí hoặc bố trí khu vực lưu giữ chất thải nguy hại không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật theo quy định.

- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi không lưu giữ chất thải nguy hại trước và sau khi xử lý trong thiết bị chuyên dụng phù hợp với loại hình chất thải nguy hại; thiết bị chuyên dụng phục vụ lưu giữ chất thải nguy hại, khu vực lưu giữ tạm thời chất thải nguy hại hoặc thiết bị xử lý chất thải nguy hại không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, quy chuẩn kỹ thuật theo quy định; không thu gom chất thải nguy hại theo quy định;

Hình thức xử phạt bổ sung tại điểm a khoản 8 Điều 31: “a) Đình chỉ hoạt động xử lý chất thải nguy hại của cơ sở từ 01 tháng đến 03 tháng đối với trường hợp vi phạm quy định tại khoản 3, khoản 4 Điều này;”

Căn cứ khoản 2 Điều 26 Nghị định số 45/2022/NĐ-CP về việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh bảo vệ môi trường thì hình thức xử phạt khi lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường như sau:

Điểm b, c khoản 2, khoản 7 quy định hình thức xử phạt vi phạm hành chính:

+ Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với hành vi không phân loại tại nguồn chất thải rắn công nghiệp thông thường theo quy định; thiết bị, dụng cụ lưu chứa chất thải rắn công nghiệp thông thường không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường theo quy định; kho hoặc khu vực lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường theo quy định; không ký hợp đồng với đơn vị có chức năng thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn công nghiệp thông thường theo quy định;

+ Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi không lưu giữ riêng chất thải rắn công nghiệp thông thường đã được phân loại theo quy định; không có thiết bị, dụng cụ, khu vực, kho lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường theo quy định;

+ Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi không có phương tiện, thiết bị, dụng cụ lưu chứa chất thải rắn công nghiệp thông thường đáp ứng yêu cầu kỹ thuật theo quy định;

+ Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với các hành vi xử lý chất thải rắn công nghiệp thông thường không phù hợp với địa bàn hoạt động, công suất, loại chất thải, các hệ thống, thiết bị xử lý chất thải đã đầu tư xây dựng, lắp đặt theo quy định; kho hoặc khu lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường trong nhà hoặc ngoài trời không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường theo quy định;

Điểm a khoản 12 quy định hình thức xử phạt bổ sung như sau: “Đình chỉ hoạt động của cơ sở xử lý chất thải rắn thông thường từ 01 tháng đến 03 tháng đối với trường hợp vi phạm quy định tại điểm c khoản 7, điểm l, m, n khoản 8, khoản 9 Điều này”.

III. Các thắc mắc thườ ng gặp liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệ p

1. Chủ thể nào có nghĩa vụ lưu giữ chất thải công nghiệp

Khoản 2 Điều 81, Điều 83 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định như sau:

“Điều 81. Phân loại, lưu giữ, vận chuyển chất thải rắn công nghiệp thông thường

2. Chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp, cơ quan, tổ chức phát sinh chất thải rắn công nghiệp thông thường có trách nhiệm phân loại tại nguồn theo quy định tại khoản 1 Điều này; lưu giữ bảo đảm không gây ô nhiễm môi trường. Chất thải rắn công nghiệp thông thường không được phân loại phải được quản lý như chất thải quy định tại điểm c khoản 1 Điều này. …

Điều 83. Khai báo, phân loại, thu gom, lưu giữ, vận chuyển chất thải nguy hại

1. Chủ nguồn thải chất thải nguy hại có trách nhiệm sau đây:

b) Thực hiện phân định, phân loại, thu gom, lưu giữ riêng và không để lẫn với chất thải không nguy hại, bảo đảm không gây ô nhiễm môi trường;”

Từ đó, thấy được chủ thể có nghĩa vụ lưu giữ chất thải công nghiệp là chủ có nguồn chất thải công nghiệp.

2. Điều kiện lưu giữ chất thải công nghiệp dạng rắn và dạng lỏng có khác nhau không? 

Điều kiện lưu giữ chất thải công nghiệp dạng rắn và dạng lỏng là khác nhau. Điều này phụ thuộc vào tính chất và nguyên liệu của chất thải.

- Đối với chất thải công nghiệp dạng rắn, điều kiện lưu giữ thường bao gồm:

+ Phải được đóng gói và đánh dấu rõ ràng để tránh sự ô nhiễm và hạn chế sự tiếp xúc với môi trường.

+Phải được lưu giữ trong các bao bì chuyên dụng, có khả năng chịu được áp lực và không bị rò rỉ.

+ Phải được lưu trữ ở nơi có sàn chống thấm và hệ thống thoát nước riêng biệt để ngăn chặn sự tràn lan của chất thải.

