Hồ sơ, thủ tục thành lập công ty con 

Việc thành lập công ty con là một bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển của các công ty mẹ, giúp họ mở rộng thị trường và tối ưu hóa nguồn lực. Quy trình này bắt đầu với việc lập kế hoạch chiến lược, xác định mục tiêu và cơ cấu hoạt động của công ty mới. Tiếp theo là việc đăng ký pháp lý cho công ty con, bao gồm chuẩn bị hồ sơ và thực hiện thủ tục theo quy định. Việc tuân thủ các quy định pháp luật giúp thúc đẩy thực hành kinh doanh công bằng và bảo vệ lợi ích của tất cả các bên liên quan trong gia đình doanh nghiệp. Việc thành lập công ty con mang lại nhiều lợi ích như tiếp cận thị trường mới, tối ưu hóa nguồn lực và giảm thiểu rủi ro, nhưng cũng đi kèm với những thách thức và trách nhiệm riêng mà cần được quản lý cẩn thận để đảm bảo thành công lâu dài.

I. Thực trạng thành lập công ty con hiện nay

Thực trạng thành lập công ty con ở Việt Nam hiện nay cho thấy sự thay đổi tích cực trong quy trình và thủ tục hành chính, giúp việc thành lập doanh nghiệp trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn. Các bước đăng ký kinh doanh đã được đơn giản hóa, với việc áp dụng hệ thống đăng ký trực tuyến, giảm thiểu sự cần thiết của việc nộp hồ sơ bản giấy và chờ đợi xử lý hồ sơ tại các cơ quan nhà nước. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian cho các nhà đầu tư mà còn góp phần vào việc cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, việc tập trung thành lập công ty con chủ yếu ở các thành phố lớn và khu công nghiệp cũng đặt ra vấn đề về sự phân bố không đồng đều của cơ hội kinh doanh và phát triển khu vực. Điều này cần được quan tâm để đảm bảo sự phát triển cân đối và bền vững cho nền kinh tế. Đồng thời, việc theo dõi sát sao và cập nhật các quy định pháp luật liên quan đến thành lập công ty con là cần thiết để tránh những rủi ro pháp lý và tận dụng tối đa các ưu đãi từ chính sách của nhà nước.

II. Quy định pháp luật về thành lập công ty con

1. Các điều kiện thành lập công ty con

Theo khoản 1 Điều 195 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định một công ty được coi là công ty mẹ của công ty khác nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

• Sở hữu trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần phổ thông của công ty đó;
• Có quyền trực tiếp hoặc gián tiếp quyết định bổ nhiệm đa số hoặc tất cả thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của công ty đó;
• Có quyền quyết định việc sửa đổi, bổ sung Điều lệ của công ty đó.

Bên cạnh đó, về công ty con:

• Công ty con không được đầu tư mua cổ phần, góp vốn vào công ty mẹ. Các công ty con của cùng một công ty mẹ không được đồng thời cùng góp vốn, mua cổ phần để sở hữu chéo lẫn nhau.
• Các công ty con có cùng một công ty mẹ là doanh nghiệp có sở hữu ít nhất 65% vốn nhà nước không được cùng nhau góp vốn, mua cổ phần của doanh nghiệp khác hoặc để thành lập doanh nghiệp mới theo quy định của Luật này.

Như vậy, điều kiện thành lập công ty con là được thành lập bởi một công ty khác mà công ty đó thuộc một trong các trường hợp nêu trên.

2. Hồ sơ, thủ tục thành lập công ty con

• Hồ sơ thành lập công ty con
• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;
• Điều lệ công ty;
• Danh sách cổ đông (đối với công ty con là công ty cổ phần);
• Danh sách thành viên (đối với công ty con là công ty TNHH hai thành viên trở lên);
• Tùy theo loại hình công ty mẹ mà bổ sung quyết định về việc cử người góp vốn, quản lý công ty con của: 
• Chủ sở hữu (nếu thành lập công ty con của công ty TNHH một thành viên);
• Chủ tịch hội đồng thành viên (nếu thành lập công ty con của công ty TNHH hai thành viên trở lên);
• Hội đồng quản trị (nếu thành lập công ty con của công ty cổ phần).
• Giấy ủy quyền đi nộp hồ sơ (nếu có);
• Bản sao công chứng: Giấy phép kinh doanh của công ty mẹ; CCCD/CMND/hộ chiếu của các thành viên trong công ty; CCCD/CMND/hộ chiếu người được công ty mẹ cử góp vốn và quản lý công ty con.
• Thủ tục thành lập công ty con

