Xu thế mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế đã và đang mở ra nhiều cơ hội giao thương cho doanh nghiệp Việt Nam. Cùng với đó cũng xuất hiện không ít tình trạng gian lận thương mại khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam bị thiệt hại nặng nề. Vậy gian lận thương mại quốc tế là gì? Trong bài viết này, NPLaw sẽ cung cấp đến bạn các thông tin liên quan đến vấn đề gian lận thương mại.
I. Gian lận thương mại quốc tế
1. Khái niệm
Hiện nay, chưa có văn bản quy định về khái niệm gian lận thương mại. Gian lận thương mại có thể hiểu là hành vi dối trá, mánh khóe, lừa lọc trong lĩnh vực thương mại thông qua hoạt động mua, bán, kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ.
Mục đích của hành vi gian lận thương mại là nhằm thu lợi bất chính do thực hiện trót lọt hành vi lừa đảo, dối trá.
2. Thực trạng
Gian lận thương mại là một trong những vấn đề phức tạp, có tác động, ảnh hưởng tiêu cực trong thực tiễn pháp lý, kinh doanh thương mại trên thế giới và ở Việt Nam. Chủ thể tham gia hành vi gian lận thương mại bao gồm: người mua, người bán, hoặc cả người mua và người bán thông qua đối tượng là hàng hóa.
Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, tình trạng gian lận trong thương mại quốc tế ở Việt Nam có sự gia tăng, đã và đang đặt ra yêu cầu, đòi hỏi phải nghiên cứu sâu rộng, có biện pháp phòng, chống hiệu quả nhằm góp phần vào phát triển bền vững hoạt động thương mại quốc tế.
Một số doanh nghiệp Việt Nam gần đây đã bị lừa đảo, chiếm đoạt lỗ hàng tại Xri Lan-ca. Bị đối tác An-giê-ri ép giảm giá hoặc không nhận hàng sau khi hàng đã đến cảng (với lý do giá hàng hoá xuống thấp hoặc tìm được bên bán rẻ hơn), hoặc bị ngắt liên lạc và không nhận lô hàng tại Bra-xin,...
Tại Hàn Quốc, một số doanh nghiệp sở tại trì hoãn giao hàng, không hoàn trả đặt cọc khi không giao được hàng hoặc không chịu thanh toán khi nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam. Năm 2020, một số doanh nghiệp Việt Nam không nhận được thanh toán trong giao dịch với doanh nghiệp Mỹ do đối tác phá sản.
Giả mạo doanh nghiệp, cung cấp các giấy tờ giả chứng minh năng lực công ty để giao dịch. Thủ tục thành lập doanh nghiệp tại một số nước, bao gồm cả các nước phát triển trong EU là khá đơn giản và dễ dàng, đặc biệt trong thành lập các công ty trách nhiệm hữu hạn, là điều kiện để các đối tượng tận dụng để thực hiện lừa đảo. Các đối tượng tại Mê-hi-cô có thủ đoạn giả danh đại diện của các công ty môi giới, quan chức chính quyền, cơ quan tài chính để tạo niềm tin, dụ dỗ chuyển tiền đặt cọc rồi chiếm đoạt. Một doanh nghiệp Việt Nam nhận được đề nghị thực hiện nghiên cứu thị trường hàng hải qua email của một công ty hàng hải của Bỉ và không được thanh toán sau khi gửi kết quả nghiên cứu. Năm 2021, có hơn 40 trường hợp giả mạo doanh nghiệp Na Uy để lừa đảo, chiếm đoạt tiền của doanh nghiệp nước ngoài, trong đó có một số doanh nghiệp Việt Nam trong mua, bán thủy hải sản, thiệt hại khoảng vài nghìn USD vụ việc.
Giả mạo giấy tờ, đại diện ngân hàng để lấy chứng từ gốc, chiếm đoạt hàng hoá mà không thanh toán. Bên lừa đảo giả mạo tài khoản tại ngân hàng uy tín hoặc giả mạo cán bộ ngân hàng, cấu kết với các nhóm lừa đảo quốc tế để làm giả giấy tờ, chứng từ, cài người để lấy chứng từ gốc và chiếm đoạt lô hàng.