+ Phải được lưu trữ ở nơi an toàn, xa các nguồn nhiệt, lửa và các chất gây cháy nổ khác.

- Đối với chất thải công nghiệp dạng lỏng, điều kiện lưu giữ thường bao gồm:

+ Phải được lưu trữ trong các bể chứa chuyên dụng, có khả năng chịu áp suất và không bị rò rỉ.

+ Phải có hệ thống kiểm soát và giám sát để đảm bảo chất thải không tràn ra môi trường.

+ Phải có hệ thống xử lý và xử lý chất thải dư thừa để đảm bảo tuân thủ các yêu cầu về mức độ ô nhiễm cho phép.

Tuy nhiên, điều kiện lưu giữ cụ thể còn phụ thuộc vào quy định của cơ quan quản lý môi trường địa phương và loại chất thải cụ thể.

3. Có được vận chuyển chất thải đến một địa điểm khác để lưu giữ chất thải công nghiệp không?

Hoàn toàn được phép vận chuyển chất thải công nghiệp đến một địa điểm khác để lưu giữ khi địa điểm đó đáp ứng được các quy định về yêu cầu tại Điều 33. Điều 35 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT quy định về yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường đối với việc lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường, chất thải nguy hại như sau:

Thứ nhất, thiết bị, dụng cụ lưu chứa chất thải rắn công nghiệp thông thường phải đáp ứng các yêu cầu sau:

- Bảo đảm lưu giữ an toàn, không bị hư hỏng, rách vỡ vỏ;

- Bao bì mềm được buộc kín, bao bì cứng có nắp đậy kín để bảo đảm ngăn chất thải rò rỉ hoặc rơi vãi ra môi trường;

- Kết cấu cứng chịu được va chạm, không bị hư hỏng, biến dạng, rách vỡ bởi trọng lượng chất thải trong quá trình sử dụng.

Thứ hai, chất thải rắn công nghiệp thông thường phải được lưu giữ trực tiếp tại kho hoặc khu vực lưu giữ chất thải hoặc phải chứa, đựng trong các thiết bị, dụng cụ đáp ứng điều kiện tại mục thứ nhất.

Trong đó:

Kho hoặc khu vực lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường trong nhà phải đáp ứng các yêu cầu sau:

+ Có cao độ nền bảo đảm không bị ngập lụt;

+ Mặt sàn bảo đảm kín, không rạn nứt, không bị thẩm thấu và tránh nước mưa chảy tràn từ bên ngoài vào;

+ Có mái che kín mưa cho toàn bộ khu vực lưu giữ

+ Nhà kho phải đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng theo quy định của pháp luật.

Khu vực lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường ngoài trời phải đáp ứng các yêu cầu sau

+ Có bờ bao, hệ thống thu gom, xử lý nước mưa chảy tràn, nước thải phát sinh trong quá trình lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường bảo đảm đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường;

+ Có cao độ nền bảo đảm không bị ngập lụt; nền bảo đảm kín, không rạn nứt, không bị thẩm thấu, đủ độ bền chịu được tải trọng của phương tiện vận chuyển và lượng chất thải rắn công nghiệp thông thường lưu giữ;

+ Có biện pháp giảm thiểu bụi phát sinh từ bãi lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường (đối với loại chất thải có phát sinh bụi).

Thứ ba, Bao bì đựng chất thải nguy hại phải đáp ứng các yêu cầu sau:

- Bao bì chất thải nguy hại (vỏ cứng hoặc vỏ mềm) bảo đảm lưu giữ an toàn chất thải nguy hại, không bị hư hỏng, rách vỡ vỏ;

- Bao bì mềm được buộc kín và bao bì cứng có nắp đậy kín để bảo đảm ngăn chất thải rò rỉ hoặc bay hơi;

- Chất thải lỏng, bùn thải dạng nhão hoặc chất thải có các thành phần nguy hại dễ bay hơi phải chứa trong bao bì cứng không vượt quá 90% dung tích hoặc mức chứa cao nhất cách giới hạn trên của bao bì là 10 cm.

Thứ tư, thiết bị lưu chứa (có vỏ cứng với kích cỡ lớn như bồn, bể, công ten nơ hoặc thiết bị tương tự khác) phải đáp ứng các yêu cầu sau:

- Bảo đảm lưu chứa an toàn chất thải nguy hại, có gia cố hoặc thiết kế đặc biệt tại điểm tiếp nối và vị trí xếp, dỡ hoặc nạp, xả chất thải để tránh rò rỉ;

- Kết cấu cứng chịu được va chạm, không bị hư hỏng, biến dạng, rách vỡ bởi trọng lượng chất thải lưu chứa trong quá trình sử dụng;