Trình tự, thủ tục thành lập Công ty con được quy định tại Điều 26 Luật Doanh nghiệp 2020, cụ thể:

Bước 1. Người thành lập doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp theo phương thức sau đây:

• Đăng ký doanh nghiệp trực tiếp tại Cơ quan đăng ký kinh doanh;
• Đăng ký doanh nghiệp qua dịch vụ bưu chính;
• Đăng ký doanh nghiệp qua mạng thông tin điện tử.

Bước 2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm xem xét tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và cấp đăng ký doanh nghiệp; trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo bằng văn bản nội dung cần sửa đổi, bổ sung cho người thành lập doanh nghiệp. Trường hợp từ chối đăng ký doanh nghiệp thì phải thông báo bằng văn bản cho người thành lập doanh nghiệp và nêu rõ lý do.

3. Quyền, nghĩa vụ giữa công ty mẹ và công ty con

Theo Điều 196 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của công ty mẹ đối với công ty con như sau:

1. “Tùy thuộc vào loại hình pháp lý của công ty con, công ty mẹ thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình với tư cách là thành viên, chủ sở hữu hoặc cổ đông trong quan hệ với công ty con theo quy định tương ứng của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
2. Hợp đồng, giao dịch và quan hệ khác giữa công ty mẹ và công ty con đều phải được thiết lập và thực hiện độc lập, bình đẳng theo điều kiện áp dụng đối với chủ thể pháp lý độc lập.
3. Trường hợp công ty mẹ can thiệp ngoài thẩm quyền của chủ sở hữu, thành viên hoặc cổ đông và buộc công ty con phải thực hiện hoạt động kinh doanh trái với thông lệ kinh doanh bình thường hoặc thực hiện hoạt động không sinh lợi mà không đền bù hợp lý trong năm tài chính có liên quan, gây thiệt hại cho công ty con thì công ty mẹ phải chịu trách nhiệm về thiệt hại đó.
4. Người quản lý công ty mẹ chịu trách nhiệm về việc can thiệp buộc công ty con thực hiện hoạt động kinh doanh theo quy định tại khoản 3 Điều này phải liên đới cùng công ty mẹ chịu trách nhiệm về thiệt hại đó.
5. Trường hợp công ty mẹ không đền bù cho công ty con theo quy định tại khoản 3 Điều này thì chủ nợ hoặc thành viên, cổ đông có sở hữu ít nhất 01% vốn điều lệ của công ty con có quyền nhân danh chính mình hoặc nhân danh công ty con yêu cầu công ty mẹ đền bù thiệt hại cho công ty con.
6. Trường hợp hoạt động kinh doanh theo quy định tại khoản 3 Điều này do công ty con thực hiện đem lại lợi ích cho công ty con khác của cùng một công ty mẹ thì công ty con được hưởng lợi phải liên đới cùng công ty mẹ hoàn trả khoản lợi được hưởng cho công ty con bị thiệt hại.”

III. Một số thắc mắc về thành lập công ty con

1. Chủ sở hữu công ty sẽ quyết định việc thành lập công ty con

Công ty mẹ là chủ sở hữu công ty sẽ quyết định việc thành lập công ty con.

2. Thời gian tối thiểu thành lập công ty con

Thời gian tối thiểu thành lập công ty con là 03 ngày.

IV. Dịch vụ tư vấn pháp lý liên quan thành lập công ty con

Trên đây là thông tin giải đáp vướng mắc về thành lập công ty con mà NPLaw gửi đến Quý độc giả. Nếu Quý độc giả có bất kỳ vướng mắc nào liên quan cần giải đáp thêm, xin vui lòng liên hệ với NPLaw theo thông tin liên hệ sau:

CÔNG TY LUẬT TNHH NGỌC PHÚ

Tổng đài tư vấn và CSKH: 1900 9343

Hotline: 0913 41 99 96

Email: legal@nplaw.vn