Các đối tượng cũng dùng thủ đoạn đề nghị thay đổi điều khoản hợp đồng, phương thức thanh toán (với lý do phí ngân hàng cao), đề nghị gửi trước toàn bộ hay một phần vận đơn gốc (với lý do để làm các thủ tục xin cấp phép nhập khẩu) để lừa đảo. Năm 2019, doanh nghiệp Việt Nam bản hạt tiêu đen sang Xê-nê-gan cũng đã bị lừa chuyển chứng từ gốc và không được thanh toán khi giao hàng.
Cá nhân, tổ chức có hành vi gian lận thương mại thì có thể bị xử lý vi phạm hành hành chính hoặc phải chịu trách nhiệm hình sự tùy thuộc vào tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm.
- Xử lý vi phạm hành chính:
Tại khoản 2 Điều 1 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP có quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với những hành vi trong hoạt động thương mại như sau:
Theo quy định tại Nghị định 98/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2022/NĐ-CP, ngoài hình thức xử phạt cảnh cáo thì các hành vi vi phạm còn có thể áp dụng hình thức phạt tiền, theo đó mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm cụ thể như sau:
Ngoài ra, còn có thể bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung như: Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn từ 01 tháng đến 24 tháng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 01 tháng đến 24 tháng; Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính.
Đồng thời, còn có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tái xuất hàng hóa, vật phẩm, phương tiện; Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường, văn hóa phẩm có nội dung độc hại; Buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn; Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên nhãn, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm; Buộc thu hồi sản phẩm, hàng hóa không bảo đảm chất lượng;...
- Xử lý hình sự
Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 (BLHS 2015) đã quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại đối với một số tội phạm trong đó có các tội phạm thuộc các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế. Khi pháp nhân thực hiện các hành vi gian lận thương mại thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội sau đây:
Tuỳ vào hành vi vi phạm và mức độ nguy hiểm cho xã hội thì các hành vi vi phạm trong lĩnh vực gian lận thương mại có thể bị áp dụng các khung hình phạt khác nhau, các khung hình phạt chính và các hình phạt bổ sung.
Gian lận thương mại là hành vi được diễn ra khá phổ biến trong xã hội với phạm vi trên địa bàn khắp cả nước với nhiều khu vực khác nhau và xảy ra trên nhiều lĩnh vực, với nhiều thủ đoạn hoạt động tinh vi khác nhau nhằm tránh sự kiểm soát của các cơ quan chức năng. Vì lợi ích kinh doanh, lợi nhuận mà một số cá nhân, doanh nghiệp đã lợi dụng những sơ hở trong quy định của pháp luật để thực hiện hành vi này.
Do đó, khi phát hiện bị gian lận thương mại, cơ quan, tổ chức có thể trình báo với cơ quan có thẩm quyền để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Các hành vi gian lận thương mại ngày nay ngày càng nghiêm trọng và phức tạp. Các doanh nghiệp Việt Nam cần:
Các bộ, ngành, địa phương cần đưa ra nhiều giải pháp đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm nên hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại:
Một trong những Công ty Luật cung cấp dịch vụ pháp luật về gian lận thương mại quốc tế uy tín là Công ty Luật TNHH Ngọc Phú. Khi sử dụng dịch vụ của chúng tôi, quý khách sẽ được hỗ trợ tận tình bởi các chuyên viên và Luật sư có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm dày dặn. Quý khách sẽ được nghe ý kiến tư vấn về quy trình giải quyết các vấn đề về gian lận thương mại quốc tế. Kế đó, quý khách có thể đưa ra quyết định lựa chọn Luật sư của NPLaw bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp hoặc là người đại diện theo ủy quyền khi tham gia tố tụng.
Trường hợp bạn có nhu cầu cần được hỗ trợ về gian lận thương mại quốc tế để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, có thể liên hệ ngay với NPLaw để được kịp thời hỗ trợ thông qua thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ
Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343
Hotline: 0913 41 99 96
Email: legal@nplaw.vn
.jpg)