- Có biển dấu hiệu cảnh báo theo tiêu chuẩn Việt Nam về dấu hiệu cảnh báo liên quan đến chất thải nguy hại và có kích thước tối thiểu 30 cm mỗi chiều;

- Thiết bị lưu chứa chất thải nguy hại ở thể lỏng hoặc có thành phần nguy hại dễ bay hơi phải có nắp đậy kín và biện pháp kiểm soát bay hơi, đặc biệt tại điểm nạp, xả, phải có biện pháp kiểm soát nạp đầy tràn để bảo đảm mức chứa cao nhất cách giới hạn trên của thiết bị lưu chứa 10 cm. Trường hợp thiết bị lưu chứa chất thải nguy hại không có các thành phần nguy hại dễ bay hơi thì có thể không cần nắp đậy kín nhưng phải có mái che hoặc biện pháp che hoàn toàn nắng, mưa và biện pháp kiểm soát gió trực tiếp vào bên trong;

- Thiết bị lưu chứa chất thải nguy hại có dung tích từ 02 m3 trở lên và đáp ứng các quy định tại khoản 4 Điều này được đặt ngoài trời nhưng phải bảo đảm kín khít, không bị nước mưa lọt vào. Trường hợp lưu chứa loại chất thải nguy hại hoặc nhóm chất thải nguy hại có khả năng phản ứng hóa học với nhau trong cùng thiết bị lưu chứa thì phải có biện pháp cách ly, bảo đảm loại chất thải nguy hại hoặc nhóm chất thải nguy hại không tiếp xúc với nhau trong quá trình lưu chứa.

Thứ năm, Khu vực lưu chứa đối với cơ sở phát sinh chất thải nguy hại:

- Khu vực lưu giữ chất thải nguy hại (không bắt buộc phải xây dựng dưới dạng kho) phải đáp ứng các yêu cầu sau: mặt sàn trong khu vực lưu giữ chất thải nguy hại bảo đảm kín khít, không bị thẩm thấu và tránh nước mưa chảy tràn từ bên ngoài vào; có mái che kín nắng, mưa cho toàn bộ khu vực lưu giữ chất thải nguy hại, trừ các thiết bị lưu chứa chất thải nguy hại với dung tích lớn hơn 02 m3 thì được đặt ngoài trời; có biện pháp hoặc thiết kế để hạn chế gió trực tiếp vào bên trong; có biện pháp cách ly với các loại chất thải nguy hại hoặc nhóm chất thải nguy hại khác có khả năng phản ứng hóa học với nhau; khu lưu giữ chất thải nguy hại phải bảo đảm không chảy tràn chất lỏng ra bên ngoài khi có sự cố rò rỉ, đổ tràn;

- Chất thải lỏng có PCB, các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy thuộc đối tượng quản lý theo quy định của Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy (POP) và các thành phần nguy hại hữu cơ halogen khác (vượt ngưỡng chất thải nguy hại theo quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng chất thải nguy hại) phải chứa trong các bao bì cứng hoặc thiết bị lưu chứa đặt trên bục hoặc tấm nâng và không xếp chồng lên nhau;

- Khu vực lưu giữ chất thải nguy hại phải trang bị các dụng cụ, thiết bị, vật liệu sau: có đầy đủ thiết bị, dụng cụ phòng cháy chữa cháy theo quy định của pháp luật về phòng cháy chữa cháy; có vật liệu hấp thụ (như cát khô hoặc mùn cưa) và xẻng để sử dụng trong trường hợp rò rỉ, rơi vãi, đổ tràn chất thải nguy hại ở thể lỏng; có biển dấu hiệu cảnh báo, phòng ngừa phù hợp với loại chất thải nguy hại được lưu giữ theo tiêu chuẩn Việt Nam về dấu hiệu cảnh báo liên quan đến chất thải nguy hại và có kích thước tối thiểu 30cm mỗi chiều. Đối với các cơ sở y tế thì khu vực lưu chứa phải đáp ứng các quy định về quản lý chất thải y tế.


Dịch vụ tư vấn pháp lý liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệpIV. Dịch vụ tư vấn pháp lý liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệp

Hiểu được nhu cầu tìm hiểu các quy định pháp luật liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệp của Quý Khách hàng, Công ty Luật TNHH Ngọc Phú với kinh nghiệm tư vấn dày dặn, sẽ hỗ trợ, tư vấn cho Quý Khách hàng các vấn đề liên quan đến lưu giữ chất thải công nghiệp. Quý độc giả có thể liên hệ ngay tới NPLaw để được các luật sư dày dặn kinh nghiệm của NPLaw tư vấn tận tình và nhanh chóng với thông tin liên hệ dưới đây:


CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Hotline: 0913449968

Email: legal@nplaw.vn

Rất mong được hợp tác với Quý Khách hàng.

Trân trọng cảm ơn!

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